Foilsiú
Ceannach Aerfort Chonamara
Ó An Roinn Forbartha Tuaithe agus Pobail
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Tá roinnt conarthaí i bhfeidhm ag an Roinn Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta maidir le haersheirbhís Oileáin Árann. I mí an Mheithimh 2018, tugadh fógra don Roinn go raibh an t-oibreoir – Galway Aviation Services Ltd (GASL), ag trádáil mar Aer Arann Islands – le tarraingt siar ón gconradh chun aersheirbhís Oileáin Árann a sholáthar agus ón gconradh chun Aerfort Chonamara (“Conradh Seirbhísí Aerfoirt”) a bhainistiú araon le héifeacht ón 6 Nollaig 2018. Is tríd an gConradh Seirbhísí Aerfoirt a tugadh rochtain don Roinn ar an aerfort a bhí faoi úinéireacht GASL. Ba é an toradh a bheadh ar fhoirceannadh beartaithe an Chonartha Seirbhísí Aerfoirt ná nach mbeadh aerfort inmharthana ann ar an mórthír i gContae na Gaillimhe a thuilleadh chun an aersheirbhís a sholáthar.
Scrúdaigh an Roinn roinnt roghanna eile tuirlingthe ar an mórthír, lenar áiríodh seirbhís a fheidhmiú ó Aerfort na Sionainne agus aerfort nua a thógáil i limistéar Chonamara.
Ag gníomhú dóibh trína gcomhairleoirí dlí faoi seach, chuaigh an Roinn agus GASL i mbun díospóireachta ag an am céanna chun teacht ar chomhaontú a bheadh sásúil do na páirtithe uile maidir le húsáid leanúnach Aerfort Chonamara.
De thoradh an phróisis sin, thángthas ar Cheannteidil Comhaontaithe idir an Roinn agus GASL i mí na Samhna 2018. Leagadh amach iontu próiseas trína bhféadfaí dul ar aghaidh leis an idirbheartaíocht i dtaca le ceannach féideartha Aerfort Chonamara ag an Aire ar chostas a aontófaí de réir théarmaí na Ceannteidil Comhaontaithe agus faoi réir cheanglais an Chóid Chaiteachais Phoiblí.
Ina fhianaise sin, chomhaontaigh GASL an fógra foirceanta uaidh i dtaca leis an gConradh Seirbhísí Aerfoirt a tharraingt siar agus leanúint le rochtain a thabhairt ar Aerfort Chonamara de réir théarmaí an Chonartha Seirbhísí Aerfoirt suas go mí Mheán Fómhair 2021, agus an fháil ar an aerfort á háirithiú sa ghearrthéarma dá bharr sin.
Tar éis díospóireacht agus idirbheartaíocht, ar a n-áirítear cúinsí dlíthiúla, chomhaontaigh an Roinn imscrúdú agus breithniú a dhéanamh ar Aerfort Chonamara a cheannach de réir na Ceannteidil Comhaontaithe a foilsíodh i mí na Samhna 2018. Le linn an méid sin a dhéanamh, thabharfaí aird ar na deacrachtaí leanúnacha a bhaineann le haersheirbhísí fóirdheonaithe a oibriú in imthosca ina bhfuil an t-aerfort faoi úinéireacht phríobháideach agus ar an straitéis fhadtéarmach atá mar aidhm léi a chinntiú go leanfar le seirbhísí a sholáthar d’Oileáin Árann agus go mbeidh iomaíocht ann i soláthar na seirbhísí sin.
Tugadh faoi anailís mhionsonraithe chun meastóireacht a dhéanamh ar an argóint ar son an t-aerfort a cheannach. Mar chuid den anailís sin, rinne Bannon Commercial Property Consultants Limited luacháil ar an tsaoráid atá ann cheana (Aguisín A); rinneadh meastóireacht ar na roghanna eile atá ar fáil, lenar áiríodh an rogha atá ann saoráid eile a thógáil, a rinne Mitchell McDermott Construction Consultants Ltd, suirbhéirí seachtracha cainníochta, costáil uirthi (Aguisín B); rinneadh dícheall cuí ó thaobh cúrsaí dlí agus innealtóireachta de; agus chuir Northpoint Aviation Services cás gnó le chéile faoi théarmaí an Chóid Chaiteachais Phoiblí (Aguisín C).
Ba é aidhm na luachála tosaigh ná luach an mhargadh a shannadh don tsócmhainn atá ann cheana. Le linn na luachála sin, scrúdaíodh na foirgnimh agus an rúidbhealach ach níor breithníodh na costais a bheadh ag baint le saoráid nua a bheadh cosúil leis an tsócmhainn atá ann cheana a thógáil. B’ionann an luacháil agus €600,000.
Rinne an Roinn an dara luacháil a choimisiúnú de réir théarmaí an Chóid Chaiteachais Phoiblí chun a dhéanamh amach cé na costais tógála ar dóigh dóibh a bheith ag baint le saoráid nua a bheadh cosúil leis an tsócmhainn atá ann cheana a thógáil. Ba é Mitchell McDermott Construction Consultants Ltd a rinne an luacháil.
Le linn na luachála sin, scrúdaíodh an costas a bheadh ag baint le críochfort nua, haingear nua, seid inneall dóiteáin, rúidbhealach nua agus naprún a thógáil agus le hoibreacha seachtracha a dhéanamh, lena n-áirítear carrchlós nua, draenáil agus soilsiú agus cóireáil uisce. B’ionann an meastachán costais sin agus €7.9m. Ní áirítear leis an bhfigiúr sin costais amhail CBL, fáil an láithreáin mar éadáil, táillí pleanála agus reachtúla, trealamh aerfoirt agus soilsiú, i measc nithe eile, ar an rúidbhealach. Ní áirítear leis ach oiread costais amhail trealamh rialaithe aerthráchta/loingseoireachta.
Sa chás gnó a rinne Northpoint Aviation Services, scrúdaíodh sé rogha de bhun théarmaí an Chóid Chaiteachais Phoiblí. Áiríodh leo sin Aerfort Chonamara a bheith á fháil mar éadáil ag an Stát, aerfort nuathógtha a bheith á chistiú ag an Stát, agus aersheirbhísí chuig Oileáin Árann a bheith á soláthar ó Aerfort na Sionainne. Sainaithníodh gurbh é Aerfort Chonamara a cheannach an rogha ab fhearr.
Ag teacht sna sála ar na breithniúcháin sin, ar chaibidlíocht mhionsonraithe conartha leis an díoltóir agus ar cheadú ón Roinn Caiteachais Phoiblí agus Athchóirithe, cheadaigh an tAire Stáit ceannach an aerfoirt ar chostas €2.75m.
Is é an toradh a bheidh ar an tsaoráid seo a bheith á fáil mar éadáil ag an Stát ná go gcinnteofar go mbeidh aersheirbhís Oileáin Árann in ann leanúint ar aghaidh ag oibriú ó Chonamara agus go mbeidh sí in ann déanamh amhlaidh i gcóngar na seirbhísí bád farantóireachta.
Cé go bhfuiltear ag súil leis gurb é an toradh a bheidh ar an bhfáil aonuaire sin ná go sábhálfaidh an státchiste airgead thar roinnt blianta, údar daingean eile leis an gceannach is ea an gá atá ann le leanúnachas seirbhíse a chinntiú. Anuas air sin, tugann sé cinnteacht agus deimhneacht do na pobail ar Inis Mór, ar Inis Meáin agus ar Inis Oírr go mbeidh an Roinn tiomanta go ceann i bhfad don nasc ríthábhachtach iompair seo.
Is féidir an dá luacháil, mar aon leis an gcás gnó a rinneadh de bhun théarmaí an Chóid Chaiteachais Phoiblí, a rochtain thíos.
Appendix A – Bannon Commercial Property Consultants Limited Valuation
Íosluchtaigh nasc le haghaidh
Íoslódáil
féachaint ar an gcomhad
Amharc