Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
D'fhógair Darragh O'Brien T.D., an tAire Tithíochta, Rialtais Áitiúil agus Oidhreachta, agus Charlie McConalogue, an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, inniu go bhfuil bearta nua le tabhairt isteach faoi na Rialacháin Níotráití.
Tabharfaidh na bearta nua ceanglas isteach i ndáil le haoladh, úsáid a bhaint as teicneolaíocht do leathadh sciodair atá íseal ó thaobh astaíochtaí (LESS) agus garbhphróitéin a laghdú i ndlútháin ar na feirmeacha sin atá ag breis is 170kg N orgánach an HA agus nach mbaineann leas cheana féin as maolú níotráití.
Thug an tAire O'Brien achoimre,
"cuirfidh na rialacháin seo an ceanglas céanna ar gach feirmeoir a bhfuil breis is 170Kg N Orgánach an HA acu. Is céim thábhachtach í seo i ndáil le cuidiú na bhfeirmeoirí seo tacú le cáilíocht uisce."
Dúirt an tAire McConalogue chomh maith, '
cuireann na bearta seo deis ar fáil d'fheirmeoirí an lorg timpeallachta atá acu a fheabhsú chomh maith le cáilíocht an uisce a fheabhsú agus a chosaint.
Is éard a bhí le rá ag an mbeirt Airí
"Cuireann feirmeacha atá ag feidhmiú ag na leibhéil seo (os cionn 170kg N orgánach an HA agus feirmeacha a dhéanann maolú maidir le níotráití) go leor de na dea-chleachtais is fearr i bhfeidhm agus cinnteoidh an leasú seo atá déanta ar an rialachán go mbeidh cothrom na Féinne ag gach duine agus tá sé tábhachtach go ndéanfadh gach feirmeoir (i.e. os cionn 170kg/N/Ha), iad sin nach mbíonn ag maolú san áireamh, a chuid féin chun caighdeán an uisce a chosaint."
I ndiaidh cainteanna idir an bheirt Airí, déanfar an tsraith de bhearta a thabhairt isteach ón 1 Eanáir 2021. Ní thabharfar an ceanglas a bhaineann le LESS isteach áfach do na feirmeoirí sin (níos mó ná 170 kg N orgánach an HA) go dtí an 15 Aibreán 2021. Fanann an ceanglas reatha úsáid a bhaint as teicneolaíocht LESS ar níotráití ar fheirmeacha ceadaithe maolúcháin i bhfeidhm agus ní mór gach sciodar a leathfar le linn na bliana 2021 a leathadh trí úsáid a bhaint as modhanna LESS.
Ag tabhairt a chuid tuairimí ar an bhfráma ama chun LESS a thabhairt isteach, dúirt an tAire McConalogue,
"Tá áthas orm a fhógairt i ndiaidh cainteanna fiúntacha idir mé féin agus an tAire O'Brien, go bhfuil cothromaíocht bainte amach i ndiaidh fráma ama leasaithe chun na feirmeoirí seo a ullmhú don athrú go dtí trealamh LESS' agus tá sé ríthábhachtach a chur in iúl nach mbeidh aon leasú eile ann i ndiaidh an 15 Aibreán 2021. Tá mé féin agus an tAire O'Brien tugtha dár ngealltanais timpeallachta faoin gClár Gníomhaíochta Níotráití agus Maolú. Ní mór dúinn go léir oibriú i gcomhar lena chinntiú go gcloítear leis na bearta sa Chlár Gníomhaíochta Níotráití agus Maolú agus a chinntiú ag an am céanna go dtacaítear le feirmeoirí a bhíonn ag táirgeadh.
Chuir an tAire McConalogue fáilte freisin roimh an scéala go bhfuil feirmeoirí ag glacadh go fonnmhar le teicneolaíocht LESS a bhfuil buntáistí móra i gceist léi d'fhonn astaíochtaí amóinia a laghdú, luach leasacháin sciodair a fheabhsú agus an tréimhse ama atá ann chun sciodar a leathadh a mhéadú. Dheimhnigh sé chomh maith go bhfuil breis is 7,900 iarratas faighte ar thacaíocht faoi scéim TAMS faighte agus go bhfuil íocaíocht déanta le breis is 2,700 feirmeoir go dtí seo.
Ina theannta sin, tá iarrtha ag an gCoimisiún ar Éire athbhreithniú a dhéanamh ar roinnt gnéithe teicniúla den Chlár Gníomhaíochta Níotráití, dá bhrí sin, rinneadh athbhreithniú ar na rátaí bliantúla eisfheartha don bhó déiríochta bunaithe ar an taighde eolaíochta is déanaí. Tugadh le fios leis an obair sin, bunaithe ar astaíochtaí níos mó ó bha déiríochta "bunaithe ar shonraí eolaíochta, tugadh le fios ón anailís, gur cheart ráta eisfheartha na bó déiríochta a léiriú níos gaire do 89 kg de nítrigin orgánach" agus tá leasú déanta ar an rialachán reatha chun an t-athrú sin a léiriú lena chur i bhfeidhm ón 1 Eanáir 2021.
CRÍOCH