Ó An Roinn Leanaí, Comhionannais, Míchumais, Lánpháirtíochta agus Óige
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
D’fhoilsigh Roderic O’Gorman TD, an tAire Leanaí, Comhionannais, Míchumais, Lánpháirtíochta agus Óige inniu (an 21 Aibreán), Tuarascáil Eatramhach an Choiste Frithchiníochais Neamhspleách, mar chuid d’fhorbairt Plean Gníomhaíochta Náisiúnta nua i gcoinne an Chiníochais d’Éirinn.
Le foilsiú a Thuarascála Eatramhaí a chomhlánú, osclaíonn an Coiste Frithchiníochais a Chomhairliúchán Poiblí inniu.
Is é an Tuarascáil Eatramhach an chéad Tuarascáil ón gCoiste. Leagann sé amach an cur chuige foriomlán atá á ghlacadh ag an gCoiste maidir lena chuid oibre, atá ag teacht le bunphrionsabail chearta an duine, agus atá bunaithe ar threoir na Náisiún Aontaithe maidir le dul i ngleic le ciníochas. Sa Tuarascáil Eatramhach, tugann an Coiste isteach a threoirphrionsabail agus a thuiscintí ar chiníochas; tugtar achoimre ghairid ar an gcomhthéacs sochaíoch agus beartais dá chuid oibre; agus sainaithníonn sé cuid de na saincheisteanna tosaíochta is gá a mheas agus Plean Gníomhaíochta Náisiúnta nua á fhorbairt i gcoinne an Chiníochais d’Éirinn.
Agus a Thuarascáil Eatramhach á dhéanamh aige don Rialtas, rinne an Coiste trí mholadh le haghaidh gníomhaíochta láithreach: forchoimeádas na hÉireann le hAirteagal 4 den Choinbhinsiún Idirnáisiúnta maidir le hIdirdhealú Ciníoch a Dhíothú; bearta a dhéanamh chun monatóireacht ar chomhionannas eitneach a chur i bhfeidhm ar fud na seirbhísí poiblí go léir; agus na bacainní go léir ar inrochtaineacht ar thacaíocht do mhná imirceacha atá ag fulaingt foréigin inscnebhunaithe a bhaint.
Tá an Rialtas tar éis na moltaí seo a bhreithniú agus d’iarr sé ar an Aire O’Gorman tograí a thabhairt ar aghaidh lena gcur chun feidhme.
Tá Comhairliúchán Poiblí an Choiste Frithchiníochais oscailte anois ar feadh 12 sheachtain, ón 21 Aibreán go dtí an 14 Iúil 2021. Is féidir aighneachtaí i scríbhinn a dhéanamh trí ríomhphost chuig antiracism@equality.gov.ie . Tionólfar sraith imeachtaí comhairliúcháin sna seachtainí amach romhainn. Foilseofar faisnéis faoi na himeachtaí seo agus conas clárú ar láithreán gréasáin na Roinne.
In éineacht le foilsiú na Tuarascála Eatramhaí, tá doiciméad comhairliúcháin foilsithe ag an gCoiste chun míniú a thabhairt ar a bhfuil i gceist leis an gcomhairliúchán agus chun aird a tharraingt ar roinnt saincheisteanna tábhachtacha a dtugtar cuireadh don phobal a dtuairimí a thabhairt ina leith. Áirítear leo sin:
Fáiltíonn an Coiste roimh aighneachtaí ó eagraíochtaí páirtithe leasmhara agus baill den phobal ar aon réimsí a mheasann siad ar chóir díriú orthu i bPlean Gníomhaíochta Náisiúnta na hÉireann in aghaidh an Chiníochais. Tá sé i gceist ag an gCoiste Plean Gníomhaíochta a fhorbairt atá dírithe ar ghníomhaíocht agus praiticiúil.
Ag foilsiú na Tuarascála agus ag fáiltiú roimh sheoladh Comhairliúchán Poiblí an Choiste, dúirt an tAire O'Gorman:
“Is fadhb leanúnach chasta í an chiníochas, a mbraithtear a héifeachtaí ar fud na sochaí, agus táim tiomanta a chinntiú go mbeidh ról ceannasach ag an Rialtas seo maidir le dul i ngleic leis. Táim ag tnúth leis an bPlean Gníomhaíochta Náisiúnta i gcoinne an Chiníochais atá le teacht níos déanaí i mbliana, agus leanfaidh mé ag obair leis an gCoiste agus iad ag dul ar aghaidh leis an obair thábhachtach seo. Sin é an fáth go bhfáiltím roimh sheoladh Comhairliúchán Poiblí an Choiste inniu mar go dtugann sé deis do gach duine a dtuairim a thabhairt faoin gcaoi ar féidir linn dul i ngleic go héifeachtach le ciníochas de gach uile chineál in Éirinn inniu.
“Ba mhaith liom buíochas a ghabháil le Caroline Fennell, Cathaoirleach an Choiste, agus le baill an Choiste Frithchiníochais as a gcuid ama agus a gcuid oibre leanúnaí. Is ceist thromchúiseach í an ciníochas inár sochaí, agus bíonn sé le sonrú i go leor gnéithe éagsúla de shaol daoine. Thug mé an Tuarascáil Eatramhach seo chuig an gComh-Aireacht agus fuair mé cead bealaí a bhreithniú chun na moltaí seo a chur i bhfeidhm."
Dúirt Cathaoirleach Neamhspleách an Choiste Frithchiníochais, an tOllamh Caroline Fennell:
“Mar Chathaoirleach ar an gCoiste Frithchiníochais, tá áthas orm ár dTuarascáil Eatramhach a chur i láthair de réir ár dTéarmaí Tagartha. Tuigeann an Coiste Frithchiníochais go háirithe comhthéacs na paindéime COVID-19 ina gcuirtear an tuarascáil seo i láthair, agus an tionchar difreálach atá ag an bpaindéim ar oibrithe imirceacha, iad siúd a bhfuil cónaí orthu i soláthar díreach, agus baill den lucht siúil. Táimid anois ag tosú ar chéim dhian idirphlé agus comhairliúcháin le páirtithe leasmhara mar chuid d'fhorbairt Plean Gníomhaíochta Náisiúnta in aghaidh an Chiníochais."
CRÍOCH
Téacs Iomlán Tuarascáil Eatramhach an Choiste Frithchiníochais (Ár leithscéal nach bhfuil leagan Gaeilge ar fáil).
I dTreo Plean Gníomhaíochta Náisiúnta in aghaidh an Chiníochais - Doiciméad Comhairliúcháin (Ár leithscéal nach bhfuil leagan Gaeilge ar fáil).
Arna bhunú ag an Rialtas in 2020, tá sainordú ag an gCoiste Frithchiníochais athbhreithniú a dhéanamh ar fhianaise agus ar chleachtas reatha agus moltaí a dhéanamh don Rialtas maidir leis an mbealach is fearr chun a chur chuige maidir le dul i ngleic le ciníochas a neartú, lena n-áirítear Plean Gníomhaíochta nua in aghaidh an chiníochais d’Éirinn a dhréachtú. Ceapadh an Cathaoirleach, Caroline Fennell, Ollamh le Dlí i gColáiste na hOllscoile, Corcaigh agus Coimisinéir le Coimisiún na hÉireann um Chearta an Duine agus Comhionannas, i mí na Nollag 2019. Tionóladh an chéad chruinniú iomlán den Choiste an 28 Lúnasa 2020.
Cuimsíonn an Coiste daoine ó chúlraí éagsúla, lena n-áirítear daoine a bhfuil taithí saoil acu ar chiníochas. Is é atá i gceist ná go mbeidh a chuid oibre bunaithe ar shaol daoine agus go mbeidh an Plean Gníomhaíochta molta dírithe ar ghníomhaíocht agus praiticiúil. Tagann a bhaill ó raon leathan earnálacha agus cúlraí, ag aithint gur féidir le ciníochas tarlú i go leor gnéithe den saol agus gur gá leas a bhaint as taithí agus saineolas leathan chun plean gníomhaíochta éifeachtach a fhorbairt a thabharfaidh aghaidh air. Cuimsíonn an Coiste daoine ó na hearnálacha gnó, oideachais, rialtais áitiúil, acadúil agus abhcóideachta.
Is féidir liosta iomlán de bhaill an Choiste a fháil anseo (Ár leithscéal nach bhfuil leagan Gaeilge ar fáil).
Rachaidh an Coiste i gcomhairle go leathan le smaointe nua a fhorbairt chun ciníochas a throid in Éirinn. Tar éis an chomhairliúcháin phoiblí, molfaidh an Coiste plean gníomhaíochta don Rialtas i dtreo dheireadh 2021.
Is iad seo a leanas Téarmaí Tagartha an Choiste Frithchiníochais:
>a aithníonn saincheisteanna tosaíochta a gcaithfear aghaidh a thabhairt orthu;
>a dhéanann moltaí maidir le cur chuige an Rialtais a neartú i ndáil le ciníochas a chomhrac, ag tógáil ar na gníomhartha atá san áireamh faoi láthair sa Straitéis um Inimircigh a Chomhtháthú agus sa Straitéis Náisiúnta maidir le Cuimsiú an Lucht Siúil agus na Romach;
>a ghineann smaointe agus a dhéanann moltaí chun mí-úsáid chiníoch a laghdú sa spás poiblí lena n-áirítear ar líne.
Thug an tAire Roderic O'Gorman Tuarascáil Eatramhach an Choiste os comhair an Rialtais agus foilsíodh í inniu, an 21 Aibreán 2021. Leagtar amach sa tuarascáil smaointe agus pleananna tosaigh an Choiste chun an Plean Gníomhaíochta Náisiúnta in aghaidh an Chiníochais, agus trí Mholadh Eatramhacha a mheasann an Coiste a bheith tábhachtach a fhorbairt.
Tá Comhairliúchán Poiblí an Choiste Frithchiníochais oscailte anois ar feadh 12 sheachtain, ón gCéadaoin an 21 Aibreán go dtí Dé Céadaoin an 14 Iúil 2021. Tugann sé deis do gach duine a dtuairim a thabhairt faoin gcaoi ar féidir linn dul i ngleic go héifeachtach le ciníochas de gach uile chineál in Éirinn inniu.