Preasráitis
Seolann an Rialtas an chéad Straitéis Uile-Rialtais um Gheilleagar Ciorclach in Éirinn
Ó An Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Ó An Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Tá an tAire Stáit a bhfuil freagracht air maidir leis an nGeilleagar Ciorclach ag an Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide, Ossian Smyth TD, tar éis an chéad Straitéis Geilleagar Ciorclach na hÉireann a sheoladh ar fud na hÉireann.
I ngeilleagar ciorclach, déantar dramhaíl a íoslaghdú. Coinnítear táirgí in úsáid chomh fada agus is féidir trí dhearadh, deisiú agus athúsáid. Nuair a bhíonn deireadh a shaoil bainte amach ag táirge, úsáidtear a chuid codanna arís agus arís – chun tuilleadh táirgí úsáideacha a chruthú.
Dúirt an tAire Smyth:
"Ní mór deireadh a chur leis na laethanta a bhaintear acmhainní nádúrtha ó maighdean, rudaí a dhéanamh leo agus iad a chaitheamh amach. Tá ról lárnach ag an aistriú chuig geilleagar ciorclach maidir le gníomhú ar son na haeráide. Baineann 45 % dár n-astaíochtaí go díreach le táirgeadh earraí. Trí laghdú a dhéanamh ar líon na n-acmhainní nádúrtha a úsáidimid agus ar an dramhaíl, laghdaítear an brú ar cháilíocht an aeir, na n-ithreacha agus an uisce agus cruthaítear fostaíocht inbhuanaithe ar fud na tíre.
"Tuigimid go léir an chaoi a bhfuil caomhnú fuinnimh agus éifeachtúlacht fuinnimh ríthábhachtach don aeráid. Anois, ní mór dúinn smaoineamh ar an mbealach seo faoinár n-acmhainní ábhartha, amhail bia, miotail, plaisteach, coincréit. Léiríonn geilleagar ciorclach dúinn conas is féidir linn é sin a dhéanamh. Tugann an straitéis nua seo comhartha beartais an-tábhachtach ar fud na n-earnálacha poiblí agus príobháideacha go mbaineann an chiorclaíocht i gcroílár na hinbhuanaitheachta."
Bhí an straitéis ina hábhar comhairliúcháin phoiblí go luath in 2021 – ceann de shraith comhairliúchán a rinneadh ó thús 2020 sa réimse seo. Thacaigh an t-aiseolas ón bpobal go mór le dul i dtreo an gheilleagair chiorclaigh.
Tabharfaidh an straitéis aghaidh ar bhearna bheartais atá ann i gcreat beartais náisiúnta na hÉireann. Leagtar amach ann fís d’aistriú na hÉireann chuig ciorclaíocht; Coincheap an gheilleagair chiorclaigh a mhíniú, cur síos a dhéanamh ar na tionscnaimh atá ag tarlú cheana féin, na deiseanna atá ar fáil agus an chaoi a spreagfaidh an Rialtas na hathruithe atá ag teastáil.
Leis an straitéis sin, déanfar an méid seo a leanas:
Áireofar bearta níos mionsonraithe agus treochláir earnálacha i réimsí tosaíochta amhail foirgníocht, earraí tomhaltais, iompar, soláthar, talmhaíocht agus bia mar chuid de na leaganacha den straitéis ina dhiaidh sin. Forbrófar bearta, lena n-áirítear spriocanna, do na hearnálacha sin i gcomhairle le geallsealbhóirí sna hearnálacha poiblí agus príobháideacha, chomh maith le hionadaithe comhshaoil, ionadaithe pobail agus ionadaithe fiontar sóisialta.
Inniu freisin seoladh Clár Geilleagair Chiorclaigh nua ón EPA (an Ghníomhaireacht um Chaomhnú Comhshaoil). Ceapadh an clár chun tacú le clár beartais an Rialtais don gheilleagar ciorclach. Ionchorprófar ann an Clár Náisiúnta um Chosc ar Dhramhaíl a bhí ann roimhe seo agus beidh gnólachtaí, teaghlaigh agus an earnáil phoiblí ina cheannródaí chun bogadh na hÉireann chuig geilleagar ciorclach a bhaint amach.
Leis an seoladh, réiteofar an ardán do na sé bliana amach romhainn dár dturas ar shiúl ó dhiúscairt agus ó chóireáil dramhaíola, lena chinntiú go laghdófar eastóscadh agus tomhaltas amhábhar, agus go gcuirfear cosc ar dhramhaíl agus go laghdófar í ag gach céim den táirgeadh. Ag an am céanna, tacóidh an tsamhail eacnamaíoch seo le fás ár ngeilleagair ar bhealach inbhuanaithe.
Dúirt Laura Burke, Ard-Stiúrthóir an GCC:
"Tá an geilleagar ciorclach i gcroílár an aistrithe chuig geilleagar ísealcharbóin agus tá ról ríthábhachtach aige chun spriocanna aeráide a bhaint amach ar an leibhéal náisiúnta agus ar an leibhéal domhanda. Tá tionchar a imirt ar phatrúin tomhaltais agus táirgthe ríthábhachtach chun leibhéil astaíochtaí gás ceaptha teasa a rialú, chomh maith le giniúint dramhaíola a laghdú, agus beidh sé ina dhlúthchuid de chlár Geilleagar Ciorclach an GCC.
"Oibreoidh an Clár um an nGeilleagar Ciorclach go dlúth le páirtithe leasmhara, lena n-áirítear an Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide, chun acmhainneacht na ciorclaitheachta mar ghníomhú ar son na haeráide a bhaint amach."
Seoladh Straitéis Uile-Rialtais an Gheilleagair Chiorclaigh agus Clár Geilleagar Ciorclach an EPA ag ócáid speisialta ag TU Baile Átha Cliath (Campas Ghráinseach Ghormáin), inar breathnaíodh srianta agus prótacail uile Covid-19. Chun ceiliúradh a dhéanamh ar an seoladh, taispeánadh roinnt tionscadal OT Bhaile Átha Cliath, a bhaineann leas as an ngeilleagar ciorclach agus a fheidhmíonn mar eiseamláir. Tá gach ceann de na tionscadail seo ar cheann de thrí cholún Inbhuanaitheachta OT Bhaile Átha Cliath, ag úsáid cur chuige ina n-ionchorpraítear:
Dúirt an tOllamh David FitzPatrick, Uachtarán TU Baile Átha Cliath:
"Mar chéad Ollscoil Teicneolaíochta na hÉireann, tá an inbhuanaitheacht i gcroílár ár misin. Tá ár bPlean Straitéiseach bunaithe ar thrí cholún Sprioc Forbartha Inbhuanaithe na Náisiún Aontaithe – Daoine, Pláinéad, agus Comhpháirtíocht. Tá ár dtiomantas do thodhchaí inbhuanaithe a bhaint amach d’Éirinn agus don domhan, trínár gcéimithe agus tríd an taithí a chuirimid ar fáil in OT Baile Átha Cliath le feiceáil go soiléir ar ár dtionscnaimh leanúnacha atá léirithe anseo inniu. Ina theannta sin, is tiomantas suntasach é ceapachán an chéad Leas-Uachtaráin ar Inbhuanaitheacht in Éirinn mar bhall d’Fhoireann Feidhmiúcháin na hOllscoile (UET) chun a chinntiú go mbainfimid amach saol níos fearr le chéile."
CRÍOCH
Tá Straitéis Uile-Rialtais Gheilleagair Chiorclaigh 2022-2023 ‘Living More, Using Less’ ar fáil le breathnú air nó le híoslódáil anois.
Beidh físeán ón seoladh ar fáil gan mhoill ach é a iarraidh. Sheol ríomhphost chuig: press.office@decc.gov.ie
Tá doiciméad Chlár Geilleagar Ciorclach an EPA ar fáil le hamharc air agus/nó lena íoslódáil.
Thar thréimhse sé bliana, déanfaidh Clár Geilleagar Ciorclach an EPA an méid seo a leanas:
Tá an Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide ag cur forbairt an Bhille um an nGeilleagar Ciorclach chun cinn chomh maith. Chuir an Comhchoiste Oireachtais um Chomhshaol agus Gníomhú ar son na hAeráide tús lena ghrinnscrúdú réamhreachtach ar an mBille i mí Dheireadh Fómhair na bliana seo. D’fhoilsigh an Coiste a thuarascáil ar an bpróiseas sin inniu. Tar éis moltaí an Choiste a bhreithniú, tá sé ar intinn ag an Aire an Bille a fhoilsiú go luath sa Bhliain Nua.