Ráiteas Beartais ar an gCreat le haghaidh Chóras Tarchur Eischósta Leictreachais na hÉireann

Mar léiriú ar uaillmhian mhéadaithe aeráide agus fuinnimh na hÉireann, tá sé mar chuspóir i gClár an Rialtais go mbeidh 5GW de ghiniúint gaoithe eischósta suiteáilte faoin mbliain 2030.

Mar cheann de na sruthanna oibre atá riachtanach chun an cuspóir seo a bhaint amach, tá creat nua agus beartas gaolmhar forbartha ag an Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide (RCAC) le haghaidh córas tarchurtha leictreachais eischósta na hÉireann sa todhchaí, a d’fhaomh an Rialtas ar an 14 Aibreán 2021.

Cuirfidh an creat soiléireacht ar fáil do na páirtithe leasmhara go léir maidir le forbairt, oibriú agus úinéireacht eangach leictreachais amach ón gcósta na hÉireann sa todhchaí, roimh an gcéad cheann de thrí cheant sceidealta na Scéime Tacaíochta Fuinnimh In-athnuaite amach ón gcósta a chuirfidh ar chumas na hÉireann freastal an sprioc 5GW faoi dheireadh na deich mbliana seo. Foráiltear leis an gcreat d'aistriú céimnithe ó mhúnla díláraithe amach ón gcósta tarchurtha amach go samhail láraithe le linn na ndeich mbliana seo, agus sannfar úinéireacht sócmhainní an chórais tarchurtha amach ón gcósta do EirGrid, Oibreoir an Chórais Tarchurtha leictreachais atá ann cheana in Éirinn.

Tá RCAC tar éis beartas an chórais tarchurtha amach eischósta a bhunú trí shraith céimeanna dá bhforáiltear sa Plean Gníomhaíochta Aeráide 2019. Ba iad sin:

• grúpa oibre ar an gCreat don Eangach Leictreachais Eischósta a bhunú
• Páipéar Roghanna a fhorbairt do Shamhlacha Eangaí Eischósta
• cinneadh rialtais a iarraidh ar an gCreat Eangaí Eischósta

Bunaíodh an Grúpa Oibre ar Chreat don Eangach Leictreachais Eischósta go déanach in 2019, le baill lena n-áirítear RCAC, EirGrid, an Coimisiún um Rialáil Fóntais agus Líonraí BSL. Thar ceann an ghrúpa, choimisiúnaigh EirGrid Navigant Consultants le Páipéar Roghanna a sheachadadh le féachaint ar chur chuige Bhallstáit eile an AE i leith phleanáil na heangaí leictreachais eischósta, agus le samhlacha féideartha a bheadh oiriúnach do chomhthéacs na hÉireann a mheas.

Bhí an Páipéar Roghanna mar bhunús do chomhairliúchán poiblí ar eangach eischósta, arna óstáil ag RCAC i mí Mheithimh agus mí Iúil 2020. Fuair an comhairliúchán timpeall caoga freagra, ón tionscal den chuid is mó, ach ó eagraíochtaí neamhrialtais, pobail, comhlachtaí stáit agus daoine aonair chomh maith. Ansin d'fhorbair §RCAC beartas na hÉireann maidir le creat eangaí eischósta na Éireann agus d'fhaomh an Rialtas é ar an 14 Aibreán 2021.