Fáiltíonn an Rialtas roimh thús Thionscadal Athfhorbartha Ghailearaí Ealaíne Crawford
- Foilsithe: 12 Nollaig 2025
- An t-eolas is déanaí: 12 Nollaig 2025
Chuir an Taoiseach Mícheál Ó Máirtín agus an tAire Cultúir, Cumarsáide agus Spóirt, Patrick O’Donovan, mar aon leis an Aire Stáit le freagracht as an OOP, Kevin ‘Boxer’ Moran, fáilte inniu roimh thús an tionscadail tógála d’athfhorbairt Ghailearaí Ealaíne Crawford i gCorcaigh.
Deartha ag Ailtirí Grafton, is mórthionscadal é athfhorbairt Ghailearaí Ealaíne Crawford faoin bPlean Forbartha Náisiúnta agus is infheistíocht uair amháin i nglúinte é ón Stát chun foirgneamh oidhreachta suntasach i Lár Chathair Chorcaí a athfhorbairt agus a athbhunú.
Is é cuspóir an tionscadail Gailearaí Crawford leathnaithe agus athbheoite a sheachadadh a bheidh ina shaoráid shuntasach ealaíne agus chultúrtha d’Éirinn i gCathair Chorcaí agus a thabharfaidh tionscadal atá beartaithe le blianta fada chun críche.
Cuirfidh an athfhorbairt le hathghiniúint Lár Chathair Chorcaí, ag neartú agus ag feabhsú cháil chultúrtha na cathrach go háitiúil, go náisiúnta agus go hidirnáisiúnta.
Ag labhairt dó i nGailearaí Ealaíne Crawford, dúirt an Taoiseach Micheál Martin:
“Is céim shuntasach é an lá inniu in athfhorbairt Ghailearaí Ealaíne Crawford atá á fhorbairt le blianta fada.
“Tá sé ríthábhachtach go ndéanaimid infheistíocht i mbonneagar cultúrtha ár dtíre. Léiríonn an infheistíocht seo go bhfuil an Rialtas tiomanta do shaol cultúrtha ár saoránach a fheabhsú trína nInstitiúidí Cultúrtha Náisiúnta.
“Tá athfhorbairt Ghailearaí Ealaíne Crawford le foirgneamh suntasach a sholáthar i gCorcaigh a chuirfidh le lár na cathrach agus leis an saol cultúrtha i gCorcaigh, i gCúige Mumhan agus go náisiúnta.”
Ag tosú ar an saol mar Theach an Chustaim in 1724, d’fheidhmigh an Crawford mar Scoil Ealaíne, gailearaí ealaíne bardasach agus Institiúid Chultúrtha Náisiúnta. D’fhás agus d’oiriúnaigh sé i gcónaí, agus is tráth tábhachtach eile i stair an fhoirgnimh é an athfhorbairt.
Táthar ag súil go dtosóidh an conraitheoir, PJ Hegarty and Sons, ar an láthair go luath in 2026 agus go mbeidh an tionscadal críochnaithe i lár 2028. Leanfaidh feistiú, coimisiúnú agus athlonnú na Gailearaí ina dhiaidh sin roimh an oscailt.
Ag fáiltiú roimh thús an tionscadail, dúirt an tAire Patrick O’Donovan:
“Is príomhchlár infheistíochta do mo Roinn é Clár Infheistíochta na hInstitiúide Cultúrtha Náisiúnta (ICN). Tá ríméad orm, mar an t-aon Institiúid Chultúrtha Náisiúnta atá suite go hiomlán lasmuigh de Bhaile Átha Cliath, gur féidir tús a chur anois le hathfhorbairt Ghailearaí Ealaíne Crawford a chur i bhfeidhm.
“Tá mo Roinnse, mar aon leis an OOP agus Gailearaí Ealaíne Crawford, ag obair i dtreo an lae seo le blianta fada, agus mar sin, ba mhór an sásamh dom gur cheadaigh mé bronnadh na gconarthaí le déanaí. Tar éis comóradh trí chéad bliain an fhoirgnimh in 2024, tá sé tráthúil go ndéanfaidh an suíomh stairiúil seo é féin a athbheochan arís.”
Dúirt an tAire Stáit le freagracht as an OOP, Kevin ‘Boxer’ Moran:
“Tá ríméad orm a bheith anseo inniu chun an chloch mhíle shuntasach seo a fheiceáil in athfhorbairt Ghailearaí Ealaíne Crawford. Cuirfidh tús leis na hoibreacha athchóirithe ar an bhfoirgneamh stairiúil seo sraith gailearaithe agus áiseanna comhlántacha atá oiriúnach don fheidhm ar fáil.
“Cuirfidh an athfhorbairt a bhfuil géarghá leis spás ar fáil a bheidh inrochtana go huilíoch agus inbhuanaithe ó thaobh an chomhshaoil de, agus a fheabhsóidh eispéireas Ghailearaí Crawford i gCorcaigh agus leis an timpeallacht áitiúil níos leithne. Is tionscadal spreagúil é seo a thabharfaidh an cultúr agus an saol uirbeach níos gaire dá chéile. Ba mhaith liom an deis seo a thapú chun buíochas a ghabháil leis an Roinn Cultúir, Cumarsáide agus Spóirt agus le Gailearaí Ealaíne Crawford as a gcomhoibriú leanúnach chun an tionscadal cultúrtha suntasach seo a chur chun cinn.”
Rose McHugh - Cathaoirleach, Gailearaí Ealaíne Crawford
“Is tráth an-suntasach é seo i stair Ghailearaí Ealaíne Crawford. Cinnteoidh an athfhorbairt uaillmhianach agus dea-bhreithnithe seo go bhfanfaidh an Gailearaí i gcroílár shaol cultúrtha Chorcaí agus na hÉireann do na glúnta atá le teacht.
“Gabhaimid ár mbuíochas leis an Taoiseach, an Aire O’Donovan agus a chuid oifigigh sa Roinn Cultúir, Cumarsáide agus Spóirt, le hOifig na nOibreacha Poiblí agus le foireann iomlán an tionscadail as a dtacaíocht dhílis i ngach céim de Chlaochlú Ghailearaí Ealaíne Crawford.”
Mary Mc Carthy - Stiúrthóir, Gailearaí Ealaíne Crawford
“Is tráth spreagúil é seo do gach duine a bhfuil grá acu do Ghailearaí Ealaíne Crawford. Is é an tús iarbhír ar shuíomh na hathfhorbartha seo ná tús le caibidil nua spreagúil - ceann a chuirfidh spásanna athnuaite agus leathnaithe ar fáil do chuairteoirí, d’ealaíontóirí agus do na glúnta atá le teacht chun taitneamh a bhaint astu agus inspioráid a fháil uathu. Táimid uaillmhianach do Chorcaigh, don réigiún, agus don tionchar a d’fhéadfadh an cultúr cur le beocht lár na cathrach agus réigiúnach.
“Táimid buíoch den Aire agus den Roinn Cultúir, Cumarsáide agus Spóirt as a gceannaireacht, an OOP agus d’fhoireann tionscadail as a gcomhoibriú agus a dtacaíocht. Múnlóidh a saineolas gailearaí a sheasfaidh mar shéadchomhartha cultúrtha bríomhar do mhuintir Chorcaí agus do gach duine a thagann chun a draíocht a bhlaiseadh sna blianta amach romhainn.”
Nótaí don Eagarthóir:
Costas Athfhorbartha Crawford
- Beidh an tionscadal maoinithe go hiomlán ag an státchiste faoi bhainistíocht na Roinne Cultúir, Cumarsáide agus Spóirt, laistigh de chlúdach caipitil an Phlean Forbartha Náisiúnta.
- Meastar anois gurb é €93m costas caipitil iomlán thionscadal athfhorbartha Ghailearaí Ealaíne Crawford. Áirítear leis an bhfigiúr seo CBL agus soláthar do theagmhas.
- Tá €6.5m caite cheana féin go dtí seo chun an tionscadal a thabhairt ar aghaidh go dtí an chéim seo. Clúdaíonn an figiúr seo suirbhéanna imscrúdaitheacha, costais dearaidh, costais na saothar ealaíne a scinceáil agus na saothair ealaíne a stóráil.
- Meastar gurb iad na costais chaipitil atá fágtha ná €86.6m.