Nuacht
Ranna
Seirbhísí
English

Cuardaigh ar fad gov.ie

Preasráitis

Léiríonn an tAire O’Donovan, an tAire Foley agus an tAire McEntee rath Phlean Óige Ildánach 2023-2027 go dtí seo nuair a bunaíodh Comhpháirtíocht Óige Cruthaitheach Áitiúil nua

  • Tugann an Rialtas dá aire an tionchar dearfach atá ag Plean Óige Ildánach 2023-2027 go dtí seo maidir leis an gcruthaitheacht a leabú i saol leanaí agus daoine óga.
  • Tá daoine óga tar éis páirt a ghlacadh i gcláir nuálacha nua amhail an Ciste um Chothú na hÓige Cruthaithí, an Óige Chruthaitheach ar Oileán Comhroinnte agus Is Duine Cruthaitheach Mé.
  • Fógraíonn na hAirí tacaíocht d'ochtú Comhpháirtíocht Óige Ildánach Áitiúil i mBord Oideachais agus Oiliúna Thiobraid Árann chun teacht ar leanaí agus ar dhaoine óga is annamh a chloistear.
  • Tá Uirlis nua Mapála Sonraí Scoile Óige Cruthaithí ar fáil anois.

Thug an Rialtas dá aire an dul chun cinn atá déanta go dtí seo i gcur i bhfeidhm Phlean Óige Ildánach 2023-2027, arb é is aidhm dó níos mó deiseanna a chur ar fáil do gach duine ó bhreith go 24 bliana le haghaidh rannpháirtíocht chruthaitheach i ngach gné dá saol. Faoi stiúir Chlár uile-Rialtais Éire Ildánach, tugtar tús áite sa Phlean do rannpháirtíocht leanaí agus daoine óga sa chinnteoireacht, agus do rochtain orthu siúd is annamh a chloistear agus is mó atá i mbaol míbhuntáiste.

Go dtí seo, áirítear an méid seo a leanas ar an dul chun cinn suntasach ar fud chuspóirí straitéiseacha Phlean Óige na Cruthaitheachta:

  • Cláir phíolótacha nua agus nuálacha ar nós an Chiste um Chothú na hÓige Cruthaithí agus Is Duine Cruthaitheach Mé ag gabháil do chohóirt shonracha de dhaoine óga a mbíonn bacainní rompu de ghnáth maidir le rochtain a fháil ar dheiseanna cruthaitheacha.
  • Teacht ar leanaí agus ar dhaoine óga ar fud oileán na hÉireann faoi Thionscnamh Oileán Comhroinnte an Rialtais leis an Óige Chruthaitheach ar OileánComhroinnte agus Ceangail Chruthaitheacha.
  • Fás Chruinniú na nÓg, lá náisiúnta na cruthaitheachta saor in aisce do leanaí agus do dhaoine óga le breis agus 1300 imeacht abhí ar siúl ar an 7 Meitheamh agus tabhairt isteach Chruinniú Lates le tacaíocht ón nGeilleagar Oíche.
  • Ón gcéad Phlean Óige Ildánach in 2017, ghlac breis agus 2,600 scoil agus ionad Ógtheagmhála páirt i gcláir scoile amhail Scoileanna Ildánacha, BLAST agus Braislí Cruthaitheacha.
  • Tá Uirlis nua Mapála Sonraí do Scoileanna Óige Ildánacha ar fáil anois, ina dtaispeántar rannpháirtíocht scoileanna agus ionad ar fud na tíre in Óige Ildánach ó 2017 i leith.

Ag tógáil ar leathnú na hÓige Cruthaithí, d’fhógair an tAire Cultúir, Cumarsáide agus Spóirt, Patrick O’Donovan TD, an tAire Leanaí, Míchumais agus Comhionannais, Norma Foley TD, agus an tAire Oideachais agus Óige, Helen McEntee TD, inniu go mbunófar Comhpháirtíocht Áitiúil Óige Cruthaithí (LCYP) nua i mBord Oideachais agus Oiliúna Thiobraid Árann (BOO).

Fágann sé sin gurb é ochtar an líon iomlán LCYPanna atá bunaithe in BOOnna ar fud na hÉireann, arb é is aidhm dóibh gníomhaíochtaí cruthaitheacha lasmuigh den scoil a chur ar fáil do leanaí agus do dhaoine óga ina bpobail. Lena n-áirítear comhoibriú le Mol na nÓg, an t-ionad náisiúnta barr feabhais agus comhordú maidir le rannpháirtíocht na hóige sa chinnteoireacht, tabharfaidh sé tús áite dóibh siúd atá i mbaol imeallaithe agus míbhuntáiste.

Ag cur fáiltiú roimh BOO Thiobraid Árann mar an Chomhpháirtíocht Áitiúil Óige Ildánach is déanaí, dúirt an tAire O’Donovan:

“Is féidir leis an gcruthaitheacht áthas a chur ar dhaoine agus ar phobail agus tá sé ríthábhachtach go mbeidh deiseanna ag leanaí agus ag daoine óga taithí a fháil uirthi agus páirt a ghlacadh inti. Chuir Plean Óige Ildánach 2023-2027 rochtain ar chultúr agus ar chruthaitheacht ar fáil do na mílte duine óg ó chúlraí agus ó shuíomhanna éagsúla a bhuí le dlúthchomhar le mo chomhghleacaithe sa Rialtas. Tá ríméad orm go leanfaidh sé seo ar aghaidh le leathnú na gComhpháirtíochtaí Áitiúla Óige Ildánacha. Táim ag tnúth le rath na cruthaitheachta i dTiobraid Árann a fheiceáil a bhuí leis an gcomhpháirtíocht seo lena Bhord Oideachais agus Oiliúna.”

Dúirt an tAire McEntee:

“Fáiltím go mór roimh bhunú na Comhpháirtíochta Áitiúla Óige Cruthaithí nua i dTiobraid Árann. Léiríonn rath na gComhpháirtíochtaí Áitiúla Óige Ildánacha atá ann cheana maidir leis an gcruthaitheacht a chur i gcroílár na bpobal go soiléir na deiseanna iontacha a d’fhéadfadh a bheith ag baint leis na Comhpháirtíochtaí sin, agus rachaidh sé go mór chun tairbhe do phobail i dTiobraid Árann.”

Dúirt an tAire Foley:

“Tá caibidil bheoga nua maidir le cruthaitheacht leanaí agus daoine óga i dTiobraid Árann marcáilte inniu. Le bunú ár n-ochtú Comhpháirtíocht Óige Ildánach Áitiúil, táimid ag tabhairt deis dár leanaí agus dár ndaoine óga a mbuanna a thaispeáint. Ní féidir liom fanacht go bhfeicfidh mé an chruthaitheacht iontach a thiocfaidh as an gcomhpháirtíocht seo sna míonna agus sna blianta amach romhainn.’

Mar léiriú ar rannpháirtíocht Óige Ildánach i scoileanna ar fud na tíre ó 2017 i leith, dearadh Uirlis nua Mapála Sonraí Scoile Óige Cruthaithí, lena léirítear rannpháirtíocht na scoile i gCláir Óige Ildánacha ar leith amhail Braislí Cruthaitheacha, Scoileanna Ildánacha agus BLAST. Arna fhorbairt trí chomhoibriú idir an Roinn Oideachais agus Óige agus an Roinn Cultúir, Cumarsáide agus Spóirt, cuideoidh sé le réimsí a shainaithint a bhfuil rannpháirtíocht theoranta acu go dtí seo, go háirithe iad siúd a bhfuil riachtanas níos mó acu bunaithe ar shonraí sochdhéimeagrafacha.

Dúirt an tAire McEntee:

“Cuireann an Uirlis nua nuálach um Mapáil Sonraí Scoile Óige Ildánach, a sheol mé le déanaí, fáilte roimh na cláir atá ann cheana faoi Phlean Óige Ildánach. Agus faisnéis chruinn á cur ar fáil maidir leis an áit a bhfuil ár gcláir don Óige Chruthaitheach á n-úsáid, is féidir leis an Uirlis Mapála seo aird a tharraingt ar an áit a bhfuil rochtain ag mic léinn ar na cláir sin, agus ar an áit a bhféadfadh tuilleadh oibre a bheith ag teastáil.’

Dúirt an tAire O’Donovan:

“Is é is aidhm do Phlean Óige Ildánach a chinntiú go mbeidh rochtain ag gach leanbh agus duine óg ar chruthaitheacht, ar chultúr agus ar na healaíona, agus is mian linn gach scoil agus gach ionad Ógtheagmhála a spreagadh chun páirt a ghlacadh sna cláir éagsúla Óige Ildánach atá ar fáil. Is féidir leis an léarscáil idirghníomhach seo tuilleadh rannpháirtíochta a spreagadh agus a threorú, go háirithe sna réimsí is mó a rachaidh chun tairbhe dóibh.’

Tá tuilleadh sonraí faoi chláir faoi Phlean Óige Ildánach 2023-2027 ar fáil anseo: https://www.creativeireland.gov.ie/app/uploads/2025/07/20250703-Creative-Youth-Interim-Report-23-25-Digital.pdf

Chun tuilleadh eolais a fháil faoi Chlár Éire Ildánach agus Óige Ildánach, tabhair cuairt ar www.creativeireland.gov.ie

Nótaí don Eagarthóir

Is tionscnamh uile-rialtais é Clár Éire Ildánach atá bunaithe sa Roinn Cultúir, Cumarsáide agus Spóirt agus tá sé mar aidhm aige an chruthaitheacht a chur i gcroílár an bheartais phoiblí agus folláine an duine aonair, an phobail agus an náisiúin a chur chun cinn trí chláir chultúrbhunaithe.

I mí an Mhárta 2023, d’fhoilsigh an Rialtas Plean Óige Ildánach 2023-2027 agus é mar aidhm aige an chruthaitheacht a chur i gcroílár shaol leanaí agus daoine óga. Dírítear sa phlean ar bhreith go 24 bliana d'aois agus feidhmíonn sé ar fud suíomhanna foirmiúla oideachais agus oiliúna, obair óige, agus an pobal i gcoitinne. Tacaíonn sé freisin le forbairt ghairmiúil do mhúinteoirí, d'ealaíontóirí agus d'oibrithe óige.

Tá Plean Óige Ildánach á mhaoirsiú ag meitheal idir-rannach, faoi stiúir Chlár Éire Ildánach atá lonnaithe sa Roinn Cultúir, Cumarsáide agus Spóirt, i gcomhpháirtíocht leis an Roinn Oideachais agus Óige, an Roinn Leanaí, Míchumais agus Comhionannais, an Roinn Breisoideachais agus Ardoideachais, Taighde, Nuálaíochta agus Eolaíochta agus an Chomhairle Ealaíon.

Is tionscnaimh iad Comhpháirtíochtaí Áitiúla Óige Ildánacha (LCYPanna) atá faoi stiúir na Roinne Oideachais agus Óige i gcomhpháirtíocht leis an Roinn Leanaí, Míchumais agus Comhionannais agus leis an Roinn Cultúir, Cumarsáide agus Spóirt agus atá bunaithe ar Bhoird Oiliúna Oideachais, (BOOnna).

Díríonn LCYPanna ar chohóirt imeallaithe nó ar chohóirt nach ndearnadh freastal chomh maith céanna orthu roimhe seo. Mar gheall ar an soláthar spriocdhírithe seo, tá siad i gcomhpháirtíocht le seirbhísí óige, ionaid acmhainní teaghlaigh, ionaid luathfhoghlama agus cúraim, ionaid oiliúna pobail, seirbhísí idirchaidrimh baile, údaráis áitiúla, eagraíochtaí ealaíon agus cruthaitheacha agus carthanachtaí chun teacht ar dhaoine óga ina bpobail agus deiseanna a sholáthar dóibh.

Bunaíodh seacht LCYP ó cuireadh an tionscnamh ar bun ar bhonn píolótach in 2019:

  • BOO Luimnigh agus an Chláir
  • BOO Chiarraí
  • BOO Laoise agus Uíbh Fhailí
  • BOO na Gaillimhe agus Ros Comáin
  • BOO Chorcaí
  • BOO Mhaigh Eo, Shligigh agus Liatroma
  • BOO an Chabháin agus Mhuineacháin