Gaeltacht — funding allocations

Dírítear ar na buntáistí a bhaineann pobail nua in Éirinn as an nGaeilge i gclár Céad Míle Fáilte – ó thaobh tábhacht na teanga de, ó thaobh na ndeiseanna breise a bhaineann léi agus ó thaobh comhtháthaithe i sochaí na hÉireann. Is é aidhm an fheachtais pobail nua in Éirinn a spreagadh chun an Ghaeilge a fhoghlaim agus a úsáid mar bhealach chun féiniúlacht Éireannach níos láidre a chothú dóibh féin. Reáchtálann Conradh na Gaeilge an clár seo le linn 2026 agus 2027.

Tacaíonn an clár seo go gníomhach le stádas na Gaeilge mar theanga oifigiúil san Aontas Eorpach, i gcomhréir le Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge 2010-2030, trí dheiseanna intéirneachta a chur ar fáil do chéimithe.

Sa scéim seo tugtar deis do dhaoine taithí a fháil ar an saol oibre san Eoraip, oiliúint a fháil sna haonaid Ghaeilge in institiúidí na hEorpa, agus a gcuid scileanna a fheabhsú chun seans níos fearr a thabhairt dóibh i gcomórtais earcaíochta amach anseo. Chomh maith leis sin, cabhraíonn intéirnigh le cineálacha éagsúla doiciméad a aistriú go Gaeilge don phobal.

• An Coimisiún Eorpach, an Bhruiséil (dhá intéirneacht)
• Comhairle an Aontais Eorpaigh, an Bhruiséil
• Coiste na Réigiún, an Bhruiséil
• Parlaimint na hEorpa, Lucsamburg
• Cúirt Iniúchóirí, Lucsamburg
• Oifig na bhFoilseachán, Lucsamburg

Déanann an tIonad Barr Feabhais do Ghairmeacha san Aontas Eorpach an próiseas iarratais a riaradh.

Cuirtear tacaíocht ar fáil don phobal gnó i mBaile Átha Cliath, i gcontae na Gaillimhe, i gcontae Chill Dara, agus i gcontae Mhaigh Eo, ag spreagadh iad chun an Ghaeilge a úsáid agus iad ag soláthar táirgí agus seirbhísí don phobal.

Ó bunaíodh é in 1968, tá CONCOS ag gníomhú mar scátheagraíocht d’earnáil na gcoláistí samhraidh. Cuireann siad seirbhísí comhairleacha ar fáil sa bhreis ar a gcuid oibre ag abhcóideacht ar son na hearnála.

Beidh scoileanna Gaeilge i mBailte Seirbhíse Gaeltachta agus i mbailte Líonra Gaeilge a aithníodh faoin bpróiseas pleanála teanga in ann leas a bhaint as cúntóir teanga mar chuid den phróiseas pleanála teanga.

Tá an scéim á bainistiú thar ceann na Roinne ag Muintearas i nDún na nGall agus i Réigiún an Iarthair, Oidhreacht Chorca Dhuibhne i Réigiún an Deiscirt, agus Glór na nGael sna Bailte Seirbhíse Gaeltachta agus sna Líonraí Gaeilge.

Cuireadh maoiniú €3.143 mhilliún ar fáil do cheithre thionscadal straitéiseacha atá á riaradh ag Ollscoil Mhá Nuad do thréimhse 2025-26 go 2027-2028. Cheadaigh an tAire maoiniú €2,318,899 chun scrúduithe caighdeánaithe agus deimhniú TEG a sholáthar d’fhoghlaimeoirí agus d’úsáideoirí oilte na Gaeilge, ar mhaith leo dearbhú neamhspleách a fháil ar a gcumas teanga agus cáilíocht a bhaint amach a aithnítear go náisiúnta agus go hidirnáisiúnta.

Méadú maoinithe ar na fóirdheontais is iníoctha le teaghlaigh Ghaeltachta agus le coláistí cónaithe a sholáthraíonn lóistín do lucht freastail ar choláistí Gaeilge.

Gheobhaidh breis is 500 teaghlach ar fud na Gaeltachta atá cláraithe leis an Roinn faoin scéim leas as an méadú, le héifeacht ó thús chúrsaí samhraidh 2025 ar an 31 Bealtaine 2025.

Cuirtear maoiniú ar fáil faoin scéim seo do theagasc na Gaeilge in ollscoileanna ar Mhór-Roinn na hEorpa agus sa Ríocht Aontaithe.

Is iad aidhmeanna an chiste dea-thoil i leith na Gaeilge a chothú agus a chur chun cinn lasmuigh den Stát agus ardán a sholáthar chun an Ghaeilge a chur chun cinn mar theanga idirnáisiúnta agus í a shealbhú. Glactar le hiarratais faoin gciste seo ó institiúidí tríú leibhéal thar lear ar mhaith leo cúrsaí Gaeilge a chur ar fáil mar chuid dá gclár acadúil.