An Tábhacht atá le Súgradh

Tá sé de cheart ag gach páiste a bheith ag súgradh mar atá daingnithe i gCoinbhinsiún na Náisiún Aontaithe um Chearta an Linbh (UNCRC). Is liosta atá sa Choinbhinsiún de na cearta go léir atá ag leanaí agus ag daoine óga gach áit ar domhan. Tugann Stát na hÉireann aitheantas don choinbhinsiún.

Dar le hAirteagal 31 den Choinbhinsiún:

Deir an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte (WHO):

Is iomaí cineál súgartha ann agus bíonn dhá chineál súgartha nó go deimhin níos mó ná sin i gceist leis an súgradh uaireanta. Nuair a bhíonn páistí ag súgradh ní dhéanann siad cinneadh ar dtús cén cineál súgartha a bheidh ar siúl acu. Tosaíonn siad díreach ag súgradh.

Seo an cur síos a rinne Bob Hughes ar na cineálacha súgartha ina leabhar A Playworker’s Taxonomy of Play Types, Londain: PLAYLINK, UK.

Súgradh Cumarsáide

Ag súgradh le focail, miondifríochtaí nó geáitsí mar shampla, mím, jócanna, geáitsíocht, gabháil fhionn, díospóireacht, filíocht.

Baineann súgradh cumarsáide úsáid as an gcolainn ar fad – ó ghothaí gnúise, geáitsí láimhe, léiriú leis an gcolainn agus ó bhéal.

Súgradh Cruthaitheach

Súgradh lena gceadaítear freagra nua, faisnéis a aistriú, feasacht maidir le naisc nua, le gné den iontas.

Tá an cineál seo súgartha ar cheann de na cinn is mó a spreagann an tsúil trí ligean don pháiste teacht ar chodanna scaoilte, ar ábhair ealaíne agus ceardaíochta.

Súgradh Domhain

Súgradh ina ligtear don pháiste triail a bhaint as eispéiris a bhfuil baol ag baint leo nó a d’fhéadfadh a mbeatha a chur i mbaol fiú, d’fhonn scileanna chun teacht slán a fhorbairt agus an ceann is fearr a fháil ar eagla.

Sainítear an cineál seo súgartha trí iompar súgartha ar féidir é a aicmiú freisin mar baolach nó eachtrúil. Tá buntáistí tábhachtacha aige sin d’fhorbairt an pháiste.

Súgradh Drámata

Súgradh ina ndéantar drámú ar imeachtaí nach bhfuil an páiste rannpháirteach go díreach iontu.

B’fhéidir gur mhaith leis an bpáiste úsáid a bhaint freisin as smideadh agus feistis sa chineál seo súgartha.

Súgradh Taiscéalaíoch

Súgradh chun teacht ar fhaisnéis fíorasach ina gcuimsítear iompraíochtaí láimhsithe mar rudaí a láimhseáil, a chaitheamh, a bhualadh nó a chur sa bhéal.

Súgradh Fantaise

Súgradh ina n-athshocraítear an domhan ar bhealach an pháiste, bealach nach dóigh a tharlóidh, mar shampla a bheith i do shárlaoch nó i do shuí ar scamall.

Súgradh Samhlaíoch

Súgradh ina ndéantar neamhaird ar na rialacha traidisiúnta, a rialaíonn an domhan fisiceach, mar shampla ligean ort féin gurb ainmhí thú, nó cara a chumadh duit féin nó rud a dhéanamh díot féin i.e. crann.

Súgradh Máistreachta

Smacht ar chomhpháirteanna fisiceacha agus mothaitheacha timpeallachtaí, mar shampla chun damba a dhéanamh i sruthán, tine chnámh a dhéanamh agus poill a dhéanamh sa talamh nó sa ghaineamh.

Súgradh le Rudaí

Súgradh ina n-úsáidtear seichimh éigríochta agus spéisiúla d’ionramháil lámh-súl agus gluaiseachtaí i.e. mír a scrúdú agus ag féachaint ar cén chaoi agus cén fáth a n-oibríonn rud éigin.

Súgradh ag déanamh Aithrise

Súgradh ina ligtear don pháiste a sinsear, stair, deasghnátha, scéalta, rithimí, tine agus an dorchadas a fhiosrú. Cuireann sé ar chumas an pháiste fáil amach faoin súgradh a rinneadh ag céimeanna éabhlóide níos luaithe an duine.

Súgradh Féinghluaiseachta

Scipeáil, Léim, ag imirt Léimrás

Súgradh Siombalach

Is fleasc é an slat nó is laibhe leáite é an féar

Súgradh Sochdhrámaíochta

Aithris ar an saol i ndáiríre trí dhrámaí, cosúil le teach a imirt nó mamaí agus daidí.

Súgradh Sóisialta

Cluiche a imirt le chéile agus rialacha a shocrú don imirt sin

Rólimirt

Ag imirt i ról cosúil le bheith ag tiomáint traein nó cóisir tae a bheith agat

Súgradh Garbh

Cluichí fisiceacha a thástálann láidreacht agus lena léirítear taispeántas agus spleodar