Fógraíonn an tAire Sláinte maoiniú sa bhreis do leathnú an Chláir Náisiúnta Scagthástála Fuilspota do Naíonáin Nuabheirthe
- Foilsithe: 7 Feabhra 2024
- An t-eolas is déanaí: 7 Feabhra 2024
- cinntíonn an maoiniú go gcuirfear an scagadh i bhfeidhm do SCID agus SMA in 2024
- cumas breise do HIQA chun tuilleadh Measúnuithe Teicneolaíochta Sláinte a dhéanamh ag an am céanna
D’fhógair an tAire Sláinte Stephen Donnelly inniu maoiniú forbartha breise ar luach €700,000 chun an Clár Náisiúnta Scagthástála Fuilspota do Naíonáin Nuabheirthe (NBS) a leathnú.
Leis sin san áireamh, beidh €1.4 milliún de mhaoiniú breise iomlán ann do 2024 agus beifear in ann tástáil a rolladh amach do dhá riocht nua in 2024: Comheaspa Imdhíonachta Throm (SCID) agus Seargadh Matánach Dromlaigh (SMA).
Déantar an clár NBS, ar a dtugtar an " tástáil sáilphrioctha" de ghnáth, ar naíonáin sa chéad 72 go 120 uair an chloig den saol agus faoi láthair déantar scagadh ar naoi riocht atá neamhchoitianta ach tromchúiseach. Faigheann thart ar 120 leanbh in aghaidh na bliana toradh deimhneach tríd an tástáil seo.
In 2023, ghlac an tAire Donnelly le moladh an Choiste Chomhairligh Náisiúnta um Scagadh (NSAC) an 10ú agus an 11ú riocht a chur leis an gclár.
Cinnteoidh fógra maoinithe an lae inniu go dtabharfar an dá riocht isteach ar chlár an NBS in 2024, ag cur béime ar thiomantas leanúnach an Aire tionchar na ngalar seo ar leanaí agus naíonáin a laghdú.
Dúirt an tAire Donnelly:
“Ó ceapadh mé mar Aire Sláinte, tá leathnú na scagthástála nuabheirthe fós mar thosaíocht agamsa agus ag an Rialtas seo. In 2022, tháinig méadú ar líon na riochtaí ina ndéantar scagadh orthu faoin gclár ó ocht gcinn go naoi gcinn nuair a cuireadh Easnamh Dian Imdhíonachta Comhcheangailte Adenosine Deaminase (ADA-SCID) leis.
“Anuraidh, bhí áthas orm glacadh le moltaí NSAC chun SCID agus SMA a chur leis an gclár, agus tá mé ag súil go mór le bheith ag obair leis na páirtithe leasmhara go léir chun a chinntiú go gcuirfear tástáil ar fáil do na riochtaí sin níos déanaí in 2024.
“Tá an-bhród orm a rá go mbeidh méadú tagtha ar líon na riochtaí ina ndéantar scagadh orthu in Éirinn faoi dheireadh na bliana seo ó 8 go dtí 11, rud a léiríonn méadú 37% i rith shaolré an Rialtais seo.
“Tuigim go maith cé chomh deacair is atá sé do thuismitheoirí, do theaghlaigh agus do leanaí a bhfuil diagnóis de ghalar neamhchoitianta faighte acu, agus cé chomh dúshlánach is atá an saol laethúil dóibh. Déanfaidh an scagadh difríocht mhór dá saol, agus sin an fáth go bhfuil mé meáite ar thuilleadh riochtaí a thabhairt isteach chomh luath agus is féidir."
Is é an NSAC an sainghrúpa neamhspleách a bhfuil sé de chúram air tograí a chur san áireamh le haghaidh clár scagthástála nua nó athruithe ar chláir scagthástála atá ann cheana féin. Eisíonn sé moltaí don Aire Sláinte tar éis breithniú a dhéanamh ar athbhreithnithe fianaise nó ar Mheasúnuithe Teicneolaíochta Sláinte (HTAnna) a rinne an tÚdarás um Fhaisnéis agus Cáilíocht Sláinte (HIQA).
D'fhógair an tAire Donnelly inniu freisin go bhfuil acmhainní breise á leithdháileadh aige a chuirfidh le cumas HIQA tuilleadh próiseas HTA a dhéanamh ag an am céanna.
Dúirt an tAire:
“Tá cur chuige fianaise-bhunaithe ríthábhachtach d'fhorbairt leanúnach de chlár scagthástála na hÉireann, agus is cuid riachtanach de sin é comhoibriú le HIQA trí HTAanna.
“Tá an-áthas orm a dheimhniú go gcuirfidh acmhainní breise atá á gcur ar fáil in 2024 le cumas HIQA athbhreithnithe fianaise a dhéanamh, rud a thacóidh le NSAC a chlár oibre a chur chun cinn. Tá sé seo tábhachtach i gcomhthéacs forbairtí nua atá ag teacht chun cinn i gcónaí agus dul chun cinn maidir le riochtaí sláinte nuabheirthe a aithint agus a chóireáil. Go háirithe, cuirfidh sé seo ardán ar fáil chun clár an NBS a leathnú amach anseo, i gcomhréir le gealltanais an Rialtais.
“Beidh an acmhainn mhéadaithe seo tábhachtach don Choiste chun dlús a chur le próiseas a n-athbhreithnithe chun riochtaí cosúil le MLD agus tástálacha do ghalair eile a chur leis an gclár scagthástála nuabheirthe."
Nótaí
Soláthraíonn an Clár Náisiúnta Scagthástála Fuilspota do Naíonáin Nuabheirthe (NNBSP) scagthástáil fola nuabheirthe (NBS), a chuirtear i gcrích sa chéad 72 go 120 uair an chloig den saol.
Tá rannpháirtíocht i gclár an NBS in Éirinn ard, le glacadh measta de 99.9%, rud a léiríonn leibhéal suntasach muiníne sa chlár, agus aithníodh an clár mar cheann de na tionscnaimh náisiúnta sláinte poiblí is rathúla.
Gach bliain, aithníonn an NNBSP thart ar 120 leanbh in Éirinn le ceann de na riochtaí a bhíonn scrúdaithe tríd an gclár orthu. Táthar ag súil go méadóidh SMA agus SCID an méid seo go suntasach.
Próiseas NSAC
De ghnáth tógann sé 18-24 mhí ar a laghad cláir scagthástála nua a thabhairt isteach.
Tugann an NSAC comhairle don aire agus don phobal araon faoin gcaoi go bhfuil cláir scagthástála na hÉireann bunaithe ar fhianaise agus go bhfuil na beartais atá á gcur i bhfeidhm oiriúnach.
Tá 20 ball ar an gCoiste, an cathaoirleach san áireamh. Is í an Dr Suzanne Crowe, Comhairleoir Leigheas de Dhianchúraim Péidiatraiceach in Ospidéal Mhuire na Leanaí, Cromghlinn (OLCHC) cathaoirleach reatha an NSAC.
Measúnuithe Teicneolaíochta Sláinte
Is próiseas taighde ildisciplíneach é measúnú teicneolaíochta sláinte (HTA) a bhailíonn agus a dhéanann achoimrí ar fhaisnéis faoi theicneolaíocht sláinte (mar shampla, clár scagthástála). Is féidir leis an bhfaisnéis raon réimsí a chlúdach, lena n-áirítear éifeachtacht chliniciúil agus sábháilteacht, éifeachtúlacht chostais agus tionchar buiséid, gnéithe eagraíochtúla agus sóisialta, agus saincheisteanna eiticiúla agus dlíthiúla. Faightear comhairle ó réimse páirtithe leasmhara mar chuid den phróiseas. Cuireann torthaí HTA bonn eolais faoi chinnteoireacht shaineolaithe an NSAC.
Tar éis HTA, tagann an NSAC le chéile chun na torthaí a bhreithniú agus chun teacht ar chinneadh maidir le cé acu a mholfar go gcuirfí an clár scagthástála nua nó athraithe san áireamh. Ansin scríobhann cathaoirleach an NSAC chuig an Aire Sláinte leis an moladh.
Má ghlacann an tAire leis an moladh, aistrítear an próiseas chuig FSS lena chur i bhfeidhm. Is iondúil go mbíonn critéir bhuiséadacha, bhailíochtaithe agus dearbhaithe cáilíochta ann nach mór do FSS a shásamh chun cur chun feidhme a chur chun cinn.