Grúpa Comhairleach Saineolaithe don chéad Straitéis eile um Fhéinmharú a Laghdú in Éirinn ceaptha ag an Aire Butler
- Foilsithe: 4 Meán Fómhair 2025
- An t-eolas is déanaí: 8 Meán Fómhair 2025
- Nótaí
- Tá tacaíocht ar fáil i gcónaí
- Tuairisciú sna meáin
- Oiliúint maidir le féinmharú a chosc saor in aisce ó FSS
Tá 22 ball ceaptha ag an Aire Meabhairshláinte Mary Butler TD, ar an nGrúpa Comhairleach Saineolaithe chun treoir a thabhairt maidir le forbairt na chéad straitéise náisiúnta eile in Éirinn chun féinmharú a laghdú.
Leagfar amach sa straitéis nua, ag tógáil ar Ceangail ar Feadh an tSaoil (2015-2024), cur chuige an Rialtais maidir le laghdú féinmharaithe, idirghabháil agus idirghabháil i ndiaidh féinmharaithe ó 2026 ar aghaidh. Beidh ról lárnach ag an nGrúpa Comhairleach Saineolaithe maidir leis an gcéad straitéis um laghdú féinmharaithe eile a mhúnlú, ag cinntiú go mbeidh sí bunaithe ar an bhfianaise is déanaí, ar shaineolas tras-earnála, agus ar thaithí saoil na ndaoine sin a raibh tionchar ag féinmharú orthu.
Tá 22 ball sa ghrúpa saineolaithe, faoi chathaoirleacht an Dr Eileen Williamson, iar-POF d’Fhondúireacht Náisiúnta Taighde faoin bhFéinmharú, baill a dhéanann ionadaíocht ar earnálacha cliniciúla, acadúla, beartais agus pobail.
Oibreoidh Grúpa Tagartha Taithí Saoil go dlúth leis an nGrúpa Comhairleach chun a chinntiú go mbeidh taithí saoil lárnach i bhforbairt na straitéise. Beidh Joe O'Donovan ina chathaoirleach ar an ngrúpa seo agus déanfaidh an Fhondúireacht Náisiúnta Taighde faoin bhFéinmharú é a chomhordú.
Beidh tionchar ag an gcomhairliúchán poiblí don straitéis nua, a sheol an tAire i mí an Mhárta na bliana seo, ar obair an dá Ghrúpa. Fuair an Roinn Sláinte beagnach 2,000 iarratas i rith an chomhairliúcháin, lena n-áirítear iarratais ó bhreis is 200 ball den phobal agus gairmí i sraith grúpaí fócais.
Ag labhairt di ag an gcéad chruinniú den Ghrúpa Saineolaithe an tseachtain seo, dúirt an tAire Butler:
“Táim buíoch de gach ball a bhí sásta páirt a ghlacadh inár nGrúpa Comhairleach Saineolaithe chun treoir a thabhairt don chéad chéim eile dár bhfreagairt náisiúnta ar fhéinmharú. Beidh saineolas agus tiomantas comhcheangailte an ghrúpa seo ríthábhachtach chun straitéis a fhorbairt atá uaillmhianach, atruach agus atá fréamhaithe go domhain i mbunfhírinní an tsaoil roimh dhaoine aonair, teaghlaigh agus pobail ar fud na hÉireann.”
"Tá sé ríthábhachtach dom a chinntiú go gcuirtear guthanna na ndaoine sin a bhfuil taithí saoil acu san áireamh i bhforbairt beartais. Ba mhaith liom buíochas a ghabháil le Joe O’Donovan as an ról tábhachtach seo a ghlacadh mar chathaoirleach ar Ghrúpa Tagartha um Thaithí Saoil, a chinntíonn go gcuireann léargais daoine a bhfuil taithí féinmharaithe acu bonn eolais faoi obair an ghrúpa saineolaithe."
Dúirt an Dr Eileen Williamson, Cathaoirleach den Ghrúpa Comhairleach Saineolaithe:
“Is deis shainiúil í seo straitéis náisiúnta a mhúnlú a léiríonn go fírinneach castacht an fhéinmharaithe agus an fhéinghortaithe in Éirinn. Beidh ár gcuid oibre bunaithe ar fhianaise, ach ar chomhbhá freisin. Táimid tiomanta d’éisteacht go domhain, smaoineamh go criticiúil, agus comhoibriú lena chéile chun a chinntiú go mbeidh an chéad straitéis eile éifeachtach agus cuimsitheach araon.”
Dúirt Joe O'Donovan, Cathaoirleach an Ghrúpa Tagartha um Thaithí Saoil:
" Ní hamháin gur dearcadh é taithí saoil - is foinse ríthábhachtach léargais í. Is ionann ár ngrúpa agus daoine a bhfuil taithí acu ar iompar féinmharaithe, ar mhéala de thoradh féinmharaithe agus ar thacaíocht a thabhairt do chara nó do bhall teaghlaigh a raibh grá acu dóibh, chun an t-iompar féinmharaithe seo a shárú. Cinnteoimid go gcloisfear guthanna na ndaoine a raibh tionchar díreach ag féinmharú orthu, go léireofar meas orthu agus go bhfuil siad curtha san áireamh sna bearta den chéad straitéis eile.”
Cuirfidh an Grúpa Comhairleach Saineolaithe a chéad tuarascáil agus a mholtaí i láthair roimh dheireadh na bliana, agus leanfaidh siad de bheith ag tabhairt Comhairle go Márta 2026.

Nótaí
Ceangail ar Feadh an tSaoil
Cuirfidh an straitéis nua leis an mbunús a leagadh síos le Ag Ceangal ar Feadh an tSaoil, straitéis náisiúnta na hÉireann chun féinmharú a laghdú, a bhí ar siúl ó 2015 go 2024. Bunaithe ar dhea-chleachtas idirnáisiúnta, chuir, Ag Ceangal ar Feadh an tSaoil creat cuimsitheach ar fáil chun féinmharú a chosc, idirghabháil a dhéanamh, agus postáil ar fud na tíre. Bunaithe ar dhea-chleachtas idirnáisiúnta, chuir Connecting for Life creat cuimsitheach ar fáil chun féinmharú a chosc, idirghabháil a dhéanamh, agus postáil ar fud na tíre.
Comhaltaí an tSainghrúpa Chomhairligh |
|
Eagraíocht/Limistéar |
Ionadaí |
Cathaoirleach |
Dr Eileen Williamson |
Cumann Cróinéirí |
Uachtarán Chumann na gCróinéirí, James J. Kelly |
Saineolaí Acadúil |
An tOllamh Ella Arensman, Ceann Scoil na Sláinte Poiblí in UCC, Ollamh Taighde Scoil na Sláinte Poiblí agus Príomheolaí, an Fhondúireacht Náisiúnta um Thaighde ar Fhéinmharú. |
An Fhondúireacht Náisiúnta um Thaighde ar Fhéinmharú |
An Dr Eve Griffin, Príomhfheidhmeannach an Fhorais Náisiúnta um Thaighde ar Fhéinmharú
|
An Roinn Sláinte: Sláinte Phoiblí/Comhfhís |
An tOllamh Philip Dodd, Leas-Phríomhoifigeach Míochaine agus Speisialtóir Beartais Meabhairshláinte |
An Roinn Oideachais: An tSeirbhís Náisiúnta Síceolaíochta Oideachais |
Stiúrthóir Cúnta NEPS, Sharon Eustace |
Oifig Meabhairshláinte Leanaí agus Óige FSS |
Donan Kelly, Stiúrthóir Náisiúnta Cúnta |
Stiúrthóir Cliniciúil Feidhmiúcháin |
Dr Yolande Ferguson, Seirbhísí Meabhairshláinte Lár-Theas Bhaile Átha Cliath |
An Garda Síochána |
Bleachtaire Ceannfort Derek Maguire, Biúró Náisiúnta an Gharda Síochána um Sheirbhísí Cosanta |
Oifig Náisiúnta FSS um Fhéinmharú a Chosc |
John Meehan, Stiúrthóir Náisiúnta Cúnta |
Ionadaí Limistéir Sláinte Réigiúnaigh FSS |
Tony Canavan, REO Thiar Thuaidh Thiar |
Oifigigh Acmhainne FSS um Fhéinmharú a Chosc |
Niamh Crudden Sarah Hearne |
Eacnamaí Sláinte |
Brendan Kennelly, Léachtóir Sinsearach agus Eacnamaí Sláinte, Ollscoil na Gaillimhe |
Painéal Taithí Saoil |
Joe O'Donovan (Cathaoirleach) |
Cláir Chliniciúla FSS |
Dr Amir Niazi, Comhairleoir Cliniciúil Náisiúnta agus Ceannaire Grúpa um Meabhairshláinte |
Ionchuimsiú Sóisialta FSS |
Lisa Robson, A/GM Cuimsiú Sóisialta |
An Roinn Sláinte: Sláinte agus Folláine |
Aleisha Clarke, Príomhoide Cúnta |
Ionadaí Cúraim Phríomhúil |
Dr Bríd Shanahan, Deep End Ireland |
Sláinte Phoiblí FSS |
An tOll Diarmuid O’Donovan, Stiúrthóir um Fheabhsú Sláinte Náisiúnta |
Príomh-Oifig Staidrimh |
John Dunne, Ceann na Rannóige um Shláinte agus Comhtháthú
Tim Linehan, Ceann na Rannóige um Imeachtaí Saoil agus Déimeagrafaíocht |
An Roinn Coimirce Sóisialaí |
Noel Hand - Príomhoide - An tSeirbhís Leasa Pobail (CWS) |
Tá tacaíocht ar fáil i gcónaí
Má tá tacaíocht de dhíth ortsa, nó ar dhuine éigin a bhfuil aithne agat air, tabhair cuairt ar www.yourmentalhealth.ie chun eolas a fháil ar conas aire a thabhairt don mheabhairshláinte, chun tacú le daoine eile, nó chun seirbhís tacaíochta a aimsiú i do cheantar.
Is féidir leat cabhair a fháil trí:
- téacsáil HELLO go 50808 ag am ar bith lá nó oíche (24/7) chun téacs le oibrí deonach éisteachta oilte
- do DG
- Roinn Éigeandála
- Seirbhísí Meabhairshláinte FSS
- yourmentalhealth.ie nó líne faisnéise teileafóin 1800 111 888 - am ar bith lá nó oíche, chun faisnéis a fháil faoi sheirbhísí meabhairshláinte i do cheantar. Tacaíochtaí agus seirbhísí meabhairshláinte - HSE.ie
- Samaritans ar 116 123
- Pieta Housear 1800 247 247 nó seol téacs HELP chuig 51444
Tuairisciú sna meáin
Agus ábhar an fhéinmharaithe á clúdach, molann FSS go gcloífeadh na meáin le Treoirlínte Meáin Samaritans Ireland maidir le Féinmharú a Thuairisciú - léiríonn fianaise taighde go bhféadfadh iompar aithrise féinmharfach a bheith mar thoradh ar chineálacha áirithe léiriúcháin sna meáin, mar shampla cur síos sainráite ar mhodh, tuairisciú sensational agus iomarcach. i measc daoine leochaileacha.
Ba cheart i gcónaí dul i ngleic le hábhar an fhéinmharaithe le cúram agus le trua. Tá sé tábhachtach teanga íogair neamh-stigmatach a úsáid agus tú i mbun comhrá, ag caint nó ag scríobh faoin bhféinmharú. Léigh tuilleadh ó Oifig Náisiúnta FSS um Fhéinmharú a Chosc.
Oiliúint maidir le féinmharú a chosc saor in aisce ó FSS
Chun tuilleadh eolais a fháil ar chláir oiliúna um chosc féinmharaithe atá ar fáil ó FSS, tabhair cuairt ar www.nosp.ie/training.
Faigh rochtain ar ‘Let's Talk About Suicide’ , clár oiliúna saor in aisce ar chosc ar fhéinmharú ó ONCF an FSS.