Foilsíonn an tAire Sláinte Plean Earnála NDP don tSláinte 2026-2030
- Foilsithe: 28 Samhain 2025
- An t-eolas is déanaí: 4 Nollaig 2025
D’fhoilsigh an tAire Sláinte, Jennifer Carroll MacNeill TD, Plean Earnála na Roinne Sláinte do 2026-2030 faoin bPlean Forbartha Náisiúnta (NDP) inniu. Leagtar amach sa Phlean Earnála tosaíochtaí infheistíochta bonneagair don chéad chúig bliana eile, ag cur leis an taifead láidir seachadta chun tacú le soláthar cúram sláinte cothrom, inrochtana agus ardchaighdeáin ar fud na hÉireann.
Is é €9.25 billiún foráil an NDP don earnáil sláinte do 2026-2030. Is ionann seo agus an infheistíocht is mó riamh i mbonneagar sláinte poiblí sa Stát agus cabhróidh sé le seirbhís chúram sláinte níos láidre, níos nua-aimseartha agus níos digitithe a sholáthar, ag soláthar cúram níos fearr agus níos tapúla d’othair, seirbhísí feabhsaithe do theaghlaigh, agus timpeallacht níos sábháilte agus níos tacúla d’oibrithe cúram sláinte.
Úsáidfear an infheistíocht mhéadaithe seo do 2026-2030 chun réimse tosaíochtaí san earnáil sláinte a chur chun cinn agus a sheachadadh ar fud na tíre, lena n-áirítear:
- Digitiú sláinte, amhail dul chun cinn Aip Sláinte FSS, Taifead Náisiúnta Cúraim Chomhroinnte, Taifid Leictreonacha Sláinte (EHR), ríomh-Oideas, Cúram Fíorúil agus teicneolaíochtaí digiteacha nua-aimseartha don lucht saothair agus don ionad oibre.
- Oscailt Ospidéal Náisiúnta Leanaí na hÉireann agus dul chun cinn a dhéanamh ar thógáil an Ospidéil Náisiúnta Máithreachais nua.
- Tuilleadh Mol Máinliachta a sheachadadh chun cúram roghnach a sholáthar ar fud na réigiún.
- Dearadh mionsonraithe agus pleanáil reachtúil a chríochnú don Chlár Cúraim Roghnaigh leis an uaillmhian iad seo a chur chun cinn chun an tógáil a chur ar siúl.
- Leapacha géarmhíochaine nua agus tionscadail a thógáil in ospidéil ghéarmhíochaine ar fud na réigiún (lena n-áirítear amharclanna agus Ranna Éigeandála).
- Infheistiú i gCúram Ailse lena n-áirítear Oncolaíocht Radaíochta.
- Leanúint ar aghaidh ag infheistiú i seirbhísí pobail, lena n-áirítear cláir chúraim phríomhúil agus chúraim phobail fheabhsaithe, ar fud na tíre.
- Áiseanna a thógáil agus a nuashonrú le haghaidh cúram cónaithe fadtéarmach do dhaoine scothaosta.
- Nuachóiriú a dhéanamh ar shé aonad géarmhíochaine meabhairshláinte tosaíochta, acmhainn leapacha speisialaithe do neamhoird itheacháin a leathnú, agus an chéad aonad máithreacha agus leanaí imbhreithe in Éirinn a fhorbairt.
- Leanúint ar aghaidh ag infheistiú in otharchairr, i mbunáiteanna otharchairr, in athsholáthar trealaimh agus i dtionscadail a théann i ngleic le riosca bonneagair.
- Infheistiú i dtionscadail aeráide agus inbhuanaitheachta.
Tá Plean Seirbhíse Náisiúnta (PSN) 2026 an FSS agus an Plean Caipitil gaolmhar á dtabhairt chun críche faoi láthair agus léireoidh siad na tosaíochtaí agus an uaillmhian atá leagtha amach sa Phlean Earnála seo.
Dúirt an tAire Carroll MacNeill:
“Fuair mé leithdháileadh €9.25 billiún faoin Athbhreithniú ar an NDP chun maoiniú a dhéanamh ar ár gcláir chaipitil agus bonneagair thar an chéad chúig bliana eile.” Cinnteoidh an Plean Earnála Sláinte seo go ndéanfar gach euro a leithdháiltear ar bhonneagar sláinte a infheistiú ar bhealach a chuirfidh luach ar airgead agus a chuirfidh cothromaíocht réigiúnach chun tosaigh.
“Trí infheistíocht atá pleanáilte go cúramach i mbonneagar, is féidir linn fís Sláintecare a chur chun cinn maidir le seirbhís sláinte nua-aimseartha, chomhtháite agus atá dírithe ar an othar – ceann a thugann tús áite do thorthaí sláinte agus a sheachadann an claochlú digiteach is uaillmhianaí i stair ár seirbhíse sláinte.”
“Tá ár sprioc soiléir: cibé áit a bhfuil cónaí ort in Éirinn, ba mhaith linn go mbeadh rochtain thráthúil agat ar chúram ardchaighdeáin.”
Dúirt an tAire Stáit atá freagrach as Meabhairshláinte , Mary Butler TD:
“Leagtar amach go soiléir sa Phlean Earnála a foilsíodh inniu mo thiomantas do chlár uaillmhianach infheistíochta caipitil ilbhliantúil i seirbhísí meabhairshláinte.
“Tacóidh an leithdháileadh gan fasach seo le nuachóiriú sé aonad géarmhíochaine meabhairshláinte tosaíochta, leathnóidh sé acmhainn leapacha speisialaithe do neamhoird itheacháin agus forbróidh sé aonad meabhairshláinte imbhreithe nua do mháithreacha agus do leanaí - an chéad uair ar oileán na hÉireann.
“Trí athrú suntasach a dhéanamh ar thimpeallachtaí cúraim trí infheistíocht shuntasach a dhéanamh i mbonneagar meabhairshláinte, leanfaimid orainn ag feabhsú torthaí téarnaimh do dhaoine a bhfuil rochtain acu ar ár seirbhísí.”
Dúirt an tAire Stáit atá freagrach as Daoine Scothaosta, Kieran Ó Domhnaill TD:
“Cuirfidh infheistíocht tríd an bPlean Forbartha Náisiúnta seo, mar a leagtar amach sa Phlean Earnála Sláinte seo, ar ár gcumas tuilleadh infheistíochta a dhéanamh i mbonneagar a thacaíonn le seirbhísí do dhaoine scothaosta.” Ciallaíonn sé seo gur féidir linn an acmhainn fhoriomlán a mhéadú trí áiseanna nua a thógáil amhail Aonaid Altranais Pobail, chomh maith le haonaid atá ann cheana a athsholáthar, rud a chuirfidh na háiseanna is fearr ar fáil dóibh siúd atá faoi chúram cónaitheach fadtéarmach ar fud na tíre.”
Dúirt an tAire Stáit atá freagrach as Sláinte Phoiblí, Folláine agus an Straitéis Náisiúnta Drugaí, Jennifer Murnane O’Connor TD:
"Leanfaidh an leithdháileadh seo faoin bPlean Forbartha Náisiúnta de thacaíocht a thabhairt d'infheistíocht inár seirbhísí pobail agus i gcuimsiú sóisialta ar fud na tíre, rud a laghdóidh neamhionannais sláinte agus a fheabhsóidh rochtain ar chúram sláinte do ghrúpaí leochaileacha agus imeallaithe." Ciallaíonn an infheistíocht seo gur féidir linn leanúint de thacaíocht a thabhairt do shláinte agus folláine an phobail chomh maith le seirbhísí cúraim mhaolaitheach."
Nótaí
Leagtar amach sa Phlean Forbartha Náisiúnta 2026-2030 agus sa Phlean Earnála gaolmhar tiomantas leanúnach agus leathnaithe d’infheistíocht i mbonneagar sláinte, atá ailínithe le Sláintecare agus leis an gCreat Náisiúnta Pleanála. Tacaíonn an plean le hathrú i dtreo cúram pobalbhunaithe, claochlú digiteach, agus leathnú acmhainne ar fud na seirbhíse sláinte.
Is iad seo a leanas na leithdháiltí caipitil atá leagtha amach don vóta Sláinte (lena n-áirítear ríomhshláinte) thar na blianta 2026-2030:
| Year | Amount |
| 2026 | €1,560 milliún |
| 2027 | €1,720 milliún |
| 2028 | €1,815 milliún |
| 2029 | €2,050 milliún |
| 2030 | €2,105 milliún |
Is méadú €100 milliún (7%) é leithdháileadh €1,560 milliún in 2026 ar leithdháileadh €1,460 milliún in 2025. Méadóidh leithdháileadh bliantúil an NDP gach bliain i rith na tréimhse 2026-2030.
Tá an Roinn Sláinte tiomanta do leithdháileadh an NDP a úsáid chun seirbhís sláinte nua-aimseartha, chomhtháite agus dírithe ar an othar a sholáthar a fhreastalaíonn ar mhuintir na hÉireann inniu agus amach anseo. Tacóimid le dul chun cinn phríomhthosaíochtaí na hearnála sláinte, faoi réir measúnú agus tosaíochta. I measc na dtosaíochtaí sin tá:
- Digitiú sláinte, lena n-áirítear dul chun cinn a dhéanamh ar Aip Sláinte an FSS, ar an Taifead Náisiúnta Cúraim Chomhroinnte, ar Thaifid Leictreonacha Sláinte (EHR), ar ríomh-oideas, ar Chúram Fíorúil, ar infheistíocht i gcibearshlándáil agus ar úsáid na hIntleachta Saorga.
- Oscail Ospidéal Náisiúnta Leanaí na hÉireann agus cuir tús le tógáil an Ospidéil Náisiúnta Máithreachais nua i bPáirc an Leamháin.
- Críochnaigh an tógáil agus oscail líonra Mol Máinliachta ar fud na Réigiún.
- Dearadh mionsonraithe agus pleanáil reachtúil a chríochnú don Chlár Cúraim Roghnaigh leis an uaillmhian an tógáil a thosú.
- Tógáil tionscadal géarmhíochaine ar fud na tíre lena n-áirítear acmhainn leapacha ospidéil ghéarmhíochaine, tionscadail tráma agus tionscadail áiseanna diagnóiseacha. Infheistíocht i gcúram ailse lena n-áirítear Oncolaíocht Radaíochta.
- Leanúint ar aghaidh ag infheistiú i gclár comhlíonta Aonaid Altranais Pobail HIQA, agus ag cur an chláir sin i gcrích. Tús a chur leis an gclár chun acmhainn agus áiseanna nua leapacha poiblí a thógáil le haghaidh cúram cónaithe fadtéarmach do dhaoine scothaosta ar fud na tíre, i gcomhréir leis na riachtanais acmhainne a sainaithníodh.
- Leanúint ar aghaidh ag infheistiú i gcláir chúraim phobail ar fud na tíre, lena n-áirítear an Clár Cúraim Phríomhúil agus an Clár Cúraim Pobail Feabhsaithe.
- Cuir an clár infheistíochta caipitil ilbhliantúil i seirbhísí meabhairshláinte chun cinn, lena n-áirítear na suíomhanna meabhairshláinte tosaíochta, cúram imbhreithe, leapacha speisialaithe do neamhoird itheacháin, agus bonneagar pobailbhunaithe eile.
- Infheistíocht leanúnach in otharchairr, i mbunáiteanna otharchairr, i dtrealamh agus i dtionscadail, ag tabhairt aghaidh ar riosca bonneagair ar fud na tíre.
- Infheistíocht i dtionscadail aeráide agus inbhuanaitheachta (lena n-áirítear athfheistiú domhain agus éadomhain).