Ráiteas ón bhFoireann Náisiúnta Éigeandála Sláinte Poiblí- 2 Márta 2020

Dheimhnigh an Lárionad Eorpach um Ghalair a Chosc agus a Rialú inniu gur idir measartha agus ard atá an baol go mbeidh tarchur forleathan marthanach COVID-19 ann san Aontas Eorpach agus sa Ríocht Aontaithe sna seachtainí atá romhainn.

Tá Éire i gcéim an tsrianta go fóill. Tá cás deimhnithe amháin ar leithlis faoi láthair agus tá rianú teagmhála á dhéanamh ina leith.

Tiocfaidh an Fhoireann Náisiúnta Éigeandála Sláinte Poiblí le chéile an athuair Dé Máirt an 3 Márta chun meastóireacht a dhéanamh ar an staid idirnáisiúnta a bhíonn ag athrú agus chun ullmhacht leanúnach na hÉireann a bhreithniú.

Moltar do gach duine den phobal cloí leis an gcomhairle sláinte poiblí seo a leanas;

• Nigh do lámha i gceart agus go rialta
• Cumhdaigh do bhéal nó do shrón le ciarsúr páipéir nuair a dhéanann tú casacht nó sraoth
• Téigh chuig HSE.ie chun tuilleadh faisnéise agus an t-eolas is deireanaí a fháil

Cinneadh meánscoil ar leith a dhúnadh ar feadh na tréimhse goir le haghaidh Covid-19, is é sin 14 lá, tar éis cás deimhnithe Covid-19 a shainaithint in oirthear na tíre Dé Sathairn an 29 Feabhra.

Eisíodh litir ón bPríomhoifigeach Míochaine chuig tuismitheoirí gach linbh scoile ar fud na tíre inniu. Luaitear i gcuid amháin den litir sin;

Moltar do dhaoine den phobal cloí le comhairle ó Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte agus ón Ionad Faireachais um Chosaint Sláinte chun a sláinte féin a chosaint.

CRÍOCH

Príomhtheachtaireachtaí Sláinte:

· Bhí siomptóim éadroma ar níos mó ná 80% de dhaoine a tholg an víreas agus tháinig a bhformhór slán as laistigh de dhá sheachtain nó trí seachtaine. Cé go raibh siomptóim níos troime ar 20% de dhaoine, ba ina seanaois a bhí an chuid is mó de na daoine sin (daoine os cionn 60 bliain d’aois a raibh fadhbanna sláinte eile acu, e.g. galar croí).

· Mar a tharlaíonn i gcás fliú, is iad daoine scothaosta agus daoine a bhfuil buntinneas orthu na daoine atá sa bhaol is mó.

· Ní cosúil go bhfuil Covid-19 chomh haicídeach le galair áirithe eile - cé gur minic a tharchuireann duine a bhfuil an bhruitíneach air/uirthi an víreas chuig 14 dhuine eile, mar shampla, meastar nach dtugtar Covid-19 ar aghaidh ach do bheirt nó triúr.

· Leatar Covid-19 trí dhlúth-theagmháil leis na sreabháin choirp ó dhuine ionfhabhtaithe (e.g. braonáin ó chasacht nó sraoth a dhéanamh) nó trí dhromchlaí a ndearna duine ionfhabhtaithe casacht nó sraoth orthu a thadhall.

· Tugtar le fios san fhaisnéis reatha go bhféadfadh víreas Covid-19 maireachtáil ar feadh roinnt uaireanta. Is féidir le dífhabhtáin shimplí tí an víreas a mharú, áfach.

Is é an rud is tábhachtaí is féidir linn a dhéanamh chun sinn féin a chosaint ar Covid-19 ná ár lámha a ní go rialta agus cloí le dea-shláinteachas casachta/sraotha.

Nótaí don Eagarthóir:

Tagann na háiteanna seo a leanas faoin sainiú cáis ón bhFoireann Náisiúnta Éigeandála Sláinte Poiblí: an tSeapáin, Singeapór, Hong Cong, an Chóiré Theas, an Iaráin, ceithre réigiún i dtuaisceart na hIodáile (an Lombaird, Veneto, Emilia-Romagna agus Píodmant) agus mórthír na Síne.

• aon duine a bhí i réigiún atá thíos leis an víreas (mórthír na Síne, an Chóiré Theas, an tSeapáin, Singeapór, Hong Cong, an Iaráin agus na ceithre réigiún lena mbaineann i dtuaisceart na hIodáile) sna 14 lá seo a chuaigh thart AGUS a bhfuil siomptóim air/uirthi, ba cheart dó/di é/í féin a leithlisiú agus glao a chur ar a lia-chleachtóir ginearálta
• aon duine a bhí i ndlúth-theagmháil le cás deimhnithe Covid-19 sna 14 lá seo a chuaigh thart AGUS a bhfuil siomptóim air/uirthi, ba cheart dó/di é/í féin a leithlisiú agus glao a chur ar a lia-chleachtóir ginearálta lom láithreach
• aon duine a bhí i réigiún atá thíos leis an víreas (an tSín, an tSeapáin, Singeapór, Hong Cong, an Chóiré Theas, an Iaráin agus na ceithre réigiún lena mbaineann i dtuaisceart na hIodáile) sna 14 lá seo a chuaigh thart agus a bhfuil an tsláinte aige/aici, ba cheart dó/di dul chuig www.HSE.ie chun comhairle a fháil.

Is féidir go rachaidh suas le 14 lá thart sula mbeidh siomptóim Covid-19 (Coróinvíreas) le brath.

Is féidir go n-áireofar iad seo a leanas leis na siomptóim sin:

• casacht
• giorra anála
• deacrachtaí análaithe
• fiabhras (ardteocht)

Is féidir le Covid-19 (Coróinvíreas) a bheith ina chúis le tinnis níos troime freisin, lena n-áirítear iad seo a leanas:

• niúmóine
• giorra anála
• deacrachtaí análaithe
• fiabhras (ardteocht)

Áirítear iad seo a leanas leis na nithe is féidir leat a dhéanamh chun tú féin a chosaint ar Covid-19 (Coróinvíreas):

• nigh do lámha i gceart agus go rialta
• cumhdaigh do bhéal nó do shrón le ciarsúr páipéir nuair a dhéanann tú casacht nó sraoth

Nigh do lámha i gceart agus go rialta le gallúnach agus uisce nó le glóthach láimhe alcólbhunaithe:

• tar éis duit casacht nó sraoth a dhéanamh
• tar éis duit an leithreas a úsáid
• sula n-íosfaidh tú
• sula réiteoidh tú bia agus tar éis duit bia a réiteach

CRÍOCH