English

Cuardaigh ar fad gov.ie

Preasráitis

Seolann an tAire Sláinte an chéad Seachtain Feasachta ar an Meanapás

  • Ó: An Roinn Sláinte

  • Foilsithe: 17 Deireadh Fómhair 2022
  • An t-eolas is déanaí: 12 Aibreán 2025

Sheol an tAire Sláinte, Stephen Donnelly TD, an chéad Seachtain Feasachta ar an Meanapás. Beidh an tseachtain dírithe ar Lá Domhanda an Mheanapáis Dé Máirt, 18 Deireadh Fómhair 2022.

Ó 2019 i leith, tá Tascfhórsa Sláinte na mBan ag éisteacht le níos mó ná 2,000 bean, agus eagraíochtaí a dhéanann ionadaíocht ar mhná, chun tuiscint a fháil ar na háiteanna a raibh mná ag iarraidh athrú a fheiceáil agus feabhsuithe a chur ar a dtaithí i gcúram sláinte.

Tháinig an meanapás chun cinn mar réimse ina mbraitheann mná “mothú uaignis agus aonraithe”. I gcás go leor ban bhraith siad go raibh an meanapás “rúnda agus dúnta”, agus easpa cumarsáide “ag cur le tabú nó stiogma” maidir leis an imeacht saoil seo.

Bhí a n-aiseolas mar bhonn eolais ag Plean Gníomhaíochta um Shláinte na mBan 2022-2023, go sonrach:

  • Gníomhaíocht 4B: An cur chuige maidir le cúram meanapáis a athrú chun na tacaíochtaí poiblí atá ar fáil do mhná roimh, le linn agus tar éis an mheanapáis a mhéadú
  • Gníomhaíocht 5B: Ag féachaint go cruthaitheach ar conas is féidir le mná agus cailíní rochtain a fháil ar fhaisnéis níos fearr ar shláinte na mban ag aoiseanna agus céimeanna éagsúla den saol.

Tá sé mar aidhm ag Seachtain Feasachta an Mheanapáis eolas agus oideachas a chur ar fáil maidir leis an meanapás agus deireadh a chur leis an ngeis. Tacaíonn feachtas fógraí náisiúnta agus seoladh gov.ie/menopause leis - a sholáthraíonn eolas iontaofa maidir le siomptóim, cóireáil agus comhairle faoi conas is féidir leat tacú leo siúd atá ag dul tríd an meanapás.

Inniu, Dé Luain, glacfaidh an tAire Donnelly páirt i gCaifé Meanapáis sa Roinn Sláinte chun idirphlé oscailte agus tacaíocht a spreagadh maidir le meanapás san ionad oibre.

Dé Máirt, tar éis don chéad chlinic meanapáis a bheith oscailte go rathúil san Ospidéal Náisiúnta Máithreachais i mí na Nollag 2021, agus dhá chlinic eile san Aonach, Co. Thiobraid Árann agus Ospidéal an Choim i mbliana, osclóidh an tAire clinic Meanapáis an Rotunda, atá tiomnaithe chun tacú le mná a bhfuil siomptóim chasta acu. Tá sé beartaithe dhá chlinic eile a oscailt, in Ospidéal Ollscoile Chorcaí agus in Ospidéal na hOllscoile, Gaillimh, faoi dheireadh 2022.

Leanfaidh feachtas Feasachta Meanapáis na Roinne Sláinte ag teacht ar phobal na hÉireann trí raidió, póstaeir, nuachtáin, irisí, agus ar líne. Tá sé mar aidhm aige infheictheacht an mheanapáis a mhéadú agus bacainní a bhriseadh maidir le labhairt faoin mheanapás do mhná agus do gach duine.

Ag seoladh Sheachtain Feasachta an Mheanapáis dó, dúirt an tAire Donnelly:

“Táim meáite an cur chuige a ghlacaimid mar shochaí maidir le cúram meanapáis a athrú trí leanúint ag tacú le seirbhísí atá ar fáil do mhná roimh, le linn agus tar éis an mheanapáis. Léiríonn taighde gur mian le mná níos mó eolais a fháil maidir leis an meanapás. Is freagra díreach é an tseachtain feasachta seo, an feachtas gaolmhar agus an láithreán gréasáin tiomnaithe ar an méid a d'iarr mná ar a Seirbhís Sláinte. Tá taithí ag thart ar 50% dár ndaonra ar an meanapás agus tá aithne ag an gcuid eile ar dhuine éigin atá ag dul tríd. Tá súil agam go dtabharfaidh an feachtas faisnéise seo cumhacht do mhná agus go gcuirfidh sé an tsochaí ar an eolas faoin mheanapás."

Dúirt an Príomhoifigeach Altranais, Rachel Kenna:

“Tá taithí ar an meanapás difriúil do gach bean – ní bheidh aon siomptóim ar chuid acu, beidh siomptóim mheasartha go tromchúiseacha ar a bhformhór agus b'fhéidir go mbeidh gá le daoine eile atreorú chuig sainchúram a ndéantar foráil dó sna clinicí meanapáis nuabhunaithe. De réir mar a théann cúram sos míostraithe isteach i gcéim nua, leanfaimid orainn ag fás na dtacaíochtaí, na seirbhísí agus an tsaineolais atá ar fáil do mhná ionas go mbraithfidh siad go bhfuil siad ar an eolas agus go bhfuil tacaíocht acu. Áirítear leis seo feasacht a thógáil faoin ról is féidir le haltraí a imirt maidir le cúram a sholáthar ar an meanapás. Cuideoidh oideachas agus feasacht ar an meanapás le mná cur chuige réamhghníomhach a ghlacadh maidir lena siomptóim a bhainistiú. Treoróidh sé mná freisin trína dtaithí ar an meanapás agus tacóidh sé le mná ina dhiaidh."

Dúirt an Dr Clíona Murphy, Stiúrthóir Cliniciúil ar Chlár Náisiúnta Sláinte na mBan agus na Naíonán, FSS:

“Is deis iontach í an tSeachtain Feasachta ar an Meanapás chun machnamh a dhéanamh ar an obair atá déanta chun torthaí sláinte do mhná le linn a meanapáis in Éirinn a fheabhsú, agus na spriocanna atá leagtha amach i bPlean Gníomhaíochta Sláinte na mBan á n-athdhearbhú. Cé go bhfuil go leor oibre le déanamh againn chun tacú leis na mná go léir atá ag dul tríd an peiri-mheanapás, an meanapás agus ina dhiaidh, is dúshraith dhaingean í an obair atá déanta cheana féin sa réimse seo chun tógáil uirthi."

Dúirt an Dr Ciara McCarthy, ICGP/Ceannaire Cliniciúil FSS i Sláinte na mBan:

“An tseachtain seo caite seoladh Mearthreoir Thagartha ICGP maidir le Diagnóis agus Bainistíocht an Mheanapáis i gCleachtadh Ginearálta. Cuimsíonn an doiciméad garspriocanna seo faisnéis faoi dhiagnóis, idirghabhálacha stíl mhaireachtála, oideasú HRT agus, níos tábhachtaí, roghanna malartacha ar HRT chomh maith le comhairle shonrach do mhná a bhfuil stair ailse chíche acu. Tugann an tacaíocht shonrach seo do dhochtúirí teaghlaigh mar aon le Seachtain Feasachta an Mheanapáis deis dúinn go léir an scéal a bhaineann le cúram an mheanapáis a athrú ar bhealach iomlánaíoch slánaithe."

Le haghaidh tuilleadh eolais ar an meanapás, téigh chuig gov.ie/menopause