Iarrann an tAire Dooley ar ghníomhaíocht phráinneach ón AE chun ár stoc ronnach a chosaint
- Foilsithe: 30 Deireadh Fómhair 2025
- An t-eolas is déanaí: 30 Deireadh Fómhair 2025
- Caithfidh maoiniú don Chomhbheartas Talmhaíochta fanacht mar phríomhthosaíocht ag an AE –
Ag Comhairle AGRIFISH mhí Dheireadh Fómhair a bheidh ar siúl i Lucsamburg inniu, cuirfidh an tAire Stáit a bhfuil freagracht speisialta air as Iascaigh agus Muir, Timmy Dooley, TD, béim ar an ngá práinneach atá ag an AE céimeanna cinntitheacha a ghlacadh chun a stoic éisc ríthábhachtacha san Atlantach Thuaidh a chosaint.
Dúirt an tAire Dooley:
“Tá an chomhairle eolaíoch le déanaí maidir le laghdú 70% ar ronnach an bhliain seo chugainn tar éis crith a chur ar earnáil bia mara na hÉireann. Is é an meath atá tagtha ar stoc na ronnach an toradh dosheachanta ar bhlianta d’iascaireacht neamh-inbhuanaithe ag roinnt Stát Cósta. Mar gheall ar phráinn na staide seo, tá pointe aon ghnó eile á ardú agam sa Chomhairle le tacaíocht ón Spáinn, ón bPolainn agus roinnt Ballstát eile lena mbaineann. Ní mór don AE gníomhú anois chun an stoc éisc ríthábhachtach seo, ár gcabhlaigh agus na hearnálacha bia mara níos leithne a bhraitheann air a chosaint.”
Pléifidh Airí Iascaigh na hullmhúcháin don chruinniú bliantúil atá le teacht den Choimisiún Idirnáisiúnta um Chaomhnú Thuinníní Atlantacha (ICCAT) chomh maith.
Dúirt an tAire Dooley freisin:
“Ba mhaith liom an deis seo a thapú chun éileamh na hÉireann ar chuóta náisiúnta don tuinnín gorm a athdhearbhú.” Léiríonn na sonraí a bailíodh trí iascaigh eolaíoch Thuinnín Gorm Gabhála-Clibeanna-Scaoilte na hÉireann, a bhfuil an-rath air, go soiléir líonmhaireacht an Thuinnín Ghoirm in uiscí na hÉireann agus tacaíonn siad le héileamh na hÉireann ar sciar náisiúnta de chuóta an AE don stoc seo.”
Tabharfaidh an tAire Dooley dá aire freisin gur deis í an díospóireacht beartais ar thogra an Chomhbheartais Talmhaíochta iar-2027 maidir leis an ailtireacht ghlas chun béim a leagan ar an tábhacht a bhaineann le cinntiú go ndéantar foráil do riachtanais shonracha an Chomhbheartais Talmhaíochta sa chéad CAI eile, agus go bhfuil an Comhbheartas Talmhaíochta láidir agus maoinithe go leordhóthanach.
Dúirt an tAire Dooley:
“Tá todhchaí an CBT ríthábhachtach chun inmharthanacht leanúnach ár bhfeirmeoirí agus ár bpobal tuaithe a chosaint. Cé gur pointe tosaigh maith é an maoiniú atá curtha i leataobh sa togra reatha ón gCoimisiún, ní féidir é a bheith ina chríochphointe. Ní mór an CAP a mhaoiniú go hiomlán chun a chumas ioncaim a dhaingniú, seachadadh a shimpliú agus ár gcuspóirí glasa a chur chun cinn a chaomhnú.”
Tá malartú tuairimí maidir le staid an mhargaidh ar chlár oibre an chruinnithe freisin, agus beidh deis ag Leas-Phríomh-Aire na hÚcráine um Chomhtháthú Eorpach agus Eora-Atlantach labhairt leis an gComhairle ag an am sin.
Dúirt an tAire Dooley:
“Táim ag tnúth le plé a dhéanamh ar an staid reatha sa mhargadh don earnáil agraibhia.” Athdhearbhóidh mé tacaíocht dhochloíte na hÉireann don Úcráin. Creidimid gur féidir le trádáil shaor agus chóir buntáistí frithpháirteacha suntasacha a sholáthar don Úcráin agus don AE araon.
“Cuirfidh mé béim freisin ar an ngá práinneach atá ann aghaidh a thabhairt ar na dúshláin atá roimh an earnáil curaíochta, i bhfianaise a thábhachtaí atá sí d’Éirinn.” Teastaíonn gníomhaíocht spriocdhírithe uainn ar leibhéal an AE chun aghaidh a thabhairt ar na dúshláin struchtúracha agus iomaíochais atá roimh an earnáil.
“Ina theannta sin, ní mór dúinn neamhaird a dhéanamh de na dúshláin a bhaineann leis an Sásra Coigeartaithe Teorann Carbóin (CBAM) agus go háirithe, saincheisteanna a bhaineann le costas leasacháin agus costais arda ionchuir. Beidh foilsiú tráthúil tagarmharcanna ríthábhachtach chun neamhchinnteacht a laghdú.”
CRÍOCH