Fógraíonn an tAire Heydon agus an tAire Stáit Grealish €5.9M do thaighde nua TFC, comhshaoil, leasa ainmhithe agus bithgheilleagair
- Foilsithe: 1 Bealtaine 2025
- An t-eolas is déanaí: 6 Bealtaine 2025
D’fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Martin Heydon, TD, agus an tAire Stáit ar a bhfuil freagracht speisialta as taighde agus nuálaíocht, Noel Grealish, TD, inniu €5.9 milliún i maoiniú taighde faoin tsraith idirnáisiúnta de Chlár Taighde na Roinne.
Dúirt an tAire Heydon agus na dámhachtainí á bhfógairt aige:
“Mar cheann de na príomh-mhaoinitheoirí taighde in Éirinn, measann mo Roinn go bhfuil comhoibriú idirnáisiúnta ina thosaíocht. I bhfianaise chastacht roinnt de na dúshláin eolaíocha atá roimh ár n-earnáil, agus ag cur san áireamh a gcomóntacht trasna tíortha, tá sé ciallmhar do thaighdeoirí a bheith ag comhoibriú go hidirnáisiúnta. Tá lúcháir orm mar sin €5.9 milliún a fhógairt i maoiniú comhcheangailte a chuirfidh ar chumas taighdeoirí Éireannacha ceithre thionscadal déag a threorú nó a bheith rannpháirteach iontu le comhpháirtithe ar fud an AE agus SAM”.
D’éirigh leis na tionscadail seo i dtrí ghairm thaighde iomaíocha Eorpacha agus Comhpháirtíocht Taighde agus Forbartha SAM-na hÉireann. Tá rannpháirtíocht taighdeoirí Éireannacha indéanta mar gheall ar thacaíocht airgeadais ón Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara.
Dá chuid féin, dúirt an tAire Stáit Grealish an méid seo a leanas:
“Tá tallann taighde den scoth againn anseo in Éirinn agus tá lúcháir orm go bhfuil sin sonraithe leis an rath a bhí ag na rannpháirtithe Éireannacha sna ceithre thionscadal déag ar fud na gceithre ghairm thaighde idirnáisiúnta seo. Déanfar an comhoibriú agus comhroinnt saineolais, acmhainní agus smaointe thar raon leathan réimsí, lena n-áirítear TFC agus teicneolaíochtaí sonraí d’fheirmeoirí, bithchiorclaíocht, cuir chuige agra-éiceolaíochta ar leibhéal na feirme, sláinte ithreach, oiriúnú aeráide, pórú barr, agus sláinte agus leas ainmhithe”.
Nótaí d’Eagarthóirí
Ligeann tacaíocht airgeadais na Roinne do thaighdeoirí Éireannacha a bheith rannpháirteach i dtionscadail ar bronnadh maoiniú orthu faoin gcéad Ghairm Comhpháirtíochta Agra-éiceolaíochta de chuid an AE, Comhghairm ERAHUB Glas, Gairm AGRAI-BHIA-TFC agus Comhpháirtíocht T&F SA-na hÉireann. Tá mionsonraí orthu sin leagtha amach thíos.
1ú Gairm chómhaoinithe ar Agra-éiceolaíocht
Aontaíonn an Chomhpháirtíocht Agra-éiceolaíochta, arna maoiniú ag Fís Eorpach, an Coimisiún Eorpach agus 72 comhpháirtí ar fud 26 Ballstát, Tíortha Comhlachaithe, agus tacóidh Tríú Tíortha le hearnáil talmhaíochta atá oiriúnach chun na spriocanna agus dúshláin a chomhlíonadh a bhaineann leis an athrú aeráide, caillteanas bithéagsúlachta, slándáil bhia agus ceannasacht, agus an comhshaol, agus gníomhaíocht bhrabúsach agus mhealltach á áirithiú le haghaidh feirmeoirí.
Tionscadail mhaoinithe:
- Teideal an Tionscadail: Saotharlanna beo agra-éiceolaíochta a chothaíonn córais agraibhia atá rathúil agus inbhuanaithe, Dámhachtain Mhaoinithe: €495,700, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Achim Schmalenberger, (Ollscoil Luimnigh)
- Teideal an Tionscadail: Tírdhreacha Eorpacha a Shaibhriú le Cleachtais Agra-éiceolaíochta, Dámhachtain Mhaoinithe: €346,822, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Ian Short (Teagasc)
- Teideal an Tionscadail: Meastóireacht iomlánaíoch ar bhearta agra-éiceolaíochta, Dámhachtain Mhaoinithe: €495,068, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Ciaran Hearn (Teagasc)
- Teideal an Tionscadail: Ilfheidhmeacht an tírdhreacha talmhaíochta a neartú trí fheirmeoireacht agra-éiceolaíochta san Eoraip a leathnú, Dámhachtain Mhaoinithe: €497,978, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Saorla Kavanagh (Teagasc) agus an Dochtúir Dara Stanley (An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath)
- Teideal an Tionscadail: Aistriú Agra-éiceolaíoch an Chórais Eorpaigh Feirmeoireachta Déiríochta, Dámhachtain Mhaoinithe: €373,075 Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Aine Macken-Walsh (Teagasc)
- Teideal an Tionscadail: Nuálaíocht a dhéanamh do thírdhreacha Eorpacha agra-éiceolaíochta, bithéagsúlachta atá inbhuanaithe ó thaobh na táirgiúlachta de a sheasfaidh an aimsir, Dámhachtain Mhaoinithe: €473,698, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Imelda Casey (Teagasc) agus an Dochtúir Michael O’Grady (An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath)
Comhghairm AGRAIBHIA-TFC 2024
Is Líonra um an Limistéar Taighde Eorpach (ERANET) é AGRAIBHIA-TFC atá ag iarraidh tacú leis an aistriú chuig córais agraibhia atá níos inbhuanaithe agus níos athléimní le teicneolaíocht dhigiteach. Is é is aidhm do Chomhghairm 2024 aghaidh a thabhairt ar dhúshláin dhomhanda phráinneacha i gcórais talmhaíochta agus bhia ag cur béim ar ról na gcóras sin maidir le saincheisteanna amhail athrú aeráide, caillteanas bithéagsúlachta agus slándáil bhia a mhaolú.
Tionscadail mhaoinithe:
- Teideal an Tionscadail: Ardán Digiteach Cuimsitheach um Pleanáil Úsáide Talún, Lorg Carbóin, agus Cinnteoireacht i dTalmhaíocht na hEorpa, Dámhachtain Mhaoinithe: €500,000, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Ibrahim Khalil (An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath)
- Teideal an Tionscadail: Ardán comhdhlúite saotharlainne beo fíorúla le haghaidh comhroinnt eolais agus oiriúnú i dtalmhaíocht athghiniúnach, Dámhachtain Mhaoinithe: €499,911, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Yuansong Qiao (Ollscoil Teicneolaíochta na Sionainne)
- Teideal an Tionscadail: Braiteoirí Ardréitigh agus Uirlisí Cinnidh IS a chomhtháthú chun Éifeachtúlacht Talmhaíochta a Fheabhsú, Dámhachtain Mhaoinithe: €497,964, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An tOllamh Alan O’Riordan (Institiúid Náisiúnta Tyndall)
An 2ú gairm ERAHUB Glas
Tá sé d’aidhm ag an tionscnamh taighde ERAHUB Glas (GEH) faisnéis, cumarsáid, comhoibriú, líonrú a chur ar fáil, mar aon le cómhaoiniú trasnáisiúnta san earnáil agraibhia agus biteicneolaíochta le haghaidh maoinitheoirí agus taighdeoirí náisiúnta. Bhí an dara Gairm ar chórais agraibhia inbhuanaithe agus athléimneacha faoi GEH dírithe ar athléimneacht agus sláinte fheabhsaithe barr agus táirgeadh feabhsaithe beostoic agus maolú ar an athrú aeráide.
Tionscadail mhaoinithe:
- Teideal an Tionscadail: Leas a bhaint as bithéagsúlacht gránach in úsáid cothaitheach agus idirghníomhaíochtaí bitheolaíocha i bpórú le haghaidh athléimneacht barr, Dámhachtain Mhaoinithe: €395,758, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An tOllamh Fiona Doohan (An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath)
- Teideal an Tionscadail: Anailís Allamuigh trí Chianmhonatóireacht agus Nóid Talmhaíochta Inbhuanaithe In-Dhianscaoilte, Dámhachtain Mhaoinithe: €383,824, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Tamíris Da Costa (An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath)
- Teideal an Tionscadail: Agra-gheoifisic do Bhainistíocht Inbhuanaithe Ithreacha faoi Imeachtaí Adhaimsire Aeráide, Dámhachtain Mhaoinithe: €362,069, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Gary Gillespie (An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath)
Gairm Thalmhaíochta Chomhpháirtíocht T&F SA-na hÉireann 2023
Comhaontas trí dhlínse idir Éirinn, Tuaisceart Éireann agus na Stáit Aontaithe is ea Comhpháirtíocht T&F SA-na hÉireann. Tá tuilleadh eolais faoin ngairm le fáil anseo: gov.ie - Eolas faoi Ghairmeacha: Comhpháirtíocht Taighde agus Forbartha SA-na hÉireann
Tionscadail mhaoinithe:
- Teideal an Tionscadail: IDEAS Tripartite: Monatóireacht Uathoibrithe ar Bhainbh agus Cránacha le Luath-Bhrath a dhéanamh ar Bhainbh i mBaol, Dámhachtain Mhaoinithe: €345,545, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Edgar Garcia Manzanilla (Teagasc)
- Teideal an Tionscadail: Táirgeadh Inbhuanaithe aigéid 3-Hiodrocsaipróipianaigh agus Bithpholaiméirí ó Bhithmhais, Dámhachtain Mhaoinithe: €255,926, Comhpháirtí agus Institiúid Éireannach Cheannais: An Dochtúir Adriana Cunha Neves (Ollscoil Teicneolaíochta an Oirdheiscirt)