Fógraíonn an tAire Heydon go gceadófar vacsaíniú le teanga ghorm in Éirinn in 2026
- Foilsithe: 17 Nollaig 2025
- An t-eolas is déanaí: 19 Nollaig 2025
D’fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Máirtín Heydon TD, inniu go gceadófar úsáid vacsaíniú an teanga ghoirm i measc eallach agus caorach in Éirinn ó 2026. Leanann sé seo ceithre aimsiú de ghalar gormtheanga séiritíopa 3 (BTV3) a braitheadh le déanaí i dTuaisceart Éireann.
Dúirt an tAire Heydon:
“Bhí mo chuspóir soiléir i gcónaí: aon ionradh de BTV3 a bhrath chomh luath agus is féidir, freagairt chomh héifeachtach agus is féidir, agus aon tionchar galair ar eallach agus caoirigh na hÉireann, agus dá bhrí sin na hiarmhairtí d'fheirmeoirí na hÉireann, a laghdú a mhéid is féidir. Tá a fhios againn anois go bhfuil BTV3 i láthair ar an oileán, i ndiaidh na gceithre ráig a braitheadh i gContae an Dúin, Tuaisceart Éireann. Athraíonn sé seo an pictiúr riosca agus ar an drochuair cuireann sé i bhfad níos mó seans ann go scaipfidh an galar le linn an tséasúir ardriosca i samhradh na bliana 2026. Ar an gcúis sin, tá an cinneadh déanta agam cead a thabhairt d’úsáid vacsaíniú i gcoinne BTV3 i measc beostoc na hÉireann.”
Agus é ag labhairt faoin gcaoi a bhféadfadh vacsaíniú a bheith ina uirlis úsáideach chun eallach agus caoirigh a chosaint ar BTV3, dúirt an tAire Heydon:
“Is trí chuileoga móra a scaiptear an víreas seo den chuid is mó, agus tá a fhios againn faoi láthair go bhfuil sé rófhuar in Éirinn chun go dtarlódh sé seo. Is é samhradh na bliana 2026 an tréimhse ardriosca, agus is féidir le feirmeoirí a mheas an úsáidfidh siad vacsaíní BTV3 san earrach 2026 chun a stoc a chosaint roimh aon scaipeadh víris a iompraítear le cuileoga beaga sna míonna níos teo. Molaim d’fheirmeoirí eallaigh agus caorach a bhfuil suim acu i vacsaíniú BTV3 an rogha sin a phlé lena dtréidlia.”
Foilseofar sonraí faoi conas iarratas a dhéanamh ar cheadúnas chun vacsaíní BTV3 a fháil agus a úsáid go luath ar shuíomh gréasáin na Roinne ag www.gov.ie/bluetongue.
Nótaí d’eagarthóirí:
Is víreas é BTV3 ar féidir é a scaipeadh chuig eallach, caoirigh agus ainmhithe athchogantacha eile trí mhíoltóga, trí ionfhabhtú trasphlandúil ainmhithe torracha, agus trí tháirgí geirmeacha amhail seamhan. Ní féidir leis an víreas atáirgeadh i gcuileoga ach amháin nuair a sháraíonn an meánteocht laethúil 12 chéim. Bíonn atáirgeadh víris níos tapúla ag teochtaí níos teo, agus bíonn gníomhaíocht na gcuileog níos déine ag amanna den sórt sin freisin, agus is é sin an fáth gurb iad míonna an tsamhraidh an tréimhse ardriosca.
Tá trí vacsaín BTV3 ceadaithe lena n-úsáid san AE, agus úsáidtear go forleathan iad i dtíortha atá buailte ag BTV3.
Chun vacsaíní BTV3 a fháil agus a úsáid, tá ceadúnas ón Roinn ag teastáil. Foilseofar sonraí faoi conas iarratas a dhéanamh ar cheadúnais den sórt sin ag www.gov.ie/bluetongue sna laethanta amach romhainn.
Is ábhar tráchtála é praghsáil agus soláthar vacsaíní BTV3 agus níl aon ról ag an Roinn i bpraghsanna a shocrú ná a rialú.
Is féidir tuilleadh eolais a fháil faoin ngalar gormtheanga, lena n-áirítear comharthaí cliniciúla agus conas ráig amhrasach a thuairisciú, ag www.gov.ie/bluetongue.