Fógraíonn an tAire Heydon go bhfuil oscailt na tréimhse iarratais ar fáil d’Infheistíochtaí Neamhtháirgiúla ACRES
- Foilsithe: 5 Lúnasa 2025
- An t-eolas is déanaí: 13 Lúnasa 2025
D’fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia, agus Mara, Martin Heydon TD, inniu go bhfuil an caoi iarratais chun Infheistíochtaí Neamhtháirgiúla (INTanna) atá ar fáil faoin gcur chuige Comhoibritheach den Scéim um Comhshaoil Tuaithe Agra-Aeráide (ACRES) oscailte anois. Is gníomhartha comhshaoil comhlántacha iad INTanna atá ar fáil chun tacú le rannpháirtithe i gComhar ACRES chun bainistíocht inbhuanaithe a bhfeirmeacha a fheabhsú.
Agus an fógra á dhéanamh aige, dúirt an tAire Heydon:
“Tá réimse leathan gníomhartha comhshaoil comhlántacha ann a bhféadfadh feirmeoir de chuid Chomhoibriú ACRES leas a bhaint astu faoin ngné seo de ACRES. Mar tá an caoi iarratais INT ag oscailt inniu do 2025, molaim do gach rannpháirtí i gComhar ACRES dul i mbun oibre lena gcomhairleoir ACRES chun plé a dhéanamh ar an gcaoi a bhféadfaí a gcuid talún a fheabhsú trí INT a chur i bhfeidhm agus an deis seo a thapú chun caighdeán comhshaoil a gcuid talún a mhéadú agus dá bhrí sin ráta íocaíochta níos airde a mhealladh tríd an méadú a eascraíonn as sin i scóráil na talún sin.”
Ag tagairt don phróiseas iarratais, dúirt an tAire:
“Tá an próiseas céanna i bhfeidhm don tríú caoi iarratais ar INT agus a bhí i bhfeidhm i gcás na caíonna iarratais in 2023 agus 2024. Ullmhaíonn agus cuireann comhairleoirí ACRES iarratais isteach, i bhfoirm Pleananna Oibre Bliantúla INT, thar ceann rannpháirtithe Chomhoibriú ACRES. Beidh an caoi iarratais INT ag oscailt níos luaithe i mbliana rud a d’fhéadfadh deis a thabhairt d’fheirmeoirí Chomhoibriú ACRES plé a dhéanamh ar INTanna féideartha lena gcomhairleoir ACRES nuair a bheidh an comhairleoir amuigh ar a bhfeirm ag measúnú agus ag scóráil a gcuid tailte, agus tá an spriocdháta chun iarratais a chur isteach Dé hAoine, 17 Deireadh Fómhair 2025.”
Agus é ag críochnú a fhógra, dúirt an tAire Heydon:
“Cuireadh iarratais INT isteach thar ceann 4,800 feirmeoir ACRES in 2024, arb ionann é agus méadú ar an líon a fuarthas in 2023. Tá cuid de na hINTanna sin curtha i bhfeidhm anois de bhun na gceaduithe a eisíodh i leith iarratais 2023 agus 2024, agus tá córas éileamh na INT oscailte anois chun éilimh a chur isteach. Feicfimid luach na NPTanna sin i ndáiríre feasta agus is fiú d’fheirmeoirí Chomhoibriú ACRES iniúchadh a dhéanamh lena gcomhairleoir ACRES ar na roghanna atá ar fáil dóibh i bhfoirm NPTanna.”
Nótaí d’Eagarthóirí
Is í an Scéim um Chomhshaol Tuaithe Agrai-Aeráid (ACRES) an beart aeráide agra-chomhshaoil faoi Phlean Straitéiseach CBT na hÉireann don tréimhse 2023-2027.
Tá an Scéim á comhmhaoiniú ag an Aontas Eorpach agus ag an státchiste náisiúnta.
Tá dhá chur chuige laistigh den Scéim:
- ACRES Ginerálta, atá ar fáil go náisiúnta (lasmuigh den limistéar geografach ardtosaíochta mar a shainmhínítear le haghaidh chur chuige Comhair ACRES thíos), lena gcuirtear raon beart ar fáil (ar oideas agus bunaithe ar thorthaí araon); agus
- Comhoibriú ACRES, atá ar fáil d’fheirmeoirí i limistéir gheografacha ardtosaíochta shainithe. Taispeánann léarscáil in Iarscríbhinn 1 de Théarmaí agus Coinníollacha ACRES don dá Thráinse na 8 gcrios Comhair ACRES, le Foireann Tionscadail Comhair ACRES (CP) i bhfeidhm i ngach crios chun cabhrú leis na rannpháirtithe.
Cur chuige comhair maidir le hInfheistíochtaí Neamhtháirgiúla i ACRES
Is gníomhartha iad Infheistíochtaí Neamhtháirgiúla (INTanna) atá ar fáil do rannpháirtithe i gcur chuige Comhoibritheach ACRES chun aghaidh a thabhairt ar shaincheisteanna comhshaoil ar an bhfeirm, cur go díreach le cuspóirí comhshaoil nó cumas na bhfeirmeoirí a mhéadú chun scóir allamuigh a fheabhsú trí bhainistíocht.
Tá liosta na n-INTanna, agus na Sonraíochtaí gaolmhara, ar fáil ar shuíomh gréasáin naRoinne ag gov - Agri-Climate Rural Environment Scheme (ACRES) (www.gov.ie).
Osclaítear caoi iarratais INT ar leith gach bliain agus ag an am sin ullmhaítear agus cuirtear iarratais, i bhfoirm Pleananna Oibre Bliantúla NPI, isteach ag comhairleoirí ACRES thar ceann a gcliaint.
Ansin, cuirtear na hiarratais a chuirtear isteach chuig Foireann Thionscadal Comhoibrithe (CP) ACRES sa chrios Comhoibrithe ACRES ábhartha le haghaidh scagthástála comhshaoil, agus cuirtear toradh an scagthástála sin ar ais chuig an Roinn. Tar éis don Roinn bailíochtú áirithe a dhéanamh ar na hiarratais, eisítear litreacha cinnidh, agus seoltar achoimre mhionsonraithe ar cheadú ionchur neamhfhiosrach chuig an rannpháirtí ina dhiaidh sin chun cabhrú le cur i bhfeidhm na INTanna ceadaithe.
Ní féidir rannpháirtithe aon ghníomh/infheistíocht a chur i bhfeidhm go dtí go mbeidh cead faighte acu.
Ní féidir iarratais a chur isteach go gearrthéarmach thar ceann rannpháirtithe Chomhoibriú ACRES a bhfuil a n-Aitheantais Ghnó á leasú faoi láthair. Tá feidhmiúlacht á forbairt faoi láthair chun aghaidh a thabhairt air seo. Ós rud é go mbeidh an caoi iarratais oscailte go dtí Dé hAoine, an 17 Deireadh Fómhair 2025, cuirfidh imscaradh na feidhmiúlachta ar chumas na rannpháirtithe iarratais a chur isteach sna seachtainí deireanacha den caoi iarratais. B’fhéidir nach mbeidh rannpháirtithe a dhein athruithe ar a n-Aitheantais Ghnó le déanaí (e.g. in 2025) in ann iarratas INT a chur isteach go dtí an ceathrú caoi iarratais in 2026, áfach.
D’fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara ar an 15 Iúil 2025 oscailt an chórais éileamh INT (chun éilimh a chur isteach i leith chur i bhfeidhm INTanna a ceadaíodh i mí na Nollag 2024 agus i mí Aibreáin 2025).Tá físeán de sheimineár faisnéise maidir le héilimh INT a dhéanamh ar fáil ar shuíomh gréasáin na Roinne anseo.
Tá sé sceidealaithe go dtosóidh íocaíochtaí i leith INTanna i mí Dheireadh Fómhair 2025, tar éis bailíochtú na n-éileamh agus thoradh na gcigireachtaí i gcás ina roghnófar iad.
Comhbheartas talmhaíochta an AE (CBT) –
Is comhpháirtíocht idir an tsochaí agus an talmhaíocht é comhbheartas talmhaíochta an AE (CBT) ar bheartas é lena ndeimhnítear soláthar cobhsaí bia, cosnaítear ioncam feirmeoirí, an comhshaol agus lena gcoinnítear ceantair thuaithe beomhara. Déanann tíortha an AE an CBT a chur i bhfeidhm ar an leibhéal náisiúnta le Plean Straitéiseach CBT saincheaptha don tréimhse 2023-2027.
Tá Plean Straitéiseach CBT na hÉireann comhmhaoinithe ag an AE agus Rialtas na hÉireann 2023-2027. Chun tuilleadh faisnéise a fháil, tabhair cuairt ar www.gov.ie/cap