Treoir Réime Straitéise Muirí na hÉireann Straitéis Mhuirí Cuid 1: Measúnú (Airteagal 8), Cinneadh an Dea-stádas ComhshaoStrategy Part 1: Assessment (Article 8), Determination of Good Environmental Status (Article 9) and Environmental Targets (Article 10)
- Foilsithe: 9 Iúil 2025
- An t-eolas is déanaí: 9 Iúil 2025
Achoimre
Leis an doiciméad seo, soláthraítear nuashonrú ar Chuid 1 de Straitéis Mhuirí na hÉireann: Measúnú (Airteagal 8), Cinneadh an Dea-stádas Comhshaoil (Airteagal 9) agus Spriocanna Comhshaoil (Airteagal 10) faoin Treoir Réime Straitéis Mhuirí an AE (TRSM, 2008/56/CE)
Tá an measúnú is cuimsithí agus is déanaí ar stádas chomhshaoil mhuirí na hÉireann, i Straitéis Mhuirí TSM na hÉireann Cuid 1, na saintréithe ar cheart a bheith i gceist le Dea-stádas Comhshaoil (DSC), agus sraith athbhreithnithe spriocanna comhshaoil do gach ceann de na 11 tuairisceoir cáilíochtúil ar an Treoir. Tá anailís shocheacnamaíoch ann freisin ar úsáid uiscí muirí na hÉireann agus ar chostas díghrádaithe an chomhshaoil mhuirí.
Cad í Straitéis Mhuirí na hÉireann Cuid 1?
Airteagal 8 - Measúnú
Foilsíodh an measúnú deireanach ar Chomhshaoil Mhuirí na hÉireann i 2020 Straitéis Mhuirí Cuid 1: Measúnú Airteagal 8, 9 agus 10. Ag an am sin bhí DSC bainte amach nó á chothabháil ag cúig cinn den 11 tuairisceoir (speicis neamhdhúchasacha, eotrófú, coinníollacha hidreagrafacha, ábhar salaithe agus ábhar salaithe i mbia mara), baineadh DSC amach freisin do ghnéithe áirithe a ndearnadh measúnú orthu faoi dhá thuairisceoir: bruscar muirí (bruscar trá) agus torann (torann ríogach), agus bhain triúr tuairisceoirí DSC amach go páirteach: bithéagsúlacht, iasc tráchtála agus sliogéisc, agus sláine ghrinneall na farraige.
Léiríonn measúnú 2024 an tuiscint is mionsonraithe ar chomhshaoil mhuirí na hÉireann go dtí seo, lena n-áirítear sláinte speiceas agus gnáthóg mhuirí na hÉireann, agus na príomhbhrúnna a théann i bhfeidhm orthu. Bhí sé seo indéanta trí chomhcheangal sonraí ó bhreis is 20 clár monatóireachta agus 22 measúnú eolaíoch a shonraítear i gCuid 2 de Straitéis Mhuirí na hÉireann: Cláir Faireacháin. Cabhraíonn an measúnú seo le meastóireacht a dhéanamh ar cé chomh maith agus atá na bearta reatha ag obair agus sainaithnítear réimsí ar gá iad a fheabhsú. Nochtann sé freisin bearnaí inár n-eolas a threoróidh riachtanais mheasúnaithe amach anseo.
Den chéad uair riamh, tá measúnú curtha san áireamh ag Éirinn ar thionchair an athraithe aeráide agus aigéadú aigéin ar an gcomhshaol muirí ina measúnú ar Airteagal 8. Is é seo an chéad chéim chun bearta breise a shainaithint chun athléimneacht a fheabhsú, éiceachórais íogaire a chosaint agus cur le seirbhísí éiceachórais amhail stóráil gormcharbóin.
Airteagal 9 – Cinneadh DSC
Gach sé bliana déantar athbhreithniú ar na tréithe chun DSC a bhaint amach. Sainmhíníonn na tréithe seo an cháilíocht chomhshaoil atá le baint amach do na 11 tuairisceoir. Is féidir tacú leis na tréithe seo le luach tairsí, nó le raon luachanna, a cheadaíonn measúnú intomhaiste ar an leibhéal cáilíochta. Breathnaíodh ar shainmhínithe reatha DSC na hÉireann, mar a shainmhínítear iad i dtimthriall 2 (2020), agus nuair is ábhartha, athbhreithníodh iad. Soláthraíonn an t-athbhreithniú seo cinneadh níos dírithe chun an brú agus na measúnuithe stáit a bhreithniú, luachanna tairsí arna bhforbairt trí chomhar réigiúnach agus AE san áireamh, agus léiríonn sé aon dul chun cinn in eolas agus tuiscint eolaíoch ar DSC ó 2020 i leith. Tá liosta de na cinntí DSC le fáil in Iarscríbhinn I den phríomhthuarascáil.
Airteagal 10 – Spriocanna Comhshaoil
Treoraíonn spriocanna comhshaoil dul chun cinn i dtreo Dea-stádas Comhshaoil (DSC) a bhaint amach sa chomhshaol muirí agus an bhearna idir an stádas comhshaoil reatha (Airteagal 8) agus an DSC atá ag teastáil a líonadh (Airteagal 9).
Is féidir le spriocanna comhshaoil leibhéil inghlactha brúnna comhshaoil ar an gcomhshaol muirí, nó na hathruithe riachtanacha orthu, a shainaithint ar bhealach cainníochtúil nó cáilíochtúil. Féadfaidh siad freisin an DSC féin nó na hathruithe iarbhír is gá ar an staid reatha a léiriú chun DSC a bhaint amach nó a chothabháil.
Tá dlúthbhaint idir na spriocanna agus na gníomhaíochtaí sonracha faoi Chuid 3 de Straitéis Mhuirí na hÉireann: Clár na mBeart (CB). Déantar measúnú ar sprioc a de réir cé mhéad a laghdaíodh an brú nó an tionchar nó cé mhéad a feabhsaíodh an stádas. Áirítear le spriocanna athchóirithe spriocanna chun stádas gnáthóg mhuirí a chothabháil nó a fheabhsú chun a chinntiú go soláthraíonn siad seirbhísí ríthábhachtacha éiceachórais amhail rialáil na haeráide, úsáid inbhuanaithe an chomhshaoil mhuirí agus cosaint gnáthóg agus speiceas atá i mbaol.
Tá an comhairliúchán poiblí a thionóladh ó mhí Iúil go mí Mheán Fómhair 2024 mar bhonn eolais don nuashonrú.