Ó An Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Tá Ráiteas Beartais Rialtais nua foilsithe ag an Aire Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide, Eamon Ryan TD, chun cinnteacht an tsoláthair leictreachais a chinntiú do 2.4 milliún teach agus gnó ar fud na hÉireann.
Mar atá leagtha amach sa Ráiteas Beartais, tá cinneadh déanta ag an Rialtas gur tosaíocht náisiúnta é forbairt na nglúine nua traidisiúnta (lena n-áirítear ginte gásdóite agus gásdóite/driogáite) agus gur cheart an fhorbairt sin a cheadú agus tacaíocht a thabhairt ina leith. Áiritheofar leis sin cinnteacht an tsoláthair leictreachais agus éascófar an sprioc go nginfear suas le 80% de leictreachas in-athnuaite faoi 2030.
Tógann an Ráiteas Beartais ar bheartais atá leagtha amach sa Phlean Forbartha Náisiúnta agus sa Phlean Gníomhaíochta Aeráide 2021, a dhíríonn ar chiorclán 2,000 MW d’acmhainneacht sholúbtha giniúna gásadhainte a fhorbairt. Leagtar amach ann freisin nach mór an tionchar a d’fhéadfadh a bheith ar chinnteacht an tsoláthair leictreachais agus an gá le dícharbónú a dhéanamh ar an eangach a chur san áireamh nuair a bhíonn úsáideoirí móra fuinnimh nasctha leis an eangach.
Tugtar faoi deara sa Ráiteas Beartais gur cheart bonneagar breise tarchurtha agus dáileacháin leictreachais, chomh maith le hidirnascadh leictreachais agus stóráil leictreachais sa bhreis, a cheadú agus a fhorbairt. Tugtar faoi deara chomh maith gur cheart bonneagar breise don eangach tarchurtha agus dáileacháin gáis nádúrtha a fhorbairt.
Agus é ag trácht ar an Ráiteas Beartais nua, dúirt an tAire Ryan:
"Tá soláthar slán leictreachais ríthábhachtach dár ngeilleagar agus dár sochaí agus muid ag cur le sciar an leictreachais in-athnuaite go 80% faoi 2030. Tá siad ríthábhachtach freisin chun infheistíocht nua a mhealladh go hÉirinn agus chun go mbeadh muinín iomlán ag daoine agus ag gnólachtaí agus feithiclí leictreacha á gceannach acu agus teaschaidéil a shuiteáil. Beidh an acmhainn nua gásadhainte seo solúbtha go leor chun cothromaíocht a bhaint amach idir ár n-eangach náisiúnta agus fuinneamh gréine agus gaoithe amach ón gcladach agus ar chladach á leathnú againn, agus beidh sé níos éifeachtúla ná ár stáisiúin chumhachta ola agus gualbhreoslaithe atá níos sine.
"Tacaíonn an Ráiteas Beartais seo leis an gCoimisiún um Fhóntais a Rialáil (CRU) agus EirGrid mar go gcomhlíonann siad a róil reachtúla chun cinnteacht an tsoláthair leictreachais a chinntiú in Éirinn. Tugann sé soiléireacht d’infheisteoirí agus d’údaráis phleanála go dtacaíonn an Rialtas go hiomlán leis na gníomhartha atá á ndéanamh ag an CRU agus EirGrid, lena n-áirítear an gá le hacmhainn giniúna gásadhainte nua a fhorbairt."
Leagtar amach sa Ráiteas Beartais nua freisin gur cheart an acmhainn ghnásúil reatha chun leictreachas a ghiniúint a choinneáil go dtí go bhforbraítear an ghnáthacmhainn nua.
Mar shampla, táthar ag súil go mbeidh fáil i gcónaí ar Moneypoint chun leictreachas a ghiniúint tar éis an spriocdáta atá leagtha amach de in 2025, ach amháin go dtí go gcuirfear acmhainn giniúna nua ina ionad agus meastar go mbeidh an acmhainn sin laistigh de bhliain amháin nó dhá bhliain. Ní oibreoidh sé ach amháin más gá agus nuair is gá, le fuinneamh in-athnuaite agus stáisiúin chumhachta éifeachtúla gásadhainte a bheidh á soláthar don mhargadh i gcónaí ar dtús. Leis an gcur chuige sin, íoslaghdófar an tionchar atá ar astaíochtaí gás ceaptha teasa, agus áiritheofar cinnteacht leanúnach an tsoláthair leictreachais ag an am céanna.
Tá an Ráiteas Beartais mar chuid de réimse gníomhartha atá á ndéanamh chun cinnteacht an tsoláthair leictreachais in Éirinn a fheabhsú agus a chinntiú. Tá na gníomhartha sin á stiúradh ag an gCoimisiún um Rialáil Fóntas (CRU), a bhfuil freagracht reachtúil air as cinnteacht an tsoláthair leictreachais a áirithiú. I mí Mheán Fómhair, d’fhoilsigh an CRU faisnéis faoi chlár na ngníomhaíochtaí atá ar thús cadhnaíochta. Tá an Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide agus EirGrid ag obair go dlúth leis an CRU chun an clár seo a chur i bhfeidhm.
Is féidir an Ráiteas Beartais a rochtain/a iniúchadh anseo.
CRÍOCH
Tá freagracht reachtúil ar an gCoimisiún um Rialáil Fóntas (CRU), faoi I.R. 60 de 2005, cinnteacht an tsoláthair leictreachais a áirithiú. Tá sé de dhualgas air faireachán a dhéanamh ar chinnteacht an tsoláthair leictreachais agus cibé bearta a dhéanamh a mheasann sé is gá chun cinnteacht an tsoláthair a chosaint.
Tugann EirGrid cúnamh don Choimisiún um Rialáil Fóntas (CRU) ina ról reachtúil, agus ní mór dó tuarascáil a chur faoi bhráid an Choimisiúin um Rialáil Fóntas i dtaca le cúrsaí a bhaineann le cinnteacht an tsoláthair leictreachais. Is gá do EirGrid freisin, sa chás go bhfuil sé den tuairim go bhfuil cinnteacht an tsoláthair leictreachais faoi bhagairt nó gur dócha go mbeidh bagairt air, moltaí a chuir chun cinn maidir leis na bearta go bhfuil gá leo chun an t-éileamh buaice a shásamh agus chun dul i ngleic le heasnaimh.
I measc na bhfoilseachán a foilsíodh le déanaí maidir le cinnteacht an tsoláthair leictreachais tá: