€17.8 milliún bronnta ar thionscadail nua Chomhpháirtíochta Nuálaíochta Eorpaí i leith téama na hinbhuanaitheachta comhshaoil
- Foilsithe: 13 Bealtaine 2025
- An t-eolas is déanaí: 13 Bealtaine 2025
D’fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Martin Heydon TD, inniu go bhfuil maoiniú €17.8 milliún leithdháilte d’aon tionscadal déag nua faoi bheart na Comhpháirtíochta Eorpaí Nuálaíochta (EIP) de chuid Phlean Straitéiseach CBT, 2023-2027.
Dúirt an tAire Heydon:
“Leis na haon tionscadal déag nua atá chun maoiniú a fháil inniu léirítear go soiléir an tábhacht a bhaineann leis an gClár EIP maidir le nuálaíocht a thiomáint ar leibhéal na feirme, agus maidir le réitigh inbhuanaithe ó thaobh an chomhshaoil de a thriail agus a mhéadú ar na dúshláin atá le tabhairt ag feirmeoirí. Áirítear leo siúd straitéisí saincheaptha a sholáthar do fheirmeoirí déiríochta, mairteola, caorach agus curadóireachta chun a n-aistriú chuig talmhaíocht athghiniúnach a éascú, cleachtais talmhaíochta athghiniúnacha a chur chun cinn d’fhonn sláinte ithreach a athbhunú, bithéagsúlacht a fheabhsú agus athléimneacht na gcóras feirmeoireachta in Éirinn a fheabhsú, agus d’fhonn tionscadal atá tiomnaithe do bhainistíocht cothaitheach a chlaochlú laistigh d’earnáil curadóireachta na hÉireann freisin.”
Is tionscadail chomhoibríocha áitiúla iad na CFGanna ina mbíonn feirmeoirí ag triail gníomhartha ar fheirmeacha chun torthaí praiticiúla agus ceachtanna a chinntiú a mbeidh sé éasca iad a leathnú agus a roinnt.
Lean an tAire ar aghaidh ag rá:
“Leis na haon tionscadal déag a roghnaíodh pléitear téama na hinbhuanaitheachta comhshaoil san earnáil feirmeoireachta, agus beidh siad ar siúl ar feadh tréimhsí idir ceithre agus cúig bliana. Is léiriú soiléir iad na tionscadail seo, lena gcuimsítear raon leathan ábhar agus ina léirítear scaipeadh geografach leathan, ar an toilteanas atá i measc feirmeoirí agus an phobail i gcoitinne comhoibriú chun déileáil le dúshláin chomhshaoil ar fheirmeacha ar leibhéal áitiúil. Táim ag tnúth le bheith páirteach sna tionscadail seo agus iad ag dul ar aghaidh sna blianta amach romhainn, agus le feiceáil conas a chabhróidh siad le forbairt beartais amach anseo a threorú agus le dul i ngleic le príomhthosaíochtaí na roinne i réimsí sláinte ithreach, talmhaíocht athghiniúnach agus inbhuanaithe, feirmeoireacht orgánach, agus an gheilleagar ciorclach agus bithgheilleagar.”
Nótaí d’eagarthóirí
Tá tionscnamh na gComhpháirtíochtaí Nuálacha Eorpacha (EIP) comhmhaoinithe ag an gCoimisiún Eorpach agus ag Rialtas na hÉireann faoin bPlean Straitéiseach CBT, 2023-2027. Maoineoidh an Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara íocaíochtaí le feirmeoirí chomh maith le costais riaracháin an Ghrúpa Oibríochtúil. Beidh na tionscadail seo ar siúl ar feadh tréimhsí idir ceithre agus cúig bliana.
Baineann tionscnamh an EIP le réimse geallsealbhóirí ag teacht le chéile chun réitigh nuálacha a thriail atá dírithe ar aghaidh a thabhairt ar dhúshláin ar fheirmeacha na hÉireann. Tá na tionscadail á stiúradh agus á gcur i bhfeidhm ag Grúpaí Oibríochtúla comhoibríocha go háitiúil, lena n-áirítear feirmeoirí, eolaithe, éiceolaithe agus saineolaithe eile, chun spriocanna sonracha a bhaint amach.
Is comhpháirtíocht idir an tsochaí agus an talmhaíocht é comhbheartas talmhaíochta an AE (CBT) ar bheartas é lena ndeimhnítear soláthar cobhsaí bia, cosnaítear ioncam feirmeoirí, an comhshaol agus lena gcoinnítear ceantair thuaithe beomhara. Déanann tíortha an AE an CBT a chur i bhfeidhm ar an leibhéal náisiúnta le Plean Straitéiseach CBT saincheaptha don tréimhse 2023-2027.
Tar éis próiseas meastóireachta arna sheoladh ag coiste saineolaithe agus critéir roghnúcháin ceadaithe á dtagairt, ceadaíodh na tionscadail seo a leanas le dul ar aghaidh chuig an gcur i bhfeidhm iomlán:
|
Grúpa Oibriúcháin/ Príomh-Iarratasóir |
Teideal an Tionscadailt |
Cuspóirí |
Méid iomlán leithdháilte |
|
Regen Ireland |
Regen Ireland |
Leis an tionscadal seo cuirfear treoir struchtúrtha, saineolas teicniúil agus straitéisí inbhuanaitheachta airgeadais ar fáil d’fheirmeoirí déiríochta, mairteola, caorach agus curaíochta ar fud na tíre chun a n-aistriú chuig talmhaíocht athghiniúnach a éascú. |
€1,756,600 |
|
Teagasc - Martin Bourke |
OTV IWM (Bainistiú Comhtháite Fiailí Orgánach, Curaíochta agus Glasraí) |
Leis an tionscadal seo déanfar tástáil ar theicneolaíocht nuálach rialaithe fiailí meicniúla agus teirmeacha ar fheirmeacha orgánacha agus cuirfear chun cinn é. |
€1,562,461 |
|
Líonra Feirmeoireachta Karst |
Athghiniúint na gCarraigeacha |
Tá sé mar aidhm ag an tionscadal seo teicneolaíochtaí feirmeoireachta sean agus nua a nascadh le chéile chun féarach carst uathúil Chontae Ros Comáin atá saibhir ó thaobh speiceas de a chaomhnú trí chlár bunaithe ar thorthaí do fheirmeoirí in éineacht le teagmháil phobail. |
€1,600,000 |
|
SCEENE / CLG le Chéile Cheann Lúb |
Feabhsú Carbóin Ithreach le haghaidh Cothaitheach Iomarcach |
Léireoidh an tionscadal seo indéantacht chórais chiorclaigh phobail atá inbhuanaithe ó thaobh na héiceafis de, bunaithe ar thaighde gníomhaíochta, a chomhtháthaíonn bithghual ó dhramhaíl ainmhithe, agus barra atá saibhir i lignin agus a shealbhaíonn carbóin chun dobharcheantair áitiúla agus Léireoidh an tionscadal seo indéantacht chórais chiorclaigh phobail atá inbhuanaithe ó thaobh na héiceafis de, bunaithe ar thaighde gníomhaíochta, a chomhtháthaíonn bithghual ó dhramhaíl ainmhithe, agus barra atá saibhir i lignin agus a shealbhaíonn carbóin chun dobharcheantair áitiúla agus |
€1,750,000 |
|
Grúpa Nuálaíochta Mairteola agus Uaineola Orgánaigh/IFAC |
Comhordú ar son Inbhuanaitheachta: Neartú an tSlabhra Soláthair Mairteola agus Uaineola Orgánaigh in Éirinn |
Is iad cuspóirí an tionscadail seo sceitheadh ó shlabhraí soláthair orgánacha go traidisiúnta a laghdú in earnálacha na mairteola agus na n-uaine orgánaí, comhoibriú táirgeoirí a fheabhsú agus aghaidh a thabhairt ar dhúshláin dáileacháin. |
€1,444,000 |
|
Comhlacht Forbartha Iardheisceart Mhaigh Eo |
Bainistíocht Feirmeoireachta agus Athchóirithe Feirmeoireachta Suas do Thalamh Ard |
Tá sé mar aidhm ag an tionscadal seo, atá lonnaithe i gContaetha Mhaigh Eo agus Dhún na nGall, gníomhartha bainistíochta agus athchóirithe a fhorbairt, a léiriú agus ansin a mhacasamhlú i gcomhthéacs coimíneachta, i bhfianaise thábhacht an phortaigh bhrataigh agus na ngnáthóg gaolmhara in oibleagáidí náisiúnta. |
€1,749,481 |
|
Teagasc - Ciaran Collins |
Athchúrsáil ithreach |
Tá an tionscadal seo tiomnaithe do chlaochlú a dhéanamh ar bhainistiú cothaitheach laistigh d'earnáil churadóireachta na hÉireann trí abhcóideacht a dhéanamh ar son cur aoiligh orgánaigh go straitéiseach sna barraí. Trí phrionsabail an gheilleagair chiorclaigh a chomhtháthú, feabhsaíonn an tionscadal sláinte na hithreach, uasmhéadaíonn sé éifeachtúlacht cothaitheach, laghdaíonn sé spleáchas ar leasacháin cheimiceacha agus maolaíonn sé caillteanais nítrigine chuig comhlachtaí uisce. |
€1,285,624 |
|
Tuaslagán Sliogáin Éirne Uachtarach OG |
Éirne Uachtarach Deighil Ár Sluirí, Sábháil Ár nIthir EIP |
Tá sé mar aidhm ag an tionscadal aghaidh a thabhairt ar dhúshláin ríthábhachtacha a bhaineann le bainistíocht sloda i gceantar Gabháltas na hÉirne. |
€1,669,259 |
|
Base Ireland |
Sláinte na hIthreach a Athbhunú agus Bithéagsúlacht a Fheabhsú trí Chleachtais Talmhaíochta Athghiniúna |
Tá sé mar aidhm ag an tionscadal seo cleachtais talmhaíochta athghiniúna a chur i bhfeidhm, a mheas agus a chur chun cinn chun sláinte ithreach a athbhunú, bithéagsúlacht a fheabhsú agus athléimneacht chórais feirmeoireachta na hÉireann a fheabhsú. |
€1,447,207 |
|
Inbhuanaitheacht Chomhshaoil san Talmhaíocht (GRI) |
EIP um Aistrithe Carbóin Feirme |
Tá sé mar aidhm ag an tionscadal Straitéisí Iomlána Aistrithe Feirme a tháirgeadh ina mbeidh na príomhbhearta a mholtar ná cleachtais feirmeoireachta carbóin, Réitigh atá Bunaithe ar an Dúlra (NbS) lena n-áirítear riascshaothrú agus bearta bainistíochta gnáthóige gníomhacha a chuirtear i bhfeidhm trí chur chuige iomlánaíoch ‘feirme iomláine’ ar fheirmeacha fairsinge. |
€1,749,324 |
|
Hometree CLG |
EIP Thailte Coille Uíbh Ráthach |
Is tionscnamh talmhaíochta-comhshaoil é an tionscadal seo a ghlacann cur chuige iomlánaíoch i leith athchóiriú, bainistíocht inbhuanaithe agus caomhnú gnáthóga coillte dúchasacha ar Leithinis Uíbh Ráthaigh i gContae Chiarraí. |
€1,764,696 |
|
IOMLÁN |
€17,778,652 |
Is féidir tuilleadh eolais faoin tionscnamh um Chomhpháirtíocht Nuálaíochta na hEorpa a fháil ar shuíomh gréasáin na Roinne ag gov.ie - Scéim Chomhpháirtíochta Nuálaíochta na hEorpa (www.gov.ie).