Preasráitis
Cuireann Éire 5 mhilliún Crann dúchasach ar fáil don tionscnamh 3 Bhilliún Crann de chuid an AE
Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Is í an tAire Stáit um Úsáid Talún agus Bithéagsúlacht ag an Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara, Seanadóir Pippa Hackett, a thug gealltanas inniu ar son na hÉireann mar thaca leis an tionscnamh 3 Bhilliún Crann de chuid an Aontais Eorpaigh. Tá an gealltanas tosaigh seo d’Éirinn bunaithe ar líon na gcrann dúchasach a chuirtear faoi scéimeanna foraoisithe na Roinne ón 20 Bealtaine 2020.
Dúirt an tAire Hackett:
“Tá mise thar a bheith sásta a bheith in ann a rá sa Bhruiséil inniu gur cuireadh 5 mhilliún crann dúchasach faoi scéimeanna foraoisithe mo Roinne ó Bhealtaine 2020. Is uirlis thábhachtach é an gealltanas 3 Bhilliún Crann de chuid an AE do thíortha chun cuidiú le tacú le spriocanna aeráide, inbhuanaitheachta agus bithéagsúlachta ar fud an AE. Tá mé muiníneach go gcuirfimid na milliúin crann dúchasach eile leis an méid sin i dtreo na sprice de 3 bhilliún crann idir anois agus 2030, faoinár gClár Foraoisithe nua uaillmhianach agus trí Phlean Straitéiseach Phlean Gníomhaithe ar son na hAeráide de chuid na hÉireann, agus go deimhin faoi na cláir a thiocfaidh ina dhiaidh.
Chomh maith leis sin, luaigh an tAire Hackett an tábhacht le réimse speiceas crann a chur agus an tábhacht le crainn bhuaircíneacha atá suite go cuí agus a bhainistítear go hinbhuanaithe chun adhmad a chur ar fáil.
Leagann an Comhaontú Glas don Eoraip gealltanais agus spriocanna, atá daingnithe i Straitéisí Éagsúlachta agus Foraoise an AE, maidir leis an dúlra a chosaint agus a thabhairt ar ais. Ar cheann de na gealltanais seo, gealltar chun 3 bhilliún crann breise a chur sa AE faoi 2030 ar a laghad.
Tá sé mar aidhm ag an ngealltanas seo an ráta forbartha foraoise a dhúbailt san AE a baineadh amach sa tréimhse 2005-2020, ach 3 bhilliún crann breise a chur faoi 2030. Cuimsítear leis; méadú na bhforaoisí atá ann cheana, agus díríonn sé ar phlandáil nua ar thalamh talmhaíochta agus úsáid na hagra-fhoraoiseacht. Tacaíonn sé le glasú uirbeach trí phlandáil bhreise i gceantair uirbeacha agus im-uirbeacha.
Cuirtear réimse leathan scéimeanna ar fáil i gClár nua Foraoiseachta 2023-2027 de chuid na hÉireann chun tacú le bunú agus bainistiú chur na gcrann le húinéirí talún príobháidí agus le comhlachtaí poiblí. Tá méadú tagtha ar sprioc bhliantúil leathanduilleach an chláir ó 30% go dtí 50% den phlandáil bhliantúil iomlán. Léirítear é seo i méadú substaintiúil de 66% in ardrátaí chun foraois dhúchasach a bhunú, agus €1,103 ar fáil in aghaidh an heicteáir chun foraoisí dúchasacha a phlandáil agus €1,142 in aghaidh an heicteáir le haghaidh foraois dhúchasach le huisce thar thréimhse 15 nó 20 bliain.
Luaigh an tAire Hackett freisin:
“Tá an Clár Foraoiseachta 2023-2027 ar an gclár is uaillmhianaí go dtí seo, agus tacaíonn sé le húinéirí talún chun crainn a chur ar bhealach a chuireann aeráid, bithéagsúlacht chomhsheasmhach ar fáil chomh maith le tairbhí sochaíocha níos leithne.”
DEIREADH
Nótaí d’Eagarthóirí
Gealltanas 3 Bhilliún Crann
Is é an plean atá ag an Aontas Eorpach, chun 3 bhilliún crann breise a chur faoi 2030. Tá sé mar chuid d’iarrachtaí níos leithne chun foraoisí AE a mhéadú agus aghaidh a thabhairt ar an athrú aeráide. Is tionscnamh ar fud na hEorpa é an Gealltanas 3 Bhilliún Crann.
Ní hamháin go bhfuil sé go maith don aeráid, ach cabhraíonn sé le feabhas a chur ar shláinte na foraoise, ceantair thuaithe a neartú, agus cur le glasú uirbeach. Tá treochlár ag gabháil leis lena chinntiú go bhfuil tionchar dearfach ag na hiarrachtaí plandála crann ar an aeráid, timpeallacht agus ar na cathracha, agus ar shláinte agus ar fholláine na saoránach ar fad san AE.
Le bheith san áireamh sa ghealltanas, ní mór do chrann a bheith:
• Curtha cheana féin
• Curtha nó eascartha tar éis an 20 Bealtaine 2020
• Ina chrann breise, ní fhéadfaidh sé a bheith ina chrann a chuirfí, nó a d’fhásfaí gan an tionscnamh.
• Ina chrann a dhéanann leas don bhithéagsúlacht agus don aeráid, agus ní fhéadfaidh sé a bheith ina speiceas ionrach coimhthíoch ar chor ar bith
Tá tuilleadh sonraí le fáil anseo:
Tá áiritheoir na 3 bhilliún crann le fáil anseo:
Is féidir Uirlisí Úsáide na Meán a fháil anseo:
https://circabc.europa.eu/ui/group/3f466d71-92a7-49eb-9c63-6cb0fadf29dc/library/448e38f2-cd7f-4a3b-be57-32812a58febe?p=1&n=10&sort=modified DESC
Clár Foraoiseachta 2023-2027
Tá an Clár nua Foraoiseachta oscailte le haghaidh iarratas anois. Seoladh an Clár i mí Mheán Fómhair, agus chur sé ardrátaí nua foraoisithe ar fáil suas le 66% níos airde ná an Clár Foraoisithe roimhe seo. Chomh maith leis sin, cuireann an Clár leis na híocaíochtaí bliantúla foraoisithe d’fheirmeoirí ó 15 bliana go dtí 20 bliain, agus méadaíonn sé iad go suntasach, m.sh. €1,142 in aghaidh an heicteáir go ceann 20 bliain chun foraois nua crann dúchasach a chur. Tá méadú tagtha ar sprioc bhliantúil leathanduilleach an Chláir ó 30% go dtí 50% den phlandáil bhliantúil iomlán freisin. Léirítear é seo i méadú substaintiúil de 66% in ardrátaí chun foraois dhúchasach a bhunú, agus €1,103 ar fáil in aghaidh an heicteáir chun foraoisí dúchasacha a phlandáil agus €1,142 in aghaidh an heicteáir iníoctha le haghaidh foraoisí dúchasacha le huisce thar thréimhse 15 nó 20 bliain.
Cuimsítear Scéim Limistéir Crann Dúchais leis an gclár freisin, a chuireann leis an leasú ar an Acht Foraoiseachta 2014 a bhain an riachtanas ceadúnaithe maidir le coillearnach dhúchasach a phlandáil i limistéir atá níos mó ná aon heicteár amháin. Tá sé mar aidhm aige seo suim i bplandáil ar scála beag a mhéadú agus a spreagadh agus cuireann sé costais bhreise ar fáil suas le €2,284 in aghaidh an heicteáir go ceann deich mbliana.