Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
D’fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Charlie McConalogue T.D, inniu go bhfuil go dtí an 30 Deireadh Fómhair anois ag tionscadail a ceadaíodh le haghaidh maoinithe faoi Scéim Fiontraíochta Gheilleagar Gorm um Chúlchiste Coigeartaithe an Bhreatimeacht a n-éilimh a chur isteach ar íocaíocht faoin scéim.
Tá sé mar aidhm ag an scéim seo, a bhfuil buiséad €25 milliún aici, a bheith mar fhreagra ar na hiarmhairtí díobhálacha eacnamaíocha agus sóisialta a bhaineann le tarraingt siar na Ríochta Aontaithe as an Aontas Eorpach, ar ghnóthais a oibríonn sa gheilleagar gorm agus atá lonnaithe i bpobail laistigh de 10km den chósta.
Dúirt an tAire:
“Tá ár bpobail chósta tuaithe ríthábhachtach dár n-earnáil bia mara agus tá an geilleagar gorm ríthábhachtach do phobail chósta na hÉireann. Tá an scéim seo - an Scéim Forbartha Fiontar Gheilleagar Gorm an Bhreatimeacht – ar an gceann is mó dá leithéid in Éirinn riamh agus tá sé deartha chun fás a spreagadh inár bpobail chósta tuaithe trí thacú le tionscnaimh gheilleagair ghorm thar raon gníomhaíochtaí. Trí síneadh a chur leis an spriocdháta maidir le héilimh do thionscadail arna gceadú faoin scéim seo, táim ag obair le BIM chun an t-am atá ar fáil do na tionscadail seo chun a n-éilimh a chur isteach a uasmhéadú chun a chinntiú go n-úsáidfear buiséad na scéime seo go dtí a lánacmhainneachta, ag léiriú, mar a dhéanann sé, an méid maoinithe is mó atá ar fáil chun tacú lenár bpobail cois cósta.”
Cuireann an scéim, a sholáthraíodh trí struchtúr an Ghrúpa Gníomhaíochta Áitiúil Iascaigh atá ann cheana féin, cineálacha cur chuige nuálacha chun cinn a thugann an spreagadh chun pobail chósta a athbheochan trí chead a thabhairt dóibh athstruchtúrú, athchumrú, athoiliúint agus éagsúlú a dhéanamh tar éis an Bhreatimeacht trí:
• Tacú le tionscnaimh éagsúlaithe agus fiontraíochta sa gheilleagar gorm trí ghnólachtaí nuathionscanta a chothú agus trí ghnó atá ann cheana a éascú chun éagsúlú, breisluach agus fás a dhéanamh ar fhostaíocht i bpobail atá laistigh de 10km den chósta
• Mheantóireacht ghnó agus forbairt acmhainne a sholáthar do ghnóthais a bhfuil baint acu leis an ngeilleagar gorm nó a bhfuil rún acu oibriú laistigh den gheilleagar gorm
• Tacú le breisoiliúint agus le hoiliúint chun leas a bhaint as deiseanna eacnamaíocha a chomhlánaíonn gníomhaíochtaí reatha nó nua laistigh den gheilleagar gorm
• Chomhpháirtíochtaí a chothú a fhorbraíonn réitigh nuálacha a sholáthraíonn slite beatha cois cósta
• Réitigh inbhuanaithe a chur chun cinn laistigh de raon feidhme an gheilleagair ghoirm a chumhachtaíonn agus a chumasaíonn forbairt agus soláthar gníomhaíochtaí agus seirbhísí chun inbhuanaitheacht a fheabhsú agus chun oiriúnú don athrú aeráide
Tá an Scéim á riar ag Bord Iascaigh Mhara agus tá tuilleadh sonraí ar fáil ó BIM ag BIM - An Cúlchiste um Choigeartú an Bhreatimeacht.
Nótaí d'Eagarthóirí
I mí an Mhárta 2021, bhunaigh an tAire McConalogue Tascfhórsa Earnáil an Bhia Mara chun scrúdú a dhéanamh ar na himpleachtaí do thionscal Iascaireachta na hÉireann agus do phobail chósta ag brath go háirithe air ag eascairt as Comhaontú Trádála agus Comhair an Bhreatimeacht, arna chomhaontú idir an tAontas Eorpach agus an RA. Cuireadh de chúram ar an Tascfhórsa tionscnaimh a mholadh a d’fhéadfaí a dhéanamh chun tacaíochtaí a sholáthar d’fhorbairt agus d’athstruchtúrú, chun cabhlach inbhuanaithe iascaireachta a chinntiú agus chun deiseanna a aithint do phoist agus do ghníomhaíocht eacnamaíoch i bpobail chois chósta atá ag brath ar an iascaireacht.
Fuair an tAire McConalogue Tuarascáil an Tascfhórsa Bia Mara Athrú á Threorú ar an 11 Deireadh Fómhair 2021. Mhol an tuarascáil 16 scéim tacaíochta ar chostas measta iomlán de €423 milliún. Scrúdaíodh moltaí na bpáirtithe leasmhara seo ar fud an Rialtais le haird ar leith ar chistí atá ar fáil, incháilitheacht na mbeart molta do mhaoiniú faoi Chúlchiste Coigeartaithe Breatimeacht an AE agus maidir le rialacha Státchabhrach agus an Cód Caiteachais Phoiblí. Léiríonn na scéimeanna seo cur i bhfeidhm Mholtaí an Tascfhórsa Bia Mara.
Beidh an síneadh seo a leanas i bhfeidhm:
| Scéim | Spriocdháta Éilimh Reatha | Síneadh Beartaithe | ||
| Scéim Fiontraíochta Gheilleagar Gorm an Bhreatimeacht | 30 Meán Fómhair 2023 | 30 Deireadh Fómhair 2023 |
Grúpa Gníomhaíochta Iascaigh Áitiúla, aitheanta ag an Aire Talmhaíochta, Bia agus Mara. Tá tuilleadh eolais ar fáil anseo: Fisheries Local Action Groups – Grupaí Gníomhaíochta Iascaigh Áitiúla
I gcomhthéacs na scéime seo, tagraíonn Geilleagar Gorm do thionscail agus d’earnálacha a bhaineann le haigéin, farraigí agus cóstaí, bíodh siad bunaithe go díreach sa mhuirthimpeallacht nó ar an talamh.