Preasráitis
An tAire Donnelly chun an Bille um Fhíochán Daonna (Trasphlandú, Scrúdú Iarbháis, Scrúdú Anatamaíoch agus Taispeáint Phoiblí) a fhoilsiú
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Fuair an tAire Sláinte, Stephen Donnelly TD, faomhadh an Rialtais inniu don Bhille um Fhíochán Daonna (Trasphlandú, Scrúdú Iarbháis, Scrúdú Anatamaíoch agus Taispeáint Phoiblí).
Den chéad uair riamh, cuirfidh an Bille ilchodach creat náisiúnta reachtaíochta ar fáil chun seirbhísí deonaithe agus trasphlandaithe a oibriú in Éirinn.
Ag labhairt dó tar éis chinneadh an Rialtais, dúirt an tAire Donnelly:
“Tá ríméad orm cead an Rialtais a fháil don Bhille um Fhíochán Daonna. Is píosa suntasach reachtaíochta é seo a chuimsíonn forálacha maidir le deonú agus trasphlandú orgán, cleachtas agus nósanna imeachta iarbháis i suíomhanna ospidéil, scrúdú anatamaíoch, agus taispeáint phoiblí na gcorp tar éis bháis.
“Rud thar a bheith tábhachtach, leabóidh an Bille sa reachtaíocht an smaoineamh gurb é toiliú an prionsabal sainithe ar fud na réimsí íogaire seo go léir agus bunóidh sé creat rialála chun na gníomhaíochtaí seo a dhéanamh.
“Príomhthosaíocht domsa chun an reachtaíocht seo a thabhairt chun cinn ná tacú le deonú agus trasphlandú orgán in Éirinn agus deonú orgán a bheith ‘caighdeánach' i gcásanna ina dtagann an deis chun cinn. Cuideoidh an Bille seo leis seo a bhaint amach trí chóras toilithe rogha an diúltaithe bog agus conair le haghaidh deonú orgán beo agus deonú altrúíoch a thabhairt isteach, rud a chabhróidh leis an líon deontóirí in Éirinn a mhéadú."
Chomh maith leis sin, tugann an Bille córas rialála isteach maidir le seoladh scrúduithe iarbháis i suíomhanna ospidéil arna maoirsiú ag an Údarás um Fhaisnéis agus Cáilíocht Sláinte (HIQA).
Ag labhairt dó le linn na rialachán seo a bheith á dtabhairt isteach, dúirt an tAire:
“Aithnítear sa Bhille freisin an gá le cosaintí a thabhairt isteach chun sláine chorp an duine roimh an mbás agus ina dhiaidh a chosaint. Rud thar a bheith tábhachtach, cuirfidh sé moltaí Thuarascáil Madden maidir le forálacha toilithe i bhfeidhm agus cuideoidh an córas rialála neamhspleách atá á bhunú lena chinntiú go gcomhlíonfaidh gach ospidéal ar fud na tíre na treoirlínte dea-chleachtais arna bhforbairt ag FSS."
Cuireann an Bille socruithe i bhfeidhm freisin maidir le cleachtadh anatamaíochta agus reachtóidh sé chun rialú a dhéanamh ar thaispeáint phoiblí corp in Éirinn.
Foilseofar an Bille sna laethanta amach romhainn agus táthar ag súil go gcuirfear faoi bhráid an Oireachtais go luath ina dhiaidh sin é.
Tá an Bille um Fhíochán Daonna (Trasphlandú, Scrúdú Iarbháis, Scrúdú Anatamaíoch agus Taispeáin Phoiblí) dréachtaithe d'fhonn reachtaíocht a dhéanamh chun:
Tugtar isteach leis an mBille ceanglas reachtúil nua maidir le toiliú ar fud na ngníomhaíochtaí seo go léir chomh maith le cosaintí chun sláine chorp an duine a chosaint roimh an mbás agus ina dhiaidh agus chun cosc a chur ar choinneáil orgán ar bith gan toiliú sa todhchaí.
Leis an mBille um Fhíochán Daonna tugtar isteach córas toilithe rogha an diúltaithe bog chun orgáin a dheonú. Faoin gcóras seo, measfar toiliú le deonú orgán murar chláraigh an duine, agus é beo, a mhian nó a mian gan a bheith ina dheontóir orgáin tar éis bháis. Is athrú é seo ón gcóras reatha ina bhfuil an neasghaol freagrach as cinntí maidir le deonú orgán agus ina nglactar leis gur mian le duine aonair a n-orgán a dheonú tar éis a b(h)áis mura ndéanann siad ráiteas agóide i gcoinne deonú. Leanfar ag dul i gcomhairle leis an neasghaol sula ndéanfar aon ghníomh, agus ba cheart go mbeadh mianta an éagaigh lárnach sa chinneadh seo.
Soláthraíonn an Bille creat breise maidir le deonú orgán agus fíochán agus ceall ó dheontóirí beo lena n-áirítear bunús reachtach a thabhairt isteach le haghaidh deonú beo altrúíoch neamhthreoraithe.
Meastar go gcuideoidh na bearta seo leis an líon deontóirí sa Stát a mhéadú agus spreagfaidh siad deonú orgán chun beatha a shábháil in imthosca inar féidir sin a dhéanamh.
Tugann an Bille um Fhíochán Daonna forálacha toilithe isteach le haghaidh scrúduithe iarbháis neamhchróinéara agus leagtar amach ann creat soiléir maidir leis an gcaoi ar cheart toiliú a fháil agus an fhaisnéis nach mór a thabhairt do theaghlaigh nuair atá toiliú den sórt sin á lorg.
Leasaítear leis an mBille freisin na hAchtanna Cróinéirí 1962-2020 chun forálacha breise a thabhairt isteach maidir le cumarsáid agus comhroinnt faisnéise le teaghlaigh i gcásanna ina dteastaíonn scrúdú iarbháis cróinéara (sonraí breise thíos).
Déanann an Bille foráil bhreise do rialáil a dhéanamh ar choinneáil, stóráil, úsáid, diúscairt agus aischur orgán agus fíochán ó dhaoine éagtha tar éis gach scrúdú iarbháis i suíomhanna ospidéil.
Beidh caighdeáin chleachtais níos fearr ar fud an chórais chróinéara agus neamhchróinéara mar thoradh ar an reachtaíocht agus comhlánóidh sí treoirlínte nuashonraithe atá á ndréachtú ag FSS faoi láthair agus atá sceidealaithe lena bhfoilsiú faoi dheireadh na bliana.
Déanfaidh an leasú ar alt 33 den Acht Cróinéirí an méid seo a leanas:
Déanfaidh an leasú ar alt 57 den Acht Cróinéirí an méid seo a leanas:
Aisghaireann an Bille um Fhíochán Daonna an Anatomy Act 1832 agus cuireann sé socruithe i bhfeidhm maidir le coirp a dheonú do scoileanna anatamaíochta agus forálacha maidir le caighdeáin a leagan síos a bheidh le comhlíonadh i gcleachtadh anatamaíochta.
Níl aon reachtaíocht ann faoi láthair a rialaíonn taispeáint phoiblí corp. Dá bhrí sin, níl aon chumhachtaí ag an Stát chun imscrúdú a dhéanamh ar bhunús na gcorp atá ar taispeáint go poiblí agus chun idirghabháil a dhéanamh más gá.
Faoin mBille, beidh ceadúnas ag teastáil chun coirp a thaispeáint go poiblí tar éis bháis. Tabharfaidh na forálacha sa reachtaíocht breac-chuntas ar na socruithe toilithe a theastaíonn chun corp nó baill choirp a dheonú lena taispeáint go poiblí agus áiritheoidh siad foinse na samplaí a úsáidtear.