Foilsithe
An t-eolas is déanaí
D’fhógair an tAire Sláinte inniu (Déardaoin) foilsiú na tuarascála ón nGrúpa Athbhreithnithe Neamhspleách a cuireadh ar bun chun scrúdú a dhéanamh ar an ról atá ag eagraíochtaí deonacha i seirbhísí sláinte agus seirbhísí sóisialta pearsanta a fhaigheann cistiú poiblí. Cuireadh an Grúpa ar bun chun an bealach a réiteach le haghaidh próiseas cuimsitheach urramach breithnithe a chur ar siúl agus chun eolas a dhéanamh d’fhorbairt beartais sa mheántéarma.
Rinne an Grúpa 24 mholadh, ina gcumhdaítear réimsí amhail rialachas eagraíochtaí deonacha; próisis chomhphlé, rannpháirtíochta agus chonarthacha idir an Stát agus an earnáil dheonach; éiteas, úinéireacht sócmhainní agus infheistíocht chaipitil phoiblí; agus saincheisteanna níos leithne a bhaineann le forbairt an chórais sláinte.
Ceann de na príomhfhionnachtana sa tuarascáil ón nGrúpa is ea go mbaineann Éire tairbhe as earnáil dheonach a bheith aici agus gur cheart don earnáil sin leanúint le ról lárnach a imirt sa dóigh a soláthraítear seirbhísí sláinte agus cúraim shóisialta. Fuair an Grúpa amach freisin go bhfuil ardleibhéil chomh-idirspleáchais ann idir an Stát agus eagraíochtaí deonacha. Leag sé béim ar an dlúthchaidreamh casta athraitheach atá ann idir an Stát agus an earnáil dheonach le blianta fada anuas agus d’iarr sé go ndéanfaí an caidreamh sin a athnuachan bunaithe ar iontaoibh agus ar chomhpháirtíocht.
Ag fáiltiú dó roimh an tuarascáil, dúirt an tAire Harris, “Aontaím go hiomlán leis an nGrúpa Athbhreithnithe Neamhspleách go bhfuilimid, mar shochaí, go mór faoi chomaoin ag eagraíochtaí deonacha. Tugtar sa tuarascáil seo meabhrú tráthúil dúinn ar an rannchuidiú a leanann eagraíochtaí deonacha le é a dhéanamh agus seirbhísí sláinte agus cúraim shóisialta á soláthar ar fud na tíre. Léirítear inti freisin go bhfuil Éire cosúil lena lán tíortha eile ina leith sin, agus an earnáil dheonach ina comhpháirt lárnach de chuid mhór córas sláinte san Eoraip. Déantar dearmad air sin ó am go ham.”
“Táim tiomanta don chaidreamh idir an Stát agus eagraíochtaí deonacha a neartú tuilleadh ionas gur féidir leo obair le chéile chun leas othar agus úsáideoirí seirbhíse araon. Tugann foilsiú na tuarascála seo deis dúinn tús a chur le ré nua sa chaidreamh sin. Mar fhreagairt do na moltaí ón nGrúpa, tá sé ar intinn agam próiseas comhphlé nua a chur ar bun idir an Roinn, gníomhaireachtaí sláinte ábhartha agus ionadaithe ó eagraíochtaí deonacha san earnáil sláinte agus cúraim shóisialta. Beidh an próiseas sin ina fhóram trína mbeifear in ann dul i dteagmháil leis an earnáil, go háirithe maidir leis na hathchóirithe atá beartaithe faoin gclár Sláintecare agus maidir le tionscnaimh bheartais eile. Ní mór gur próiseas dhá threo a bheidh ansin, áit a n-aithneoidh an dá thaobh na róil atá acu faoi seach agus na comhspleáchais atá ann eatarthu.”
Dúirt an tAire freisin, “Fáiltím roimh na moltaí ón nGrúpa ó thaobh rialachais de chomh maith. Tá sé ríthábhachtach go mbeadh próisis agus struchtúir láidre rialachais againn ar fud na hearnála, rud a fhaigheann cistiú poiblí ar fiú níos mó ná €3.3 billiún é gach bliain. Tá súil agam go mbeifear in ann an próiseas comhphlé nua a úsáid chun na moltaí sin a chur ar aghaidh freisin.”
“Tá raon leathan moltaí eile ann sa tuarascáil a mbeidh sé riachtanach tuilleadh breithnithe a dhéanamh orthu. Tá cuid mhór díobh ar chomhréim leis an gclár Sláintecare agus tabharfar iad ar aghaidh sa chomhthéacs sin. Beidh sé riachtanach dul i mbun comhair le Ranna Rialtais eile agus le Gníomhaireachtaí Stáit i leith moltaí áirithe freisin.”
Mar fhocal scoir, dúirt an tAire, “Ba mhaith liom aitheantas a thabhairt d’obair agus tiomantas an Dochtúra Catherine Day, an Ollaimh Jane Grimson agus an Ollaimh Deirdre Madden agus an tuarascáil seo á críochnú acu agus ba mhaith liom buíochas a ghabháil leo as glacadh leis an gcúram tábhachtach sin. Ba mhaith liom buíochas a ghabháil freisin le gach duine a ghlac páirt sa phróiseas athbhreithnithe. Tá súil agam nach mbeidh sa phróiseas sin ach tús na hiarrachta comhbheartaithe nua a dhéanfar chun comhphlé agus rannpháirtíocht a neartú. A bhuí leis an gclár Sláintecare, táimid ag dul isteach i ré chorraitheach an bhunathraithe agus déanfaidh foilsiú na tuarascála seo rannchuidiú tábhachtach eile leis an bpróiseas sin.”
CRÍOCH
An Grúpa Athbhreithnithe Neamhspleách
Cuireadh an Grúpa Athbhreithnithe Neamhspleách ar bun i mí Iúil 2017 chun scrúdú a dhéanamh ar an ról a imríonn eagraíochtaí deonacha i seirbhísí sláinte agus seirbhísí sóisialta pearsanta a fhaigheann cistiú poiblí. Foráiltear do na nithe seo le téarmaí tagartha an Ghrúpa:
Chuir an Grúpa tús lena bhreithniúcháin i mí Mheán Fómhair 2017. Rinneadh na nithe seo a leanas mar chuid den phróiseas:
Bhí an Grúpa comhdhéanta de na comhaltaí seo: an Dr Catherine Day (Cathaoirleach), an tOllamh Jane Grimson agus an tOllamh Deirdre Madden. Tá beathaisnéisí agus téarmaí tagartha an Ghrúpa ar fáil anseo.
Eagraíochtaí deonacha
Is ann do bhreis agus 2,000 eagraíocht dheonach a fhaigheann cistiú ó Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte. Cistítear eagraíochtaí deonacha faoi ailt 38 agus 39 den Acht Sláinte, 2004. Tá an-éagsúlacht ann i measc eagraíochtaí deonacha maidir lena méid, lena gclúdach geografach agus leis an raon seirbhísí a sholáthraíonn siad. Cuimsíonn siad geall le gach ceann de na réimsí sláinte agus cúraim shóisialta, lena n-áirítear ospidéil ghéarmhíochaine, seirbhísí do dhaoine faoi mhíchumas, seirbhísí meabhairshláinte, seirbhísí do dhaoine scothaosta, agus seirbhísí ospíse.
Bítear ag brath ar eagraíochtaí deonacha chun an-chuid dár seirbhísí sláinte agus cúraim shóisialta a sholáthar: