Preasráitis
Staitisticí Seachadta Tithíochta Sóisialta agus Inacmhainne R3 2023 Foilsithe
Ó An Roinn Tithíochta, Rialtais Áitúil agus Oidhreachta
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Ó An Roinn Tithíochta, Rialtais Áitúil agus Oidhreachta
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
D’fhoilsigh an Roinn Tithíochta, Rialtais Áitiúil agus Oidhreachta inniu [13 Nollaig] na staitisticí ar sheachadadh tithíochta sóisialta agus inacmhainne R3 de réir na bpróiseas fíoraithe caighdeánach agus riachtanach.
Léiríonn na figiúirí, atá ar aon dul go mór le seachadadh sa tréimhse chéanna in 2022, go bhfeicfear an soláthar tithíochta sóisialta is láidre i R4 na bliana seo, rud atá tipiciúil i seachadadh tithíochta. Tá seachadadh inacmhainne sa chéad trí cheathrú de 2023 níos airde ná mar a seachadadh in 2022 cheana féin.
Dúirt an tAire Tithíochta, Rialtais Áitiúil agus Oidhreachta, Darragh O’Brien TD go raibh sé thar a bheith sásta go léiríonn figiúirí reatha na bpíblíne go bhfuil soláthar tithe sóisialta le dul thar aschur na bliana seo caite – arb é an leibhéal seachadta is airde ó 1975.
Léiríonn na figiúirí is déanaí gur sholáthair údaráis áitiúla agus Comhlachtaí Ceadaithe Tithíochta 2,528 teach sóisialta nua i Ráithe 3, lena n-áirítear 1,252 teach nuathógtha, 573 éadáil agus 703 teach seachadta trí chláir léasaithe.
Lena n-áirítear Íocaíocht Cúnaimh Tithíochta (2,065) agus an Scéim um Chóiríocht ar Cíos (369) seachadadh 4,962 tacaíocht tithíochta i Ráithe 3.
Ar an iomlán, sna chéad 9 mí de 2023, sheachaid údaráis áitiúla agus Comhlachtaí Ceadaithe Tithíochta 4,815 teach sóisialta nua, lena n-áirítear 2,642 teach nuathógtha, 1,033 éadáil agus 1,140 teach a seachadadh trí chláir léasaithe. Nuair a chuirtear leis an Scéim Íocaíochta Cúnaimh Tithíochta agus Cóiríochta ar Cíos, seachadadh 12,184 tacaíocht tithíochta sa chéad trí ráithe de 2023.
Go traidisiúnta, tógann an soláthar tithíochta sóisialta ag údaráis áitiúla le linn na bliana agus baintear an chuid is mó den soláthar amach i R4. Ba é seo an cás in 2022 nuair a seachadadh 10,263 teach sóisialta (méadú 11.9% ar fhigiúirí 2021) - an t-aschur bliantúil is airde de thithe sóisialta le blianta fada agus an leibhéal is airde de thithíocht nuathógtha ó 1975 i leith.
Dúirt an tAire O’Brien:
“Léiríonn an píblíne reatha tithíochta sóisialta go sárófar taifead na bliana seo caite i mbliana. Léiríonn an Tuarascáil ar Stádas Tógála is déanaí go bhfuil an píblíne tithíochta sóisialta láidir, le breis agus 23,600 teach ar an láthair nó ag an gcéim deartha agus tairisceana ag deireadh R3 2023. Go deimhin, le linn Ráithe 3 2023, cuireadh 160 scéim tógála nua - beagnach 2,200 teach nua - leis an bpíblíne.
“Léiríonn an soláthar tithíochta sóisialta seo an feabhas san earnáil tithíochta iomlán, áit ar cuireadh tús le 26,547 teach sa chéad deich mí de 2023 - méadú 16.6% ar an tréimhse chéanna anuraidh. Ina theannta sin, léiríonn na sonraí is déanaí ón bPríomh-Oifig Staidrimh ar chríochnuithe gur críochnaíodh 22,443 teach nua sa chéad naoi mí, méadú 8.9 % ar an mbliain seo caite agus an líon is airde críochnuithe a taifeadadh don chéad trí cheathrú d’aon bhliain ó cuireadh tús le sraith sonraí an CSO in 2011.
“An tseachtain seo bhí níos mó dea-scéala againn nuair a d’fhógair an Comhlacht Tithíochta Respond roinnt tionscadal tógála tithe nua i mBaile Átha Cliath a sholáthróidh breis agus 2,900 teach nua sóisialta agus cíosa ar chostas nuair a bheidh siad críochnaithe. Is eol dom freisin go mbeidh scéala go luath ón nGníomhaireacht Forbartha Talún maidir le soláthar líon suntasach tithe nua sóisialta agus inacmhainne.
“Tá móiminteam méadaitheach againn maidir le soláthar tithe – bíodh siad príobháideach, sóisialta nó inacmhainne – agus tá sé i gceist againn ár gcos a choinneáil ar an gcosán le linn 2024 chun cur leis an dul chun cinn seo.”
Thaispeáin sonraí ón Roinn inniu freisin go raibh os cionn 2,000 tacaíocht tithíochta inacmhainne á seachadadh go dtí deireadh R3, trí Chomhlachtaí Tithíochta Faofa, Údaráis Áitiúla, an Ghníomhaireacht Forbartha Talún (LDA), an scéim um Chostas ar Cíos Tionónta-in-Situ (CRTiS) agus tríd an Scéim Chéad Tí.
Eisíodh breis agus 2,500 faomhadh ar an Scéim um an gCéad Teach sna 15 mhí ó seoladh é i mí Iúil 2022, agus eisíodh os cionn 1,800 díobh in 2023.
Tar éis seachadadh na gcéad tithe Ceannaigh Inacmhainne i nglúin, a cuireadh ar fáil in 2022, tá os cionn 150 teach Ceannaigh Inacmhainne Údaráis Áitiúil seachadta sa chéad trí ráithe den bhliain seo. Tá 1,015 teach incheannaithe inacmhainne fógartha go dtí seo ag údaráis áitiúla i gCeatharlach, i gCathair Chorcaí, i gContae Chorcaí, i bhFine Gall, i gCill Dara, sa Mhí, i Luimneach, i mBaile Átha Cliath Theas, i bPort Láirge, san Iarmhí agus i gCill Mhantáin. Díreach an mhí seo caite d'fhógair an tAire maoiniú de €24m do 250 teach ceannaigh inacmhainne i mBaile Átha Cliath amháin.
Comhlánaíonn na tithe nua inacmhainne seo na deontais dhíreacha atá ar fáil do dhaoine aonair agus do theaghlaigh chun réadmhaoin fholamh nó thréigthe a athchóiriú. Tá suas le €70,000 euro ar fáil mar thacaíocht dhíreach Stáit a chinntíonn go bhfuil roghanna breise ann dóibh siúd ar mian leo a dteach féin a shealbhú.
Go dtí seo, tá os cionn 800 teach ar Cíos ar Chostas sa Stát seachadta ag Comhlachtaí Ceadaithe Tithíochta (CTC), Údaráis Áitiúla agus an LDA. Ina theannta sin, cheadaigh an tAire maoiniú Iasachta Cothromais Cíosa Costais de €424m do Chomhlachtaí Tithíochta Ceadaithe a thacóidh le seachadadh breis agus 1,650 teach cíosa nua ar chostas.
Dúirt an tAire O’Brien:
“Tá clár an-uaillmhianach tithíochta inacmhainne i bhfeidhm anois. Tá sé mar aidhm ag bearta nua de chuid an Rialtais mar thacaíocht airgeadais mhéadaithe do sholáthar tithe ar Cíos ar Chostas ag Comhlachtaí Ceadaithe Tithíochta agus an scéim um Cíos Inacmhainne um Thionóntacht Slán, aghaidh a thabhairt ar dhúshláin inmharthanachta san earnáil agus láithreacha nach bhfuil tosaithe a ghníomhachtú chun tithíocht inacmhainne a sholáthar. Leanfaidh an móiminteam seo de réir mar a fhorbróidh agus a leathnóidh na húdaráis áitiúla, na CTC agus an LDA an phíblíne de sholáthar tithíochta inacmhainne.”