Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Mheabhraigh an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Charlie McConalogue T.D., inniu do cheannaitheoirí gnólachta le gnólacht ar fud an tslabhra soláthair talmhaíochta agus bia a gcuid oibleagáidí dlíthiúla faoi na Rialacháin um Chleachtas Éagórach Trádála (CÉT). Faoi na Rialacháin, caithfidh na comhaontuithe soláthair go léir do tháirgí agraibhia forálacha na Rialachán CÉT a chomhlíonadh go hiomlán ón 28 Aibreán 2022.
Dúirt an tAire:
“Shínigh mé na Rialacháin um Chleachtais Éagóracha Trádála isteach sa dlí an 28 Aibreán anuraidh. Faoi na Rialacháin seo, bhí tréimhse thosaigh bhliana ag ceannaitheoirí lena chinntiú gur chomhlíon a gcomhaontuithe soláthair a bhí acu cheana féin do tháirgí talmhaíochta agus bia forálacha na Rialachán CÉT go hiomlán. D’eisigh mé meabhrúcháin mhinice le roinnt míonna anuas maidir leis an ngá go mbíonn ceannaitheoirí ar an eolas ar an bhfíric seo. Ba mhaith liom a bheith an-soiléir. Caithfidh ceannaitheoirí an chéad mhí eile a úsáid lena chinntiú go ndeachaigh siad i mbun an ghnímh chuí lena chinntiú gur comhlíonadh na Rialacháin go hiomlán. Leanann an tÚdarás Forfheidhmithe CÉT a bheith ar fáil chun cabhrú le ceannaitheoirí le haon cheisteanna a d’fhéadfadh a bheith acu chun cabhrú leo a n-oibleagáidí a thuiscint faoi na Rialacháin. Rachaidh an tÚdarás i mbun gnímh i leith aon cheisteanna neamhchomhlíonta ar a gcuireann a soláthraithe ar imríodh tionchar orthu ar an eolas é.”
Léirigh an tAire a bhuíochas leis na 3,200 duine a ghlac an t-am leis an suirbhé ar líne a rinneadh le déanaí a dhéanamh ar tháirgeoirí tosaigh a lorg an tÚdarás Forfheidhmithe (AN ÚF) CÉT a chur ar an eolas faoin aon saincheisteanna a bhaineann le CÉT a bhfuil feirmeoirí agus iascairí ag plé leo agus cibé acu an bhfuil nó nach bhfuil na ceannaitheoirí a sholáthraíonn siad ag caitheamh go cothrom agus go dleathach leo i gcomhlíonadh na Rialachán CÉT.
Déanfar na torthaí ar an suirbhé ardleibhéil a chur i láthair ag seimineár an Údaráis Forfheidhmithe chun chéad chomóradh shíniú na Rialachán CÉT ag an Aire a cheiliúradh a cuireadh ar bun an 5 Bealtaine. Foilseofar eolas breise, sonraí cláraithe san áireamh go luath ar [external-link www.utp.gov.ie. | www.utp.gov.ie. ]
Nótaí d’eagarthóirí
Shínigh an tAire S.I. No. 198/2021 - European Union (Unfair Trading Practices in the agricultural and food supply chain) Regulations 2021 (irishstatutebook.ie an 28 Aibreán 2021.
Bhronn na Rialacháin seo éifeacht ar fhorálacha na The Unfair Trading Practices (UTP) Directive (Directive (EU) 2019/633 of the European Parliament and of the Council of 17 April 2019 maidir le caidreamh gnólachta le gnólacht sa slabhra soláthair talmhaíochta agus bia.
Cuirtear cosc sna Rialacháin ar 16 chleachtas éagóracha trádála (CÉTanna) – 10 CÉT (dubh) atá coiscthe i ngach cúinse agus 6 CÉT (liath) sa bhreis atá coiscthe murach go gcomhaontaíonn na páirtithe leis go soiléir agus glan soiléir roimh ré. Tugtar cuntas orthu seo i mbileog Leaflet DL Final.pdf (utp.gov.ie) and listed below. agus liostaítear thíos iad.
10 CÉT dhubha (atá coiscthe i ngach cúinse):
1. Íocaíocht níos déanaí ná 30 lá do tháirgí meatacha talmhaíochta agus bia
2. Íocaíocht níos déanaí ná 60 lá do tháirgí talmhaíochta agus bia eile
3. Cealú ar gearrfhógra ar tháirgí meatacha talmhaíochta agus bia
4. Athruithe aontaobhacha conartha ag an gceannaitheoir
5. Ní bhaineann an íocaíocht le hidirbheart ar leith
6. Baol i leith caillteanais agus meatha aistrithe chuig an soláthraí
7. Diúltú ar dheimhniú scríofa i leith comhaontú soláthair ag an gceannaitheoir, in ainneoin iarraidh an tsoláthraí
8. Mí-úsáid a bhaint as rúin trádála ag an gceannaitheoir
9. Díoltas tráchtála ag an gceannaitheoir
10. Na costais a aistriú ar ghearáin a dhéanann custaiméirí a scrúdú chuig an soláthraí
CÉTanna liatha (coiscthe murach go gcomhaontaíonn na páirtithe leis go soiléir agus glan soiléir roimh ré):
1. Tugann an ceannaitheoir táirgí nár díoladh ar ais don soláthraí gan íoc as na táirgí siúd nár díoladh
2. Íocaíocht ag an soláthraí do stocáil, taispeáint agus liostú
3. Íocaíocht ag an soláthraí do chur chun cinn
4. Íocaíocht ag an soláthraí do mhargaíocht
5. Íocaíocht ag an soláthraí d’fhógraíocht
6. Íocaíocht ag an soláthraí d’fhoireann an cheannaitheora, feistiú an áitribh
Bronntar cosaint sna rialacháin d’aon soláthraí táirgí talmhaíochta agus bia le láimhdeachas a mhéid le €350 milliún chomh fada agus a bhíonn láimhdeachas an tsoláthraí níos ísle ná láimhdeachas an cheannaitheora laistigh de chatagóirí luaite. Cuirtear cosaint ar fáil sna Rialacháin do chúig leibhéal chéimnithe de chatagóirí láimhdeachas soláthraí a bhaineann leis an gceannaitheoir a mhéid leis an teorainn láimhdeachas €350 milliún.
Faoi na Rialacháin, is é an sainmhíniú a thugtar ar sholáthraí táirgeoir talmhaíochta nó aon duine nádúrtha nó aon duine dlítheanach a dhíolann táirgí talmhaíochta agus bia. is é an sainmhíniú a thugtar ar cheannaitheoir aon duine nádúrtha nó aon duine dlítheanach nó aon údarás poiblí a cheannaíonn táirgí talmhaíochta agus bia. Ní bhaineann na Rialacháin ach le caidreamh gnólachta le gnólacht agus ní chumhdaítear díolacháin le tomhaltóirí.
Bhí na Rialacháin CÉT infheidhme ón 1 Iúil 2021 le comhaontuithe soláthair nua a bunaíodh ón 28 Aibreán 2021 agus, ón 28 Aibreán 2022, caithfidh gach comhaontú soláthair, iad siúd ina measc a bhí i bhfeidhm roimh an 28 Aibreán 2021, na Rialacháin a chomhlíonadh.
Bhunaigh an tÚdarás Forfheidhmithe láithreán gréasáin tiomnaithe – [external-link www.utp.gov.ie. | www.utp.gov.ie. ] – ar a bhfuil ábhair acmhainne áisiúla, gníomhartha ar leith san áireamh ba cheart do cheannaitheoirí a dhéanamh le comhlíonadh a chur faoi bhráid, sonraí teagmhála agus foirm aighneachta do ghearáin ar líne inar féidir le soláthraithe gearán a sheoladh ar aghaidh go muiníneach chuig an Údarás.
Suirbhé ar Sholáthraithe
Osclaíodh suirbhé ar líne ar tháirgeoirí tosaigh bia maidir le cleachtais trádála sa slabhra soláthair agraibhia ón 28 Feabhra 2018 go dtí an 15 Márta. Thit an Suirbhé ar líne amach le spriocshuirbhé gutháin ar ghnólachtaí soláthraí a oibríonn níos faide ar aghaidh sa slabhra tar éis feirmeoirí agus iascairí. Tá anailís á déanamh ar na freagairtí ar an suirbhé ag gníomhaireacht ghairmiúil taighde margaidh a thug faoi na suirbhéanna thar ceann an Údarás Forfheidhmithe. Déanfar na torthaí ar an suirbhé ardleibhéil a chur i láthair ag imeacht a bheidh ar siúl an 5 Bealtaine le chéad chomóradh ar shíniú na Rialachán CÉT ag an Aire McConalogue a cheiliúradh agus le cuntas a thabhairt ar an obair a rinne an tÚdarás Forfheidhmithe ó bunaíodh é.
Na Rialacháin CÉT i gcomhthéacs na hOifige nua um Chothroime agus Trédhearcacht sa slabhra Soláthair Agraibhia
Cheadaigh an Rialtas Scéim Ghinearálta Bille le hÚdarás nua neamhspleách reachtúil a bhunú ar a dtabharfar ‘an Oifig nua um Chothroime agus Trédhearcacht sa slabhra Soláthair Agraibhia’ an 22 Márta 2022.
Maidir leis an Treoir maidir le Cleachtais Éagóracha Trádála, atá á cur i bhfeidhm faoi láthair ag an Údarás Forfheidhmithe CÉT sa Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara, beartaíonn an tAire McConalogue na Rialacháin CÉT reatha a aisghairm agus úsáid a bhaint as na forálacha cumasaithe sa Bhille le soláthar a dhéanamh d’aistriú na freagrachta as feidhmeanna forfheidhmithe CÉT óna Roinn go dtí sainchúram na hOifige nua. Meastar go dtitfidh seo amach nuair a chuirfear tús leis an Acht. General Scheme of the Agricultural and Food Supply Chain Bill 2022
CRÍOCH