Preasráitis
Rannpháirtíocht mhéadaithe na hÉireann sa Chomhaontas Taighde Domhanda do Gháis Cheaptha Teasa Talmhaíochta
Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Fógraíonn an tAire Heydon rannpháirtíocht mhéadaithe na hÉireann sa Chomhaontas Taighde Domhanda do Gháis Cheaptha Teasa Talmhaíochta
Rinne an tAire Stáit sa Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara, le freagracht speisialta as taighde agus nuálaíocht, Martin Heydon T.D., sraith fógraí inniu a mhéadóidh rannpháirtíocht na hÉireann sa Chomhaontas Taighde Domhanda (GRA) do Gháis Cheaptha Teasa Talmhaíochta.
Tugann an GRA 67 tír le chéile chun bealaí a aimsiú le bia a tháirgeadh gan astaíochtaí gáis cheaptha teasa a mhéadú. Bhí Éire, tríd an Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara, ina ball de bhunaitheoirí an GRA.
• Tacaíocht do dhá thionscadal Suaitheanta GRA a fhógairt
D’fhógair an tAire Heydon tacaíocht do dhá phost iarchéime i dhá Thionscadal Suaitheanta GRA ar bhreiseáin bheatha agus ar mhicribhitheolaíocht rumen. Tacóidh maoiniú de bhreis is €450,000 le rannpháirtíocht na hÉireann sna tionscadail seo.
Ag tagairt don fhógra seo, dúirt an tAire Heydon: “Is léiriú eile é an tacaíocht don dá thionscadal Suaitheanta seo ar an tiomantas láidir idirnáisiúnta atá ag clár taighde mo Roinne. Trí oibriú i gcomhpháirtíochtaí comhoibríocha ar nós an Chomhaontais Taighde Domhanda, is féidir linn dlús a chur le luas an taighde agus níos tábhachtaí fós, réitigh a fhorbairt chun dul i ngleic le hastaíochtaí meatáin ó eallach. Trí thacú le taighdeoirí iarchéime luathchéime is féidir linn a chinntiú go leanann Éire le sruth láidir a chruthú d'eolaithe aeráide agus talmhaíochta den scoth."
• Ceapadh an tOllamh Tommy Boland mar Chomhchathaoirleach ar an nGrúpa Taighde Beostoic
Ina theannta sin, tá an tOllamh Tommy Boland, Coláiste na hOllscoile, Baile Átha Cliath, ceaptha mar Chomhchathaoirleach na hÉireann ar Ghrúpa Taighde Beostoic an GRA. Ghlac an tOllamh Boland leis an bpost ag cruinniú de chuid na Comhairle GRA a tionóladh i Maidrid i mí Aibreáin le déanaí.
Ag labhairt dó ar an gceapachán, dúirt an tAire Heydon: “Tá lúcháir orm gur ghlac an tOllamh Boland leis an bpost seo. Mar aon lena shaineolas taighde agus teagaisc i UCD, tá cáil láidir náisiúnta agus idirnáisiúnta aige agus fairsinge saineolais i dtaighde beostoic inbhuanaithe. Freastalóidh siad seo go maith air agus é ina Chomhchathaoirleach ar an ngrúpa taighde domhanda tábhachtach seo agus cinnteoidh siad go leanann sé le saineolas ó gach cearn den domhan a thabhairt le chéile chun feidhmíocht aeráide na feirmeoireachta beostoic a fheabhsú. Ba mhaith liom freisin aitheantas a thabhairt d’obair eisceachtúil agus do thiomantas ár gComhchathaoirleach atá ag dul as oifig, an tOllamh Sinead Waters le Teagasc, a fhágann an post tar éis cúig bliana”.
Maidir lena chuid féin, dúirt an tOllamh Boland: “Is mór an onóir é ról a ghlacadh mar Chomhchathaoirleach na hÉireann ar Ghrúpa Taighde Beostoic an Chomhaontais Taighde Domhanda. Tá ról lárnach ag córais táirgthe beostoic ar fud an domhain maidir le soláthar bia agus geilleagair tuaithe ach tá dúshláin le sárú acu ó thaobh inbhuanaitheachta amach anseo. Tugann an Comhaontas Taighde Domhanda saineolas agus cleachtas idirnáisiúnta i gcórais beostoic le chéile chun réitigh a sholáthar ó leibhéal domhanda go háitiúil mar chuid den Ghrúpa Taighde, agus táim ag tnúth leis an dúshlán agus le bheith ag obair le comhghleacaithe náisiúnta agus idirnáisiúnta chun réitigh a sholáthar dár gcórais bia amach anseo”.
• Rannpháirtíocht na hÉireann i dTionscnamh Taighde Aeráide na hEorpa a fhógairt
D’fhógair an tAire Heydon freisin rannpháirtíocht na Roinne i dtionscnamh maoinithe taighde Eorpach nua ar a dtugtar an ERAHUB Glas, a mhaoineoidh taighde ar chórais agraibhia atá inbhuanaithe agus athléimneach. Cuirfidh an Roinn €1.2 milliún ar fáil chun tacú le rannpháirtíocht na hÉireann sa chéad ghlao faoin tionscnamh agus cuirfidh Teagasc €200,000 ar fáil mar thaca le dhá Scoláireacht Walsh.
Ag oscailt an chéad ghlao taighde faoin tionscnamh, dúirt an tAire: “Is deis iontach é an Glaoch Taighde nua seo do thaighdeoirí Éireannacha comhoibriú le comhpháirtithe Eorpacha i réimsí éifeachtúlachta úsáid leasacháin, GHGanna a mhaolú ón talmhaíocht, neamhthuilleamaíocht próitéine san Eoraip a mhéadú, agus forbairt bhreise ar tháirgeadh agus ar úsáid fuinnimh inbhuanaithe sa talmhaíocht. Tá na téamaí taighde seo ailínithe go dlúth le réimsí a bhfuil tábhacht straitéiseach ag baint leo d’earnáil talmhaíochta na hÉireann agus mar sin molaim go láidir do thaighdeoirí Éireannacha smaoineamh ar iarratas a dhéanamh ar an nGlao”.
CRÍOCH
Nótaí do na heagarthóirí
Comhaontas Taighde Domhanda (GRA) d'fhógraí Gáis Cheaptha Teasa Talmhaíochta
• Tá an GRA dírithe ar thaighde, ar fhorbairt agus ar shíneadh teicneolaíochtaí agus cleachtais a chuideoidh le córais agraibhia inbhuanaithe (agus córais bia atá níos athléimní don aeráid) a sholáthar gan astaíochtaí gás ceaptha teasa a mhéadú.
• Tá Comhairle GRA freagrach as rialachas an GRA agus a ghníomhaíochtaí. Tá Éire ina ball bunaithe agus is íDAFM an t-ionadaí Comhairle ainmnithe d'Éirinn.
• Cuirtear tacaíocht airgeadais na hÉireann ar fáil do na poist iarchéime trí Shraith Chomhordaithe agus Tacaíochta Chlár Taighde DAFM. Soláthraíonn sé seo tacaíocht chun rannpháirtíocht na hÉireann i mórthionscnaimh ábhartha AE/idirnáisiúnta a éascú chun rochtain a chumasú ar bhonneagair thaighde níos leithne (sonraí, áiseanna, líonraí, tionscadail agus moil eolais) agus cineálacha eile tacaíochta RDI.
• Roghnaítear Tionscadail Suaitheanta GRA go speisialta agus tá ábharthacht agus infheidhmeacht dhomhanda acu chun tionchar mór eolaíoch a ghiniúint agus a chur chun cinn i réimsí ríthábhachtacha, chomh maith le hacmhainní domhanda suntasacha a ghiaráil trí thaighde comhoibríoch.
• Tugtar tacaíocht don bheirt iarchéimí sna Tionscadail Suaitheanta seo a leanas:
• Is í an tOllamh Sharon Huws, Ollscoil na Banríona Béal Feirste, a stiúrann an tionscadal suaitheanta ‘Culturomics’
• Tabharfaidh tionscadal Suaitheanta Cultureomics an pobal eolaíoch domhanda le chéile chun cultúir bhaictéaracha a roinnt agus chun tuilleadh anailís a dhéanamh ar shamplaí rumen ar fud an domhain chun nuálaíocht a spreagadh amach anseo chun astaíochtaí GHG ó bheostoc a laghdú.
• Dámhadh maoiniú scoláireachta €254,745. Comhordaitheoir na hÉireann: An tOllamh Vincent O’Flaherty, RPOanna Comhoibríocha in Éirinn agus i dTuaisceart na hÉireann: Ollscoil na Gaillimhe, Teagasc, Ollscoil na Banríona.
• Is é an Dr David Yanez Ruis ó CSIC na Spáinne a stiúrann an príomhthionscadal ‘Breiseáin Bheatha’.
• Tabharfaidh an tionscadal Suaitheanta seo líonra domhanda saineolaithe le chéile chun eolas a roinnt agus chun treoir mhionsonraithe a chruthú le cur ar chumas na hearnála beostoic an acmhainneacht ollmhór a chuireann breiseáin beatha ar fáil chun astuithe GHG ó raon de chórais beostoic a laghdú, córais féarach lasmuigh san áireamh.
• Dámhadh maoiniú scoláireachta €199,350. Comhordaitheoir na hÉireann: An tOllamh Sinead Waters, RPOanna Comhoibríocha in Éirinn agus i dTuaisceart na hÉireann: Ollscoil na Gaillimhe, Teagasc, Ollscoil na Banríona
ERAHUB Glas na hEorpa
• Is Líonra Limistéir Taighde Eorpach (ERA-NET) é an ERAHUB Glas laistigh de chreat Fís na hEorpa.
• Tá tacaíocht airgeadais na hÉireann don chéad Ghlao ERAHUB Glas ar chórais agraibhia inbhuanaithe, athléimneach agus turraingfhriotaíoch á soláthar trí Chlár Taighde DAFM Chlár Taighde DAFM. Is é gealltanas maoinithe na Roinne don Ghairm le haghaidh rannpháirtíochta na hÉireann ná €1,200,000 san iomlán, le huasmhéid maoinithe in aghaidh an tionscadail de €300,000.
• Cuirfidh an Roinn maoiniú ar fáil d’iarratasóirí rathúla Éireannacha a dhéanann iarratas faoi gach ábhar den Ghlao. Tá ceithre ábhar taighde ann:
• Ábhar 1 : Dírítear feabhas a chur ar éifeachtúlacht leasacháin agus úsáid leasacháin a laghdú - ar bhainistiú cothaitheach comhtháite. Trí chórais táirgthe barr a fheabhsú agus, mar shampla, aisghabháil agus úsáid ábhair leasacháin bhithbhunaithe, cuirfear roghanna malartacha níos lú tionchair in ionad ionchuir leasacháin nítrigine sintéiseacha.
• Ábhar 2 : Dírítear neamhthuilleamaíocht próitéine na hEorpa a mhéadú - ar chothú daonna agus ainmhithe le cion cothrom próitéine ó fhoinsí inbhuanaithe. Méadófar neamhthuilleamaíocht próitéine, trí tháirgeadh beatha agus bia a chothromú freisin.
• Ábhar 3 : Díríonn an t-ábhar seo Astaíochtaí GHGanna i gcórais talmhaíochta agus bhia a mhaolú - ar mhaolú GHGanna i gcórais agraibhia, ó tháirgeadh príomhúil go tomhaltas. De rogha air sin, féadfaidh sé aghaidh a thabhairt ar astaíochtaí amóinia
• Ábhar 4 : Dírítear úsáid agus táirgeadh inbhuanaithe fuinnimh i gcórais agraibhia - ar roghanna eile seachas breoslaí iontaise agus clúdaíonn sé táirgeadh fuinnimh in-athnuaite agus úsáid fuinnimh laistigh de chórais agraibhia.
Cuirtear faisnéis mhionsonraithe ar scóip an Ghlao, ar threoirlínte iarratais, ar chritéir incháilitheachta agus ar mhaoiniú atá ar fáil ar fáil trí shuíomhanna gréasáin ERAHUB Glas ERAHUB Glas agus An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara.